Nowa moneta NBP: "Wielcy polscy ekonomiści - Jan Stanisław Lewiński"
5 maja 2022 r. Narodowy Bank Polski wprowadza do obiegu srebrną monetę o nominale 10 zł z serii "Wielcy polscy ekonomiści" - "Jan Stanisław Lewiński".
Jan Stanisław Lewiński (1885-1930) był ekonomistą i wykładowcą akademickim. W dzieciństwie wyjechał z Polski. Nauki pobierał w Antwerpii, Londynie, Berlinie oraz Brukseli. Podczas I wojny światowej pracował w jednym z instytutów przy Uniwersytecie Kolońskim. W czasach II Rzeczypospolitej wykładał na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim oraz w Wyższej Szkole Handlowej (późniejszej Szkole Głównej Handlowej). Publikował nie tylko w języku ojczystym, lecz także po niemiecku i angielsku. Zginął w tragicznym wypadku w Wilnie.
Zainteresowania naukowe Lewińskiego były bardzo szerokie. Swoje prace poświęcał w szczególności kwestiom teoretycznym, dziejom gospodarczym oraz historii myśli ekonomicznej. W tej dziedzinie najbardziej cenił dokonania fizjokratów oraz dzieła ekonomii klasycznej.
Autor Zasad ekonomii politycznej usiłował łączyć koncepcje różnych szkół ekonomicznych. Wskazywał na konieczność uwzględnienia zarówno czynników teoretycznych, jak i aspektów empirycznych w analizie poszczególnych zagadnień gospodarczych. Z tego względu spór pomiędzy szkołą historyczną a klasyczną postrzegał jako jałowy. Zakładał, że wszelkie założenia aprioryczne muszą zostać skonfrontowane z obserwacją rzeczywistości, gdyż jednostronne spojrzenie stanowi poważny błąd metodologiczny.
Lewiński rozumiał ekonomię jako naukę wyrażającą zasadę gospodarności, w której istnieją - jak w naukach przyrodniczych - pewne stałe i niezmienne zasady. Realizacja głównego celu społecznego leży w podziale i wymianie bogactw uzyskanych dzięki procesowi efektywnej produkcji.
Do najistotniejszych dzieł Lewińskiego należą następujące książki: L’evolution industrielle de la Belgique ( Ewolucja przemysłowa Belgii), Pieniądz, kredyt i ceny, Twórcy ekonomii politycznej oraz Zasady ekonomii politycznej.
Grzegorz Jeż
Na rewersie monety znajdują się wizerunek Jana Stanisława Lewińskiego oraz daty jego urodzin i śmierci.
Na awersie widnieje cytat pochodzący z dzieła Zasady ekonomii politycznej.
