Integracja finansowa

Parlament Europejski przyjął projekt dyrektywy w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego (Payment Services Directive - PSD). PSD jest kolejnym etapem tworzenia jednolitego obszaru płatności w euro (The Single Euro Payments Area - SEPA), który ma pełnić rolę zintegrowanego i konkurencyjnego rynku usług płatniczych Unii Europejskiej.

Tylko płatności bezgotówkowe

Dyrektywa będzie regulowała jedynie rynek płatności bezgotówkowych. Nie będzie więc miała zastosowania do transakcji płatniczych dokonywanych wyłącznie gotówką, za pomocą dokumentów w wersji papierowej, wymiany walutowej (gotówki za gotówkę), transakcji płatniczych związanych z obsługą papierów wartościowych i wynikających z nich praw, w tym do wypłaty dywidend.

Korzyści wynikające z SEPA

Głównym celem projektu SEPA jest zrównanie bezgotówkowych płatności transgranicznych w ramach strefy euro z płatnościami krajowymi. Co to oznacza dla klientów? Dzięki temu projektowi zlikwidowane zostaną ograniczenia techniczne i prawne pomiędzy krajowymi systemami płatniczymi. Implementacja rozwiązań wynikających z dyrektywy powinna zakończyć się do 1 listopada 2009 r. w całej Unii Europejskiej, niezależnie od faktycznego przystąpienia poszczególnych państw członkowskich do strefy euro. Oznacza to, że najpóźniej w 2009 r. polski sektor bankowy umożliwi korzystanie z nowych instrumentów płatniczych: poleceń przelewu SEPA, poleceń zapłaty SEPA oraz płatności kredytowych SEPA.

Polecenia przelewu SEPA oraz polecenia zapłaty SEPA zastąpią dotychczasowe krajowe polecenia przelewu i zapłaty. Każdy konsument czy przedsiębiorca będzie miał możliwość dokonywania i otrzymywania płatności bezgotówkowych w całej strefie euro z jednego rachunku bankowego na jednakowych zasadach, bez względu na miejsce dokonania operacji. Uproszczony zostanie format dokonywania wypłat i wpłat. Czas transferu środków płatniczych nie powinien przekraczać 3 dni w przypadku przelewu oraz 5 dni dla polecenia zapłaty.

System płatności kredytowych SEPA zakłada stopniową adaptację rozwiązań wykorzystywanych obecnie w państwach członkowskich do nowych standardów. Posiadacze kart płatniczych zgodnych ze standardami SEPA będą mogli dokonywać operacji bezgotówkowych przy pomocy tej samej karty debetowej czy kredytowej w całej strefie euro.

Klienci zyskają dostęp także do całkowicie nowych instrumentów finansowych, w tym faktur elektronicznych automatycznie tworzących zlecenie płatnicze, elektronicznego uzgadniania sald, które polega na dopasowaniu faktur do płatności, a następnie automatycznej aktualizacji ewidencji księgowej czy płatności dokonywanych za pośrednictwem telefonu komórkowego.

Podmiot świadczący usługi płatnicze będzie miał obowiązek udzielenia szczegółowej informacji dotyczącej warunków przeprowadzanej transakcji, w tym określenia maksymalnego czasu wykonania usługi oraz wyszczególnienie kwot wszelkich opłat, którymi obciążony będzie użytkownik. Ponadto świadczący usługi będzie ponosił odpowiedzialność za niewykonanie lub wadliwe wykonanie transakcji. Możliwe będzie także odwołanie zlecenia płatniczego przez klienta.

Konta za granicą

Wraz z wprowadzeniem SEPA znikną ograniczenia związane z zakładaniem rachunków bankowych w innych krajach członkowskich Unii Europejskiej. Banki będą miały możliwość oferowania swoich usług klientom w dowolnym kraju, który należy do strefy euro. Powiększy się krąg instytucji świadczących usługi finansowe.

Wraz z implementacją dyrektywy PSD, w tego typu transakcjach pośredniczyć będą mogły także instytucje finansowe - osoby fizyczne lub prawne, działające na podstawie zezwolenia wydanego przez właściwy organ oraz wpisane do rejestru instytucji płatniczych.

Pełna integracja rynku bezgotówkowych usług płatniczych ma nastąpić w 2010 r.

Ewa Dolińska
Associate z zespołu prawa podatkowego Kancelaria Krawczyk i Wspólnicy