Fitch Polska: Stabilna sytuacja samorządów z wyjątkiem Mazowsza

Agencja ratingowa Fitch Polska spodziewa się poprawy sytuacji budżetowej polskich samorządów oraz kontynuacji ożywienia gospodarczego. Perspektywa ratingu zdecydowanej większości z nich jest stabilna, ponieważ nie ma problemu nadmiernego zadłużenia samorządów, jak np. w Hiszpanii czy we Włoszech. Negatywną perspektywę ma jedynie województwo mazowieckie, które jest obciążone wysokimi wpłatami na janosikowe. Nowy projekt powinien jednak ulżyć mazowieckiemu samorządowi.

- Polskie regiony nie mogą się porównywać w żaden sposób do landów niemieckich, nie tylko ze względu na rating niemiecki, lecz także ze względu na otoczenie prawno-instytucjonalne, które tam działa w zupełnie inny sposób niż w Polsce. Jak spojrzymy jednak na przykład na ratingi niektórych regionów czy miast we Włoszech i w Hiszpanii, to w Polsce są one porównywalne, a często nawet lepsze - ocenia w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Inwestor Piotr Kowalski, prezes Fitch Polska.

Wśród polskich samorządów najwyższy rating mają Warszawa, Poznań i Katowice oraz województwa małopolskie i wielkopolskie. Agencja ratingowa Fitch Polska przyznała im ocenę A- w skali międzynarodowej, czyli taką samą, jak zadłużeniu polskiego państwa w walutach obcych. W skali krajowej Warszawa ma najwyższy możliwy rating, czyli AAA. Ewentualna podwyżka ratingów w skali międzynarodowej dla powyższych samorządów będzie możliwa jedynie wtedy, kiedy zostanie podniesiony rating dla Polski.

- Pozostałe są w kategorii potrójne B w różnych permutacjach, czyli albo z plusem, albo bez plusa, albo z minusem i to jest zdecydowana większość ratingów. Warto podkreślić, że większość ratingów ma perspektywę stabilną, co oznacza, że raczej nie przewidujemy żadnych zmian w ich poziomie w przeciągu najbliższych 12-14 miesięcy - mówi Kowalski.

Na tym tyle negatywnie wyróżnia się sytuacja finansowa województwa mazowieckiego, które jest jedyną jednostką samorządu terytorialnego z negatywną perspektywą ratingu. Prezes Fitch Polska zwraca uwagę na to, że Mazowsze jest obciążone wysoki wpłatami z tytułu janosikowego, czyli części regionalnej subwencji ogólnej. W marcu 2014 r. Trybunał Konstytucyjny stwierdził niezgodność części przepisów regulujących wysokość wpłat, przepisy te przestaną obowiązywać jednak dopiero za rok. Wczoraj rząd przyjął projekt zmian w ustawie o finansowaniu jednostek samorządu terytorialnego. Zakłada on podniesienie progu nakładającego obowiązek łożenia na uboższe województwa ze 110 do 135 proc. średnich krajowych dochodów na mieszkańca. Wpłaty będą też niższe i nie będą mogły przekroczyć 35 proc. ogólnych dochodów podatkowych samorządu.

- Sytuacja pod tym względem jest wyzwaniem dla zarządu Mazowsza, ale z drugiej strony trzeba podkreślić, że Mazowsze nie ma problemów z obsługą swojego zadłużenia, a więc to jest oczywiście pozytywne. W tej chwili kluczową sprawą jest, to jak zostanie rozwiązana kwestia janosikowego, czyli jak będzie wyglądała nowa formuła, którą rząd musi wprowadzić w ciągu najbliższych kilkunastu miesięcy zgodnie z wyrokiem Trybunału. I to będzie skutkowało dalszymi naszymi decyzjami wobec Mazowsza - twierdzi Piotr Kowalski.

Prezes Fitch Polska podkreśla również, że agencja będzie zwracać uwagę na realizację przez władze Mazowsza programu ostrożnościowego. Był on warunkiem otrzymania kredytu od budżetu państwa. W dłuższej perspektywie sytuacja finansowa danych samorządów - a zatem i perspektywy ratingu - będą zależne przede wszystkim od polityki fiskalnej prowadzonej przez miejscowe władze oraz tempa wzrostu PKB.

- Zwracamy uwagę zwłaszcza na kwestie związane z poziomem i jakością zarządzania długiem oraz z poziomem wolnych środków. To pokazuje zarówno to, jak elastyczna od strony finansowej jest dana jednostka samorządowa, jak i to, jak wygląda zarządzanie jakościowe gminą jako organizmem. I to są rzeczy, na które najbardziej zwracamy uwagę - podsumowuje Kowalski.

Wczoraj agencja Fitch podała, że II kwartale br. wartość rynku obligacji komunalnych wzrosła o 14,6 proc. rok do roku i wyniosła 18,4 mld zł. W porównaniu z I kwartałem był to wzrost o 0,4 proc. Obligacje samorządów stanowią niespełna 14 proc. całego rynku obligacji nieskarbowych.