Pandemia nadszarpnęła oszczędności Polaków

W trakcie pandemii koronawirusa co czwarty badany musiał częściowo naruszyć swoje oszczędności, a 7,6 proc. Polaków wykorzystało wszystkie zgromadzone środki. 18 proc. respondentów zadeklarowało, że nie miało poduszki finansowej, z której mogliby skorzystać.
Aktualna sytuacja wpłynęła także na kwoty, które jesteśmy w stanie odłożyć z myślą o przyszłości. 28,3 proc. oszczędza teraz mniej niż przed pandemią, a 4,5 proc. nie jest w stanie wygospodarować żadnej kwoty, choć wcześniej oszczędzali. 14,3 proc. stara się teraz odkładać większe sumy.

- Zaledwie 14 proc. badanych deklaruje, że oszczędza teraz więcej niż przed pandemią, za to niemal co trzeci badany przyznaje, że trudniej mu teraz odłożyć pieniądze i na przyszłość zachowuje mniejsze kwoty. Jednocześnie potrzebujemy coraz większych sum, aby czuć się bezpiecznie. Wprawdzie jest to kontynuacja trendu, który obserwowaliśmy w ostatnich latach, ale niepewność związana z pandemią mogła wpłynąć na chęć gromadzenia większej poduszki bezpieczeństwa - podkreśla Anna Karasińska, ekspertka ds. badań rynkowych w Providencie.

W 2020 roku średnia kwota oszczędności, która daje Polakom poczucie bezpieczeństwa wyniosła ok. 17 tys. złotych. Rok temu było to średnio 13 tys. złotych, a w 2018 roku 8,4 tys. złotych. Aktualnie nieco ponad połowa badanych deklaruje oszczędności w wysokości, którą uznają za wystarczającą. Respondenci są zgodni, że warto oszczędzać, ale im Polak starszy, tym większą wagę przywiązuje do budowania poduszki finansowej. Seniorom poczucie bezpieczeństwa finansowego daje średnio ok. 24 tys. złotych. Wśród osób poniżej 25 roku życia to ok. 6,3 tys. złotych.

Posiadanie oszczędności dających poczucie bezpieczeństwa w aktualnej sytuacji życiowej deklaruje trochę ponad połowa Polaków. Ponowne budowanie poduszki finansowej dla większości wiązałoby się z wyrzeczeniami. Ok. 17 proc. respondentów wskazało, że taką kwotę musiałoby oszczędzać przez cały rok. 16 proc. oceniło, że zajęłoby im to 2-3 miesiące, a 15 proc. uważa, że wystarczyłoby półroczne odkładanie pieniędzy. Co dziesiąty badany byłby w stanie uzbierać bezpieczną sumę oszczędności w okresie dłuższym niż 2-3 lata.

Około 60 proc. Polaków odkłada pieniądze na tzw. "czarną godzinę". - Dla wielu z nas to właśnie trwająca pandemia okazała się przysłowiową "czarną godziną", na którą odkładaliśmy środki - podkreśla Karolina Łuczak, rzeczniczka Provident Polska. - Systematycznie budowana poduszka finansowa pozwala przetrwać czas, gdy nasze dochody są niższe lub nieregularne, albo kiedy niespodziewanie wzrastają wydatki. Dlatego oszczędzanie jest niezmiennie podstawą odpowiedzialnego zarządzania domowym budżetem - podkreśla Karolina Łuczak.

Prawie co czwarty ankietowany oszczędza na remont lub umeblowanie mieszkania, a niewiele mniejszy odsetek na podróże i wakacyjne wyjazdy. Tylko co dziesiąty badany składa pieniądze na zakup mieszkania. W grupie wiekowej 18-25 lat z tą myślą oszczędza już jednak co piąty.

Polacy preferują odmienne sposoby oszczędzania. Co czwarty ankietowany odkłada na przyszłość te środki, które zostaną mu na koniec miesiąca. 23,3 proc. nie ma żadnej strategii i nieregularnie oszczędza różne kwoty. Jedna piąta respondentów stawia na systematyczność i co miesiąc odkłada z góry ustaloną sumę. Aż 15 proc. deklaruje, że w ogóle nie oszczędza.

Wśród odkładających pieniądze, największą popularnością cieszą się konta oszczędnościowe. Korzysta z nich 45 proc. badanych. 26,2 proc. trzyma środki na rachunku bieżącym, a 22,6 proc. w przysłowiowej "skarpecie". Lokatę wybiera niecałe 17 proc. oszczędzających. - Wyniki Barometru są zgodne z tym, co od pewnego czasu powtarzają ekonomiści. W przypadku niskich stóp procentowych wolimy trzymać środki na rachunku bieżącym, a nawet w domu, niż zakładać lokatę - wskazuje Anna Karasińska.

Barometr Providenta to cykliczne badanie Polaków. Zostało zrealizowane przez Danae Sp. z o.o. metodą CAWI na próbie N=1000 dorosłych Polaków w październiku 2020 r.

Dominika Pietrzyk