Koniec marzeń o polskiej potędze

Coraz więcej wskazuje na to, że jednak nie zostaniemy w najbliższych latach potęgą wydobywczą. Tymczasem jeszcze pod koniec listopada 2008 roku, a więc już w obliczu pierwszych oznak kryzysu gospodarczego, gdy PKN Orlen ogłaszał zaktualizowaną strategię na lata 2009-13, wydawało się, że wejście w segment wydobywczy stoi przed nami otworem.

Płocki koncern planował wydawać co rok na upstream ok. 140 mln zł, dzięki czemu w 2013 roku własne wydobycie koncernu miało wynieść co najmniej 1 mln baryłek ropy (ok. 130 tys. ton) rocznie.

Co więcej, kwota ta uwzględniała jedynie tzw. inwestycje organiczne, nie licząc akwizycji i umów partnerstwa strategicznego, z którymi Orlen wiązał największe nadzieje na poważne zaistnienie na rynku wydobywczym.

Prezes PKN Orlen Jacek Krawiec podkreślał wówczas, że w efekcie przeceny spowodowanej kryzysem spółki wydobywcze można kupić nawet za 20-30 proc. ich wcześniejszych wycen. A Sławomir Jędrzejczyk, wiceprezes płockiej spółki ds. finansowych, dodawał, że na ten cel Orlen może przeznaczyć większość środków pozyskanych z planowanych do sprzedaży udziałów w Polkomtelu i Anwilu.

Orlen mówi pas

Jeszcze pod koniec lutego tego roku Jacek Krawiec informował o zaawansowanych rozmowach dotyczących zakupu przez Orlen notowanej na giełdzie spółki wydobywczej, która miała kosztować koncern kilkaset milionów złotych. A potem nagle wszystko się zmieniło.

- Zrezygnowaliśmy z zakupu tej spółki i podjęliśmy decyzję o ograniczeniu wydatków na upstream do absolutnego minimum - powiedział nam Sławomir Jędrzejczyk.

Według niego, spółka zajmuje się obecnie jedynie dwoma projektami z tej dziedziny, jednym w Polsce, a drugim na szelfie Morza Bałtyckiego, ale nie należy się spodziewać w ich przypadku ani znaczących wydatków, ani szybkiego efektu w postaci wydobycia surowca.

Również kiedy dojdzie w końcu do sprzedaży udziałów Anwilu i Polkomtela, nie poprawi to sytuacji w segmencie upstream. - Środki z tych dezinwestycji zostaną przeznaczone przede wszystkim na spłatę zadłużenia grupy, a nie na inwestycje w segment wydobywczy - nie zostawia wątpliwości Jędrzejczyk.

W ramach poszukiwania oszczędności także Grupa Lotos zapowiedziała powstrzymanie się od startowania w kolejnych przetargach na poszukiwanie i zagospodarowywanie zagranicznych złóż ropy naftowej. To głównie dzięki rezygnacji z tego typu przetargów gdański koncern chce zmniejszyć wydatki na sektor upstream w latach 2009-12 o 1,6 mld zł, z 4,5 mld zł planowanych w aktualizowanej w czerwcu 2008 roku strategii do 2,9 mld zł.

Prezes Lotosu Paweł Olechnowicz zapewnia jednak, że zapowiedzi ograniczenia zagranicznej aktywności w sektorze wydobywczym nie dotyczą przygotowywanego do eksploatacji złoża Yme na Morzu Północnym, a także koncesji poszukiwawczych, przyznanych spółce Lotos Norge przez norweski rząd.

Przepadło? To dobrze

W drugiej połowie grudnia 2008 r. rozstrzygnięta została runda kwalifikacyjna APA 2008, w efekcie której spółka Lotos Norge uzyskała udziały w czterech koncesjach na pięć złożonych wniosków. Koncesje dotyczą złóż wyłączonych z eksploatacji, ale wciąż zawierających wydobywalne pokłady ropy i gazu.

Jednak kolejne pięć wniosków o licencje poszukiwawczo-wydobywcze, złożonych przez Lotos Norge w ramach tzw. 20. rundy licencyjnej organizowanej przez norweskie Ministerstwo Ropy i Energii, w tym jeden przygotowany wspólnie ze spółką zależną Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa - PGNiG Norway, już przepadło. Jak się dowiedzieliśmy, w obecnej sytuacji rynkowej takie rozstrzygnięcie jest jednak Lotosowi na rękę.

Olechnowicz przekonuje, że koncesje poszukiwawcze w Norwegii nie będą się wiązały z koniecznością praktycznie żadnych wydatków w 2009 roku (za wyjątkiem opłaty administracyjnej w wysokości 100 tys. koron za każdą licencję, płaconą przez całe konsorcjum).

- W 2010 roku wydatki na te koncesje nie powinny przekroczyć 1 mln koron, a dopiero w kolejnych latach, jeśli uda się nam znaleźć ropę, mogłyby znacząco wzrosnąć, gdyby doszło do eksploatacji - dodaje szef Lotosu.

W Grupie Lotos zapewniono nas jednocześnie, że to, iż wspólny wniosek Lotos Norge i PGNiG Norway tym razem przepadł, nie oznacza, że obie spółki nie pracują nad innymi wspólnymi projektami.

Na razie wszystko wskazuje również na to, że zgodnie z zapowiedziami, w czwartym kwartale 2009 roku ruszy wydobycie ze złoża Yme na Morzu Norweskim, w którym Lotos Norge posiada 20 proc. udziałów.

Według planu, w 2010 roku z tego złoża gdańska spółka spodziewa się pozyskać ok. 400 tys. ton ropy, natomiast już w ostatnich miesiącach tego roku można - zdaniem prezesa Olechnowicza - liczyć na kilkadziesiąt tysięcy ton.

Z prób ekspansji na szelfie norweskim nie rezygnuje natomiast PGNiG Norway, które w wyniku rozstrzygnięcia 20. rundy licencyjnej obejmie 35 proc. udziałów w licencji poszukiwawczo-wydobywczej PL521 na Norweskim Szelfie Kontynentalnym. Operatorem tej licencji jest StatoilHydro (40 proc. udziałów), a pozostałym udziałowcem Svenska Petroleum Exploration Norge (25 proc. udziałów).

Licencja składa się z trzech bloków licencyjnych i obejmuje obszar o powierzchni ponad 1000 km kw. Wstępny okres ważności licencji to sześć lat z opcją przedłużenia do 30 lat. PGNiG poinformowało, że prace rozpoczną się od wykonania badań sejsmicznych 3D. Po analizie ich wyników, w zależności od tego, czy okażą się one obiecujące, PGNiG wspólnie z partnerami podejmie decyzję dotyczącą ewentualnych wierceń na obszarze licencji.