"Karolina" na sprzedaż, "Krzysztof" do rozbiórki. Smutny koniec śląskich zakładów

Już 9 grudnia w wałbrzyskim sądzie odbędzie się przetarg na sprzedaż w całości Zakładów Porcelany Stołowej "Karolina". Sąd ogłosił upadłość "Karoliny" w lutym tego roku. Pracę straciło 180 osób.

Historia zakładów wytwarzających porcelanę w Jaworzynie Śląskiej sięga roku 1860. Wówczas mistrz murarski August Rappsilber założył tu fabrykę Porzellanfabrik Königszelt.

Po II wojnie światowej fabryka została znacjonalizowana; w 1954 zakłady otrzymały nazwę "Karolina". To dziś ostatnia z fabryk porcelany na Dolnym Śląsku - regionie, w którym niegdyś prężnie rozwijała się ta branża. 

W ubiegłym roku w stan likwidacji postawiono Zakłady Porcelany "Krzysztof", które ponad 200 lat działały w Wałbrzychu, odległym o 20 kilometrów od Jaworzyny Śl. Produkcja porcelany to, obok zakładów kolejowych, symbol Jaworzyny Śląskiej.

"Karolina" i zakłady kolejowe były dla mieszkańców Jaworzyny Śląskiej atrakcyjnymi pracodawcami. 

"Tu pracowały kolejne pokolenia, a miasto dzieliło się na tych, co pracują w porcelanie i na tych co na kolei - na Skorupiarzy i Smoluchów" - stwierdził w rozmowie z Polską Agencją Prasową przewodniczący NSZZ Solidarność w jaworzyńskich zakładach porcelany Ireneusz Besser.

Cena wywoławcza za "Karolinę" to ponad 45 mln zł. Cytowany wcześniej Ireneusz Besser ma nadzieję, że znajdzie się kupiec i działalność zakładu zostanie odtworzona choćby w części. 

"Liczymy na ten cud. W zakładzie można rozpocząć od razu produkcję na przykład półfabrykatów. Może uda się na początek zrobić manufakturę, żeby zachować tożsamość kulturową, nie tylko Jaworzyny, ale też regionu" - mówił związkowiec.

Na przełomie listopada i grudnia ponad 100 osób straciło pracę w jaworzyńskich zakładach naprawy taboru PKP Cargo Tabor. 

Burmistrz Jaworzyny Śląskiej Grzegorz Grzegorzewicz poinformował Polską Agencję Prasową, że w przypadku zakładu PKP Cargo Tabor jest zainteresowanie potencjalnych inwestorów. 

"To firmy, które chciałby kontynuować działalność w zakresie, w którym działał jaworzyński zakład PKP Cargo Tabor" - podkreślił burmistrz. Wskazał, że chodzi o dwie firmy państwowe i jedną prywatną.

W Jaworzynie Śląskiej mieszka około 5 tys. osób, a w gminie Jaworzyna Śląska - 10 tys. osób. W mieście, które jest istotnym węzłem kolejowym, został tylko jeden duży pracodawca - to zakład produkujący meble. Na koniec września stopa bezrobocia w powiecie świdnickim wynosiła 6,2 proc., a w cały województwie dolnośląskim 4,6 proc.

Upadek "Karoliny" to tylko jeden przykład kłopotów, w jakie wpadły często historyczne zakłady wytwarzające wyroby porcelanowe na Dolnym Śląsku. Głośnym echem odbiła się upadłość zakładów "Krzysztof".

Rosnące ceny gazu doprowadziły do zakończenia produkcji w wałbrzyskim zakładzie. Nowy inwestor zapowiadał, że wyburzy budynki fabryczne. W listopadzie br. proces wyburzeń trwał w najlepsze - na oczach mieszkańców Wałbrzycha znikała fabryka o 200-letniej tradycji.

Fabryka porcelany "Krzysztof" została założona w 1831 roku, ale historia zakładów produkcyjnych porcelany w Wałbrzychu zaczęła się ok. 1820 roku. Przedsiębiorstwo z czasem stało się perełką dolnośląskiego przemysłu porcelanowego. W 1921 roku zakład stał się częścią znanego kartelu - Philip Rosenthal Krister Porzellan Manufaktur AG.

Po wojnie (w 1945 r.) znacjonalizowane przedsiębiorstwo przyjęło nazwę "Porcelana Stołowa Krzysztof". Na początku lat 90. XX wieku firma została sprywatyzowana. W 2010 roku powstała Porcelana Krzysztof sp. z o.o. - to ostatnia już forma prawna wiekowego zakładu.

***