Japoński sposób na odpady

- Japonia w tej kwestii postawiła na metodę zgazowania odpadów, podczas której w ramach procesu termicznego wytwarzane gazy są wykorzystywane do produkcji ciepła i energii. Proces zgazowania nie powoduje emisji szkodliwych gazów do atmosfery, w tym CO2. Ponadto nie emituje hałasu jak klasyczna spalarnia oraz nie wydziela przykrych zapachów.

Proces zgazowania polega na podgrzaniu śmieci w szczelnej komorze do bardzo wysokiej temperatury, na skutek czego odpady nie palą się, tylko przekształcają w specjalny gaz, zwany syngazem, który jest następnie oczyszczany. Spalaniu nie ulegają odpady, a paliwo gazowe pochodzące ze spalania odpadów. Podczas procesu gazyfikacji otrzymać można więcej energii niż podczas tradycyjnego spalania. Ponadto jest to sposób na niszczenie odpadów oraz odzysk surowców wtórnych.

Dlaczego Japonia postawiła na metodę zgazowania odpadów? W połowie lat 90. pojawił się problem braku powierzchni do składowania śmieci w Japonii. Ponadto w 2004 r. weszły w życie przepisy o kontroli emisji do środowiska dioksyn obecnych w popiele i żużlu. Wówczas około 30 japońskich firm zostało zaangażowanych w rozwój zgazowania śmieci i systemów topienia popiołów. W dzisiejszym świecie szczególnie ważne jest ograniczenie odpadów oraz promocja działań na rzecz recyklingu śmieci, zatem wszystko to, co ze względów ekonomicznych bądź środowiskowych nie nadaje się do przetwarzania, jest obecnie w Japonii źródłem pozyskiwania energii.

Głównym argumentem przeciwko tworzeniu tradycyjnych wysypisk śmieci były utrudnienia w zdobyciu pod nie terenów. Japonia jest krajem górzystym, o dużej gęstości zaludnienia na km2. Ponadto, pojawił się problem ulatniającego się na wysypiskach śmieci metanu, który powoduje 21 razy większy efekt cieplarniany od CO2. Dodatkowo wysoka temperatura oraz wilgotność powietrza występujące w Kraju Kwitnącej Wiśni są wyjątkowo nieprzyjazne tworzeniu wysypisk, które zwiększają ryzyko zachorowań na choroby zakaźne. Główną barierą w rozwoju zgazowania była sytuacja ekonomiczna Japonii, ponieważ tego typu nowoczesne rozwiązania wymagają dużych nakładów inwestycyjnych i eksploatacyjnych. Zastosowanie metody zgazowania odpadów w Japonii jest wykorzystywane głównie do odpadów komunalnych, redukcji pozostałości spalania oraz technologii odzysku surowców samochodowych.

Zgazowanie odpadów ma szerokie perspektywy na przyszłość: jest bardziej higieniczne, z pierwotnej masy przeznaczonej do spalania pozostaje zaledwie jedna dziesiąta. Ponadto, tak jak w przypadku chociażby spalania, ciepło, które powstaje ze zgazowania, jest wykorzystywane do produkcji energii elektrycznej i ciepła. Japonia jest światowym liderem w stosowaniu technologii redukujących substancje szkodliwe, zawarte w ściekach i wydalanych gazach, które de facto przyczyniają się również do zanieczyszczenia środowiska. Metoda zgazowania stanowi sposób na unieszkodliwienie odpadów komunalnych oraz odzysk surowców i bez wątpienia ma szerokie perspektywy rozwoju na przyszłość, czego doskonałym przykładem jest właśnie Japonia.

Monika Sopala

Autorka jest ekspertem Instytutu Jagiellońskiego ds. Dalekiego Wschodu i absolwentką Collegium Civitas.