Nieprawidłowości w PGE Dystrybucja. NIK: Najwięcej zastrzeżeń do nieruchomości w Ostrołęce

Jak poinformowała NIK, podczas kontroli zbadano prawidłowość prowadzonych postępowań na podstawie sprzedaży czterech nieruchomości gruntowych - zabudowanych lub niezabudowanych. Chodzi o trzy nieruchomości na terenie województwa mazowieckiego, z tego dwie w Ostrołęce i jedna w Jabłonnie, a także w Stoczku Łukowskim w województwie lubelskim. 

"Nieruchomości zostały sprzedane w sumie za ok. 5,1 mln zł, co stanowiło niemal połowę przychodów ze sprzedaży nieruchomości uzyskanych przez PGE Dystrybucja w latach 2019-2023" - zaznaczyła NIK w opublikowanym w czwartek rano komunikacie.

Kontrolerzy Izby sprawdzali, czy firma przestrzegała przepisów i procedur wewnętrznych, zwłaszcza uregulowań mających na celu zapewnienie przejrzystości postępowań przetargowych i równe traktowanie ich uczestników.

Najwyższa Izba Kontroli podała, że dokumentacja zgromadzona w każdym z czterech analizowanych postępowań przetargowych była albo niekompletna, albo została sporządzona niezgodnie z wewnętrznymi regulacjami. Brakowało m.in. niektórych protokołów z czynności czy oświadczeń członków komisji o zachowaniu poufności. 

"W przypadku dwóch nieruchomości wystąpiły również nieprawidłowości związane z okresem obowiązywania oferty sprzedaży, co umożliwiło potencjalnym kupcom bezpłatne wycofanie się z przetargów" - poinformowała NIK.

NIK podała, że najwięcej zastrzeżeń kontrolerów wzbudziła nieruchomości w Ostrołęce o powierzchni 2752 mkw., w której przypadku miało dojść do konfliktu interesów. W latach 2015-2019 spółka czterokrotnie podejmowała próby sprzedaży użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej wraz z prawem własności do stojących na niej 7 zabudowań. Wśród nich znalazły się m.in. dwukondygnacyjny budynek biurowy z 1927 r. o pow. 266 mkw. wpisany do rejestru zabytków i budynek handlowo-usługowy o pow. 335 mkw.

"PGE Dystrybucja próbowała sprzedać tę nieruchomość już w 2015 r. za cenę wywoławczą wynoszącą ponad 1 mln zł netto. Trzykrotnie postępowanie przetargowe zakończono bez rozstrzygnięcia z powodu braku chętnych. W 2018 i w 2019 r. po zmianie rzeczoznawcy i ponownej wycenie wartość nieruchomości została obniżona o ponad 60 proc. W wyniku przeprowadzonego w 2019 r. postępowania przetargowego wpłynęła tylko jedna oferta zakupu - za 485 tys. zł netto i za taką cenę nieruchomość została sprzedana" - podała NIK. 

Według Izby, kontrola przeprowadzona przez NIK potwierdziła podejrzenia dotyczące nieprzestrzegania w tym procesie procedur antykorupcyjnych. Złamane miały zostać wewnętrzne regulacje spółki w tym zakresie. "W rezultacie nieruchomość kupił mąż pracownicy PGE Dystrybucja zaangażowanej w proces sprzedaży tej nieruchomości" - wyjaśniła NIK.

"Wyznaczona jej przez spółkę rola w prowadzonym postępowaniu nie tylko umożliwiała bezpośredni kontakt z potencjalnymi oferentami, który rodził ryzyko podejmowania działań niezgodnych z interesem PGE Dystrybucja, ale także dawała możliwość pozyskania informacji o skali zainteresowania zakupem nieruchomości. To z kolei mogło mieć wpływ m.in. na cenę, którą w swojej ofercie zaproponował mąż pracownicy spółki" - dodała NIK. 

Kontrolerzy stwierdzili także brak mechanizmów nadzoru nad umowami dotyczącymi wynajmowania przez PGE Dystrybucja nieruchomości, firma miała nie dysponować rzetelnymi informacjami na temat jej faktycznych użytkowników, a określone w umowach warunki nie były dla spółki korzystne. Dodatkowo wszelkie próby podjęcia renegocjacji umowy miało okazać się nieskuteczne.

"W efekcie w latach 2015-2019 PGE Dystrybucja wynajmowała nieruchomość w Ostrołęce ze stratą wynosząca w sumie niemal 156 tys. zł, z czego tylko w 2019 r. wyniosła ona ok. 44 tys. zł" - podała NIK. 

Z kontroli wynika także, że spółka ponosiła koszty utrzymywania niewykorzystywanych nieruchomości, które przewyższały przychody z najmu pozostałych. Utrzymanie nieruchomości w latach 2014 - 2019 wyniosło w sumie niemal 700 tys. zł., zaś przychody z najmu 427 tys. Zł. 

W wyniku kontroli i stwierdzonych nieprawidłowości NIK przedstawiła wnioski do Dyrektora Generalnego warszawskiego oddziału PGE Dystrybucja z rekomendacjami. NIK domaga się m.in. wdrożenia mechanizmów kontrolnych mających na celu eliminację nieprawidłowości w procesie zbywania nieruchomości oraz weryfikację poprawności realizacji umów najmu. 

NIK chce także, żeby państwowa spółka energetyczna doprecyzowała i uzupełnienie zapisów procedur zbywania nieruchomości, a także podjęła działania, które umożliwią identyfikację potencjalnego lub rzeczywistego konfliktu interesów w procesie zbywania nieruchomości lub gospodarowania nimi.