Kilkumilionowa kara za 10-letnią zmowę na rynku środków czystości

Inco-Veritas, producent m.in. płynu do mycia naczyń Ludwik, przez 10 lat ustalał z dystrybutorami chemii gospodarczej i nawozów ogrodniczych minimalne ceny odsprzedaży swoich produktów. W trakcie postępowania spółka aktywnie współpracowała z Urzędem w ramach programu leniency, dzięki czemu uzyskała znaczną redukcję sankcji finansowej. Ostatecznie wyniosła ona ponad 2 mln zł. Przedsiębiorca będzie musiał również zapłacić karę pieniężną za utrudnianie kontroli UOKiK.

Wspólne ustalanie cen przez przedsiębiorców należy do najpoważniejszych naruszeń konkurencji. Zabronione są porozumienia cenowe zarówno pomiędzy konkurentami, jak i przedsiębiorcami działającymi na różnych szczeblach obrotu (np. producent i dystrybutor jego towarów).

Za stosowanie tego typu praktyk grozi sankcja finansowa, sięgająca maksymalnie 10 proc. przychodu przedsiębiorcy w roku poprzedzającym wydanie decyzji. Można jej jednak uniknąć lub uzyskać obniżenie dzięki programowi łagodzenia kar leniency. Jednym z warunków jest dobrowolne zgłoszenie się do UOKiK i dostarczenie dowodów na istnienie zmowy.

Najnowsza decyzja prezes Urzędu dotyczy ustalania cen przez spółkę Inco-Veritas z dystrybutorami jej produktów. Materiał dowodowy w tej sprawie zebrano m.in. podczas kontroli z przeszukaniem w siedzibie i oddziale przedsiębiorcy oraz u jednego z jego dystrybutorów.

- Spółka Inco-Veritas zawarła niedozwolone porozumienia z dystrybutorami produkowanych przez siebie artykułów chemii gospodarczej oraz nawozów ogrodniczych. Zabroniona praktyka, polegająca na ustalaniu minimalnych cen hurtowych oraz podziale rynku, trwała przez 10 lat do 2010 roku - mówi Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel, prezes UOKiK.

Jedną z praktyk stosowanych przez przedsiębiorcę było zobowiązanie dystrybutorów chemii gospodarczej do stosowania ustalonych przez niego cen hurtowych. Nie mogli oni odsprzedawać towarów taniej niż ustalił to producent. Praktyka trwała w latach 2000-2010 i dotyczyła m.in. domowych środków czystości (np. płyny do mycia naczyń Ludwik i Lucek), kosmetyków (ABE) czy pasty do obuwia (Buwi). Ponadto w latach 2009-2010 spółka określała minimalne ceny odsprzedaży, jakie mogły znaleźć się w gazetkach promocyjnych dystrybutorów.

10 lat trwało również porozumienie Inco-Veritas z dystrybutorami nawozów ogrodniczych, polegające na ustalaniu minimalnych hurtowych ceny odsprzedaży swoich produktów (m.in. marek Florovit, Azofoska czy Fruktovit). Ponadto spółka dokonała podziału rynku zakazując sprzedaży nawozów do sklepów wielkopowierzchniowych bez swojej zgody - dzięki temu producent m.in. nie musiał obawiać się konkurencji przy własnej sprzedaży nawozów do dużych placówek handlowych.

Na zakwestionowane przez prezesa UOKiK warunki sprzedaży produktów Inco-Veritas zgodzili się dystrybutorzy tej spółki, podpisując stosowne umowy. W przypadku nieprzestrzegania warunków opisanych porozumień dystrybutorom groziło zerwanie współpracy handlowej. Skutki zawartych porozumień odczuli kontrahenci dystrybutorów, a konsekwencji również konsumenci, którzy nie mogli kupić produktów chemii gospodarczej i nawozów ogrodniczych Inco-Veritas po niższych cenach niż ustalone.

W trakcie postępowania spółka złożyła wniosek o obniżenie kary finansowej w ramach programu leniency. Ponieważ zaprzestała niedozwolonych praktyk, współpracowała z Urzędem w trakcie postępowania, a także przedstawiła nieznane wcześniej organowi antymonopolowemu informacje o ustalaniu cen gazetkowych, prezes UOKiK postanowiła zmniejszyć sankcję pieniężną o 40 proc. Na Inco-Veritas została ostatecznie nałożona kara w wysokości 2 070 023 zł.

Nie jest to jednak jedyna sankcja finansowa, jaką spółka otrzymała od UOKiK. W innej decyzji została ona ukarana za brak współdziałania podczas kontroli z przeszukaniem. W jej trakcie jeden z członków kierownictwa Inco-Veritas, po rozpoczęciu czynności przez kontrolerów, próbował usunąć ze swojego laptopa dokument świadczący o ustalaniu cen płynów Ludwik i Lucek oraz pasty do butów Buwi. W tym przypadku kara wyniosła 2 047 475,10 zł. Stanowi to równowartość 517 tys. euro, podczas gdy maksymalna sankcja za takie praktyki to 50 mln euro.

Obie decyzje nie są ostateczne. Spółka może odwołać się od nich do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

-----

Decyzja w sprawie niedozwolonych porozumień spółki Inco-Veritas ze swoimi dystrybutorami jest 12. wydanym rozstrzygnięciem w sprawie, w której przedsiębiorca ubiegał się o odstąpienie od kary finansowej lub jej obniżenie. Łączna ilość wniosków leniency, jaka wpłynęła do UOKiK to 45 (w tym 16 wniosków uproszczonych, składanych w przypadku powiadomienia Komisji Europejskiej o udziale w zakazanym porozumieniu obejmującym terytorium więcej niż trzech państw członkowskich Unii Europejskiej).

Chcąc zwiększyć wiedzę na temat korzyści płynących z programu leniency UOKiK prowadzi liczne akcje edukacyjne skierowane do profesjonalnych uczestników rynku. Jedną z nich jest spot oparty na rysunkach Marka Raczkowskiego, ze Staszkiem w roli głównej. Jego bohater namawia pozostałych uczestników porozumienia do dobrowolnego przyznania się do zmowy. Można go obecnie usłyszeć w radiu oraz zobaczyć w telewizji i internecie. Nie byłoby to możliwe bez wsparcia 48 stacji i portali, które zgodziły się na bezpłatną emisję spotu.

Przedsiębiorca, który jest uczestnikiem kartelu i chciałby skorzystać z programu łagodzenia kar może złożyć formalny wniosek osobiście w siedzibie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie, pracownikowi UOKiK do protokołu, pocztą, faksem, a także e-mailem na adres: leniency@uokik.gov.pl. Odpowiedzi na wszystkie pytania dotyczące programu, nawet anonimowe, udzielają prawnicy UOKiK pod numerem telefonu: 22 55 60 555.