Państwa NATO będą wydawać więcej? „Musimy pójść dalej i szybciej”
Od 2014 r. każdy z członków NATO jest zobowiązany przekazywać na rzecz sojuszu co najmniej 2 proc. swojego PKB. Wkrótce udział ten prawdopodobnie się zwiększy. Szef NATO, Mark Rutte spodziewa się, że wyniesie on powyżej 3 proc. PKB. Podkreśla jednak, że debata jest na wczesnym etapie. Wydatki na obronność są jednym z tematów trwającego w siedzibie NATO, w Brukseli, spotkania ministrów obrony.
Zapowiadając dzisiejsze spotkanie Sekretarz Generalny NATO Mark Rutte zwrócił uwagę na postęp w wydatkach na obronę. Ogłosił, że w 2024 r. sojusznicy NATO w Europie i Kanadzie zainwestowali 485 miliardów dolarów, co w porównaniu z 2023 r. stanowi wzrost o prawie 20 proc. „Od czasu deklaracji inwestycji obronnych z 2014 r. europejscy sojusznicy i Kanada przeznaczyli ponad 700 miliardów dolarów na obronę” — poinformował Rutte.
Jednym z głównych tematów rozmów w Brukseli są wydatki na obronność. Sekretarz Generalny zwrócił uwagę na potrzebę dalszych inwestycji, aby - jak to ujął - zapewnić sprawiedliwy podział obciążeń. Podczas dzisiejszego spotkania w Brukseli szefowie obrony rozważą wzmocnienie potencjału przemysłu obronnego. Ma na niego wpłynąć aktualizacja Planu działań na rzecz produkcji obronnej. „Musimy pójść dalej i szybciej” — powiedział Rutte i podkreślił pilną potrzebę zwiększenia zdolności produkcyjnych w całym Sojuszu.
Wzrost produkcji na obronność i zapewnienie bezpieczeństwa są powiązane ze zwiększeniem budżetu NATO. "Teraz będziemy mieć debatę dotyczącą tego, jak wypełnić lukę między tym, gdzie jesteśmy, a gdzie musimy być. Spodziewam się, że będzie to ponad 3 proc., (...) ale nie zobowiązuję się teraz do żadnej liczby, ponieważ nadal jesteśmy na wczesnym etapie dokładnego szacowania szczegółów" - zastrzegł cytowany przez PAP kierujący Sojuszem.
Spotkanie w Brukseli ma też przygotować państwa sojuszu do szczytu NATO w Hadze, który odbędzie się w czerwcu. Wtedy ma zostać przyjęte nowe zobowiązanie NATO w zakresie wydatków na obronność. “Musimy zwiększyć wydatki na obronność, musimy zwiększyć produkcję zbrojeniową” – powiedział sekretarz generalny NATO podczas ostatniego szczytu UE w Brukseli.
Wcześniej, w październiku 2024 r., podczas pierwszego, publicznego wystąpienia jako Sekretarz Generalny NATO, Mark Rutte podkreślił, że w związku z obronnością należy zwiększyć i lepiej wyposażyć wojsko. Nawoływał do wzmocnienia przemysłu obronnego - poprawienia zdolności produkcyjnych, stawiania na inwestycje w innowacje oraz zapewnienia bezpieczeństwa związanych z obronnością łańcuchów dostaw.
Do zwiększenia wydatków na obronę wielokrotnie zachęcał prezydent USA Donald Trump. Robił to w trakcie swojej pierwszej kadencji, w latach 2017-21. W styczniu, podczas przemówienia do uczestników Światowego Forum Ekonomicznego w Davos, prezydent Trump zapowiedział, że zwróci się do państw NATO o zwiększenie wydatków obronnych do poziomu 5 proc. PKB. Polska w tym roku przeznaczy na nie 4,7 proc. PKB. To największy udział procentowy ze wszystkich krajów Paktu.
