Małżeństwa do kontroli
W obecnym stanie prawnym małżonkom trudno jest wykazać, że posiadają inny ustrój majątkowy, niż wynika to z kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Rejestr umów małżeńskich ułatwi zawieranie transakcji
- Obecnie umowa zawarta między małżonkami jest skuteczna jedynie wobec tych osób, które wiedziały o zawarciu umowy i o jej rodzaju. A zatem małżonkowie nie mogą podnosić argumentu zawarcia intercyzy wobec osób, którym jej zawarcie nie było wiadome - tłumaczy Krzysztof Załucki, adiunkt na Uniwersytecie Opolskim, LL.M. Eur. radca prawny w Kancelarii CWW S. Cetera, M. Węgrzyn-Wysocka i Wspólnicy.
Dowód utrudniony
W przypadku gdy nie można udowodnić, że dana osoba wiedziała o zawarciu przez małżonków umowy majątkowej, przyjmuje się, że istnieje między nimi ustrój majątkowy obowiązujący przed zawarciem intercyzy.
- Zazwyczaj jest to ustawowy ustrój wspólności majątkowej - wyjaśnia Krzysztof Załucki.
W wielu krajach członkowskich Unii Europejskiej istnieje tzw. rejestr umów małżeńskich. Wpisywane są do niego majątkowe umowy małżeńskie zawierane przez małżonków. W większości systemów prawnych niedochowanie przez małżonków tego obowiązku nie powoduje, że umowa jest nieważna. Niezarejestrowana umowa nie wywołuje jednak skutków wobec osób trzecich. W Polsce taki obowiązek nie istnieje, ale eksperci podkreślają, że jego wprowadzenie zwiększyłoby pewność prawa i ułatwiłoby kwestię rozliczeń pomiędzy małżonkami a osobami trzecimi.
- W istniejącym stanie prawnym osoba trzecia dokonująca czynności prawnej z osobą pozostającą w związku małżeńskim nie może mieć pewności, czy istnieje lub jest zniesiona ustawowa wspólność majątkowa - mówi Gerard Woźniak, radca prawny z Kancelarii Gardocki i Partnerzy, Adwokaci i Radcowie Prawni.
Rejestr ułatwi
Eksperci podkreślają więc, że wprowadzenie do polskiego porządku prawnego obowiązku rejestracji takich umów byłoby korzystne.
- Stworzenie rejestru dałoby możliwość osobie trzeciej uzyskania informacji o ustroju majątkowym małżonków. Taka osoba nie powinna bowiem ponosić negatywnych skutków niezgłoszenia takiej umowy przez współmałżonków - uważa Gerard Woźniak.
- Zyskaliby także sami małżonkowie - dodaje radca.
- Jeśli rejestr będzie jawny i nikt nie będzie mógł zasłaniać się nieznajomością dokonanych w nim wpisów, to małżonek zaciągający zobowiązanie nie będzie już musiał informować kontrahentów o obowiązującej go rozdzielności majątkowej, aby skutecznie ograniczyć swoją odpowiedzialność wyłącznie do majątku osobistego - mówi Anna Kozanecka-Żarnecka, adwokat w Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy.
Dzięki publicznie dostępnemu rejestrowi każdy będzie mógł dowiedzieć się, że dana osoba zawarła intercyzę.
Czy rejestr powinien być jawny ? wg ekspertów ? Co potwierdzałby odpis z rejestru umów ? Jakich zmian w prawie wymaga wprowadzenie rejestru ? Jak funkcjonuje rejestr małżeńskich stosunków majątkowych w Niemczech?
Małgorzata Kryszkiewicz Więcej: Gazeta Prawna 6.05.2008 (88) ? str.15
