Nobel z ekonomii dla Amerykanów

Komitet noblowski w uzasadnieniu stwierdził, że laureaci stworzyli modele, pozwalające szacować skutki działań politycznych na gospodarkę oraz wpływ wskaźników makroekonomicznych na decyzje polityczne. W sytuacji, gdy np. bank centralny zmienia stopy procentowe, a potem następuje zmiana inflacji, modele pozwalają odpowiedzieć na pytanie, czy zmiana inflacji była efektem zmiany stóp, czy też bank przewidywał zmianę inflacji i dlatego zmienił stopy procentowe.

Metody opracowane przez laureatów pozwalają powiązać zmiany makroekonomiczne ze zmianami polityki gospodarczej. Są one wysoce użyteczne dla badań makroekonomicznych, ale również np. dla banków centralnych - podkreślił w uzasadnieniu werdyktu komitet noblowski.

Ma 68 lat; jest jednym z twórców nowej klasycznej makroekonomii, zakładającej, że oczekiwania podmiotów gospodarczych są racjonalne, rynki zawsze znajdują się w stanie równowagi ekonomicznej i że rozmiary produkcji i zatrudnienia zależą od czynników podażowych i w przypadku braku zakłóceń ze strony państwa osiągają naturalny poziom. Z hipotez tych wynika konkluzja, iż wszelka zapowiedziana polityka państwa jest nieefektywna w tym sensie, że nie powoduje odchylenia poziomów produkcji i zatrudnienia od stanu naturalnego.

W latach 70. rozwijał naukowo teorię racjonalnych oczekiwań, zakładającą, że podmioty gospodarcze, prognozując przyszłą inflację, jak najlepiej wykorzystują wszelkie dostępne informacje i nie popełniają systematycznych błędów, tylko błędy losowe. Oznacza to, że choć każdy z nich może się mylić, to nie ma to wpływu na całość gospodarki. W związku z tym Sargent sformułował tezę, że zapowiedziane zmiany polityki pieniężnej nie wpływają na wielkość produkcji i zatrudnienia.

Ma 68 lat. Rozwijał tzw. model wektorowej autoregresji, badając to, jak przejściowe zmiany w polityce gospodarczej oraz inne czynniki wpływają na sytuację gospodarki. Sims i inni badacze zastosowali tą metodę do zbadania m.in. skutków dla gospodarki podniesienia przez bank centralny stóp procentowych.

Sargent jest związany obecnie z uniwersytetem nowojorskim, a Sims - z uniwersytetem w Princeton.

Chociaż Sargent i Sims prowadzili badania niezależnie, uzyskane przez nich wyniki uzupełniają się. Efekty pracy laureatów w latach 70. i 80. zostały zaakceptowane przez innych badaczy i polityków na całym świecie. Teraz metody wypracowane przez Sargenta i Simsa to podstawowe narzędzia analizy makroekonomicznej.

Były wiceprezes NBP prof. Krzysztof Rybiński o laureatach nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii: - Thomas Sargent i Christopher Sims to są nazwiska znane w świecie ekonomii. Całe pokolenie ekonomistów uczyło się na ich teoriach, również w Polsce w latach 80., 90. To są dobrze znane nazwiska i ich modele. Decyzja komitetu noblowskiego nie jest zaskoczeniem.

Nobla dostaje się za coś, co się zrobiło wiele lat temu. Myślę, że chodzi o symbolikę komitetu noblowskiego, która polega na tym, że uhonorowano tych ekonomistów, którzy (...) pokazali, iż teoria ekonomii może zawodzić i że potrzebne są pragmatyczne podejścia oparte na bieżących danych informacyjnych. Thomas Sargent razem z Robertsem Lucasem opracowali tzw. teorię racjonalnych oczekiwań. Lukas dostał wcześniej Nobla. Teoria ta zakłada, że ludzie zawsze zachowują się racjonalnie i podejmują swoje decyzje w oparciu o wszystkie dostępne informacje o aktualnych uwarunkowaniach ekonomicznych. A wiemy, że nie zawsze tak jest. Christopher Sims jest ekonomistą, który znany jest z tego, że wprowadził do ekonomii nowy rodzaj modeli ekonomicznych i to było prawdziwa rewolucja".