Minister finansów: Możliwe kolejne działania antykryzysowe

Interia: Dlaczego w rządowym planie antykryzysowym uzależnia się pomoc dla firm od spadku przychodów, a nie bierze się pod uwagę szybkiej utraty płynności?  5 tys. zł firmy nie uratuje, a to płynność rozkłada firmy...

Tadeusz Kościński, minister finansów: - Rozwiązanie, o którym mowa, jest jednym z wielu przestawionych w tarczy antykryzysowej. Trzeba patrzeć na nie wszystkie kompleksowo, a nie wybiórczo. Pamiętajmy też, że ten katalog nie ma zamkniętego charakteru. Obserwujemy sytuację bardzo uważnie.

Jakie jest prognozowane faktyczne zaangażowanie pieniędzy z budżetu państwa w tarczę (212 mld zł to z "płynnością" z NBP)?

- Gotówkowy komponent rządowy ma wartość 67 mld zł, czyli 2,9 proc. PKB, Składają się na niego wydatki budżetu państwa, ZUS i funduszy celowych. Z kolei płynnościowy wynosi 75,5 mld zł, czyli 3,3 proc PKB. To wakacje kredytowe i odroczone daniny oraz finansowanie płynnościowe w postaci kredytów i kapitału głównie z wykorzystaniem instrumentów finansowych Grupy Polskiego Funduszu Rozwoju. Do tego dochodzi pakiet NBP na sumę 70 mld zł, który zapewni niezbędną̨ płynność́ i warunki kredytowe.

Na ile szacowany jest ubytek dochodów budżetu (podatkowe, PIT, CIT, VAT, akcyza) z powodu tegorocznej pandemii?

- Na to pytanie dziś bardzo trudno odpowiedzieć. Nie wiemy przecież jak rozwinie się sytuacja. Rząd podejmuje odważne decyzję, żeby maksymalnie zapobiec rozprzestrzenianiu się zagrożenia i możliwie jak najbardziej ograniczyć jego negatywny wpływ na wzrost gospodarczy i w efekcie na dochody podatkowe. Dlatego pakiet zawiera szereg działań, które zapewnią wsparcie płynnościowe dla wybranych firm i branż, ochronę miejsc pracy i wynagrodzenia pracowników. Jest w nim też filar inwestycyjny.

- Jesteśmy w trakcie korygowania prognoz makro. Część działań płynnościowych polega na odroczeniu płatności danin co oznacza, że miałyby one wpływ na rozłożenie w czasie wpływów, nie zaś na ich poziom.

Na ile szacowany jest ubytek dochodów FUS?

- Na razie jest za wcześnie na takie szacunki.

Dlaczego w planie nie ujęto możliwości udzielania przez BGK szybkich kredytów płynnościowych dla przedsiębiorstw?

- BGK udziela w ramach Krajowego Funduszu Gwarancyjnego, głównie gwarancji spłaty kredytów obrotowych. Na początku tygodnia podpisałem rozporządzenie w sprawie udzielania przez Bank gwarancji spłaty kredytów w formule pomocy de minimis dla mikro, małych i średnich przedsiębiorców. Procedura uzyskania gwarancji de minimis jest maksymalnie uproszczona. Limit gwarancji został zwiększony z 60 proc. kredytu do 80 proc. kredytu. Obniżyliśmy też opłatę prowizyjną od takich gwarancji, a właściwie zredukowaliśmy ją do zera.

Czy będzie rewizja zasad pomocy publicznej, żeby np. beneficjent gwarancji de minimis mógł ponownie dostać kredyt z gwarancją?

- Beneficjent gwarancji de minimis udzielanej przez BGK może ponownie uzyskać taką gwarancję w ramach trzyletniego limitu pomocy de minimis.

W tarczy rząd zakłada możliwość wstecznego rozliczania strat podatkowych w PIT i CIT. Jednak stratę poniesioną w 2020 r. podatnicy będą mogli odliczyć od dochodu uzyskanego w 2019 r. W tym celu podatnicy złożą korektę zeznania za 2019 r. Będą tak mogły zrobić te osoby, których przychody osiągnięte w 2020 r. spadną o co najmniej 50 proc. w stosunku do przychodów osiągniętych w 2019 r. Odliczyć od dochodu z 2019 r. będzie można stratę do wysokości 5 mln zł (nadwyżka będzie odliczana w kolejnych latach). Ale będzie to możliwe dopiero po zamknięciu 2020 r., czyli w 2021 r. Większość firm, które już mają i za chwilę będą mieć problemy z realizacją zobowiązań, może upaść do tego czasu...

- Pamiętajmy, że to jest również tylko jedno z rozwiązań całego pakietu. I to daleko idące , gdyż de facto jest odstępstwem od obowiązujących zasad, zgodnie z którymi, stratę poniesioną w danym roku podatkowym, odlicza się w kolejnych latach, a nie wstecz. Stratę za 2020 r. podatnicy, pod pewnymi warunkami, będą mogli odliczyć od dochodu uzyskanego w 2019 r. Będą musieli złożyć korektę zeznania za 2019 r. i wtedy otrzymają zwrot. Nie moglibyśmy tej zmiany wprowadzić w trakcie roku, ponieważ stratę wyliczamy dopiero po zakończeniu roku podatkowego.

Rząd planuje też wprowadzenie możliwości rezygnacji z uproszczonych zaliczek w 2020 r. i obliczanie zaliczek miesięcznych od bieżących dochodów. Zrezygnować z uproszczonych zaliczek będą mogli "mali podatnicy". Podatnicy, którzy zrezygnują z uproszczonych zaliczek, za okres marzec - grudzień 2020 r., odliczą zaliczki miesięczne od bieżących dochodów. Dlaczego tylko "mali podatnicy". I dlaczego trzeba będzie płacić zaliczki (nawet jeśli będą od realnych, bieżących dochodów. One powinny być odroczone, aby pozwolić firmom na zwiększenie płynności.

- Kierujemy nasze rozwiązanie do małych podatników, bo to właśnie te firmy może najbardziej dotknąć obecna sytuacja. Wysokość zaliczek uproszczonych, które podatnicy wpłacają w roku podatkowym zależna jest od dochodów wykazanych w zeznaniu w poprzednim roku. Czyli bez tej zmiany zaliczkę uproszczoną w ustalonej wcześniej wysokości powinien wpłacać także taki podatnik, który w bieżącym okresie nie osiąga dochodów. Jest to więc realna pomoc. Jeśli zrezygnuje z uproszczonych zaliczek, to należność obliczy od faktycznych dochodów podatkowych (przychód minus koszty). U podatnika, który w związku z koronawirusem nie osiąga dochodów w danym okresie rozliczeniowym (miesiącu lub kwartale), nie powstanie w ogóle obowiązek zapłaty zaliczki. 

Do kiedy będzie przedłużony termin na złożenie zeznania CIT-8 dla organizacji pozarządowych? 

- Termin ten przesuwamy z 31 marca na 31 lipca. 

Do kiedy zostanie wydłużony termin na przekazanie przez płatników zaliczek na podatek od wynagrodzeń pobranych za marzec i kwiecień? 

- Zapłata zaliczki, zamiast odpowiednio do 20 kwietnia i 20 maja, będzie mogła być dokonana w późniejszym terminie. To rozwiązanie pomoże w utrzymaniu płynności finansowej firm zatrudniających pracowników. Chronimy tym samym miejsca pracy.

Planuje się, że zapłata tych zaliczek będzie mogła być dokonana do 1 czerwca 2020 r. Pytanie czy dotyczyć ma wszystkich firm (wielkość) i czy też będą jakieś kryteria przychodowe?

- Możliwość taka będzie dotyczyć wszystkich pracodawców, którzy odczują negatywne konsekwencje pandemii, zarówno zatrudniających na podstawie umowy o pracę, jak i umowy cywilnoprawnej (zlecenia i o dzieło). Z tej możliwości będą mogły korzystać także firmy dokonujące wypłat z tytułu praw autorskich i praw pokrewnych, do których mają zastosowanie 50-proc. koszty uzyskania przychodów.

Ponadto - na finansowanie zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 - zaproponowano utworzenie nowego państwowego funduszu celowego - Fundusz Przeciwdziałania COVID-19, w którym skoncentrowane będzie wsparcie finansowe. Zapewnienie niezbędnych pieniędzy, którymi będzie zasilony fundusz, odbędzie się w ramach środków dostępnych w sektorze finansów publicznych. 

Jakie będą zadania tego funduszu, kto nim będzie zarządzać?

- Środkami będzie zarządzać premier. Będą przeznaczane na finansowanie lub dofinansowanie zadań związanych z przeciwdziałaniem koronawirusowi. Wsparcie może być udzielone jednostkom sektora finansów publicznych oraz jednostkom spoza tego sektora.

Przedsiębiorcy, którzy z związku z występowaniem koronawirusa, mają problemy z terminową zapłatą należności podatkowych, mogą wystąpić z wnioskiem o przyznanie ulgi lub umorzenie zaległości. Jakie będą kryteria?

- Najogólniej mówiąc - firmy, które w związku z koronawirusem będą mieć problemy z zapłatą podatku, mogą już teraz występować do urzędów skarbowych z wnioskami o odroczeniu terminu, rozłożeniu na raty, a nawet umorzeniu takich należności.  Nie będzie tu jednak automatyzmu. Decyzje będą podejmowane indywidualnie. Będziemy starać się, aby wnioski w tej sprawie były szybko rozpatrywane. 

Pytania zadał Paweł Czuryło