Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Od 1 września więcej osób skorzysta [Zasady]

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne przysługuje osobom, które pracowały jako nauczyciel, wychowawca lub inny pedagog w placówkach określonych w ustawie dotyczącej świadczenia. Prawo do świadczenia zostało rozszerzone też o pracowników poradni psychologiczno-pedagogicznych.

Po zmianach świadczenie będzie więc przysługiwać również nauczycielom, wychowawcom i innym pracownikom pedagogicznym zatrudnionym w publicznych i niepublicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym też w poradniach specjalistycznych udzielających dzieciom, młodzieży, rodzicom i nauczycielom pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz udzielających pomocy uczniom w wyborze kierunku kształcenia i zawodu.

Prawo do świadczenia kompensacyjnego dla nauczycieli przysługuje po spełnieniu trzech warunków:

1. Osiągnięciu odpowiedniego wieku, który wynosi 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,
2. Posiadaniu minimum 30-letniego stażu ubezpieczeniowego, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej przynajmniej na 1/2 etatu w placówkach wymienionych w ustawie,
3. Rozwiązaniu stosunku pracy na wniosek lub rozwiązaniu stosunku pracy na skutek wygaśnięcia w określonych okolicznościach.
   

Wysokość świadczenia kompensacyjnego ustalana jest indywidualnie i nie może być ona niższa niż najniższa emerytura krajowa. Kwota świadczenia zależna jest natomiast od sumy zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego zapisanego na indywidualnym koncie ZUS, oraz od średnich dalszych trwania życia dla odpowiedniej grupy wiekowej.

Zgodnie z danymi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w kwietniu 2024 r. świadczenie kompensacyjne pobierało 12,3 tys. osób, a jego średnia wysokość wyniosła 4022,52 zł.

W zeszłym roku w związku z wybuchem wojny na Ukrainie i pojawieniem się w Polsce dzieci z Ukrainy, w polskim systemie edukacji wprowadzono pewne zmiany. Do tamtego momentu, w sytuacji podjęcia pracy przez nauczyciela pobierającego nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, było ono zawieszane. Obecnie, do 31 sierpnia 2024 roku, obowiązuje wyjątek od tej reguły. 

Mianowicie nauczycielskie świadczenie kompensacyjne nie zostanie zawieszone, jeżeli nauczyciel zatrudniany jest w charakterze m.in. pomocy nauczyciela, jako nauczyciel języka polskiego, lub nauczyciel prowadzący dodatkową naukę języka polskiego dla cudzoziemców.

Na razie nie wiadomo, czy te zasady zostaną przedłużone na kolejny rok szkolny.

Wniosek o nauczycielskie świadczenie kompensacyjne można złożyć osobiście w każdej dowolnej placówce ZUS-u lub drogą elektroniczną, przez platformę PUE ZUS. Do wniosku należy dołączyć m.in.:

• informacje dotyczącą okresów składkowych i nieskładkowych,
• dokumenty potwierdzające okres wykonywania pracy nauczycielskiej,
• dokumenty potwierdzające okresy pracy, prowadzenia działalności pozarolniczej, służby wojskowej itd.,
• dokumenty potwierdzające okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia rehabilitacyjnego lub innych świadczeń, jeżeli nauczyciel je pobierał,
• dokumenty, które potwierdzają wynagrodzenie przed 1 stycznia 1999 r.

Świadczenie kompensacyjne dla nauczycieli przysługuje do czasu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, który wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Świadczenie wypłacane jest również do momentu uzyskania prawa do wcześniejszej emerytury.

WG