Plebiscyt "Perły i buble 2004"

"Gazeta Prawna", występując w obronie państwa prawa, co roku nagradza najlepszy akt legislacyjny, ale także wytyka błędy ustawodawcy. Służą temu nagrody, takie jak Bona lex i złote Paragrafy. Plebiscyt "Perły i Buble", w którym biorą udział czytelnicy i znane autorytety ze świata nauki i praktyki, ma na celu stworzenie dwóch list: aktów dobrych i aktów złych. Tych ostatnich jest zwykle więcej. Świadczy o tym choćby liczba przepisów zaskarżonych w tym roku do Trybunału Konstytucyjnego.

Do tej pory Trybunał uznał aż 49 przepisów za niezgodne z konstytucją, 26 - okazało się, że "nie są niezgodne". Jest to w sumie dwa razy więcej spraw niż w 2003 roku. Samych skarg konstytucyjnych było 32, a w 2003 r. najwięcej wątpliwości budził kodeks postępowania cywilnego, co do którego Trybunał wypowiadał się 10 razy. W dalszej kolejności uplasowały się przepisy o podatku od towarów i usług zaskarżone siedem razy oraz sprawy mieszkaniowe i samorządowe.

Prezydent wetował w tym roku tylko raz. Nie podobała mu się ustawa o doświadczeniach na zwierzętach. Natomiast do Trybunału Konstytucyjnego skierował w tym roku dwa wnioski: w sprawie ustawy z 14 maja 2004. o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej oraz ustawę z 2 kwietnia 2004 nowelizującą prawo o zgromadzeniach i prawo o ruchu drogowym. W redakcji wyłoniliśmy nasze kandydatury na najgorszy akt. Jest to ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku o towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535), która wprowadziła nowe unijne pojęcia, ale jednoczenie zagmatwała sprawę płacenia VAT przy umowie zlecenia i o dzieło. Kontrowersyjne są też różne stawki na identyczne usługi.

Za najlepszy akt uznaliśmy nowelizację ustawy Kodeks cywilny z 17 czerwca 2004 r., którą wyróżniliśmy nagrodą Bona lex za uregulowanie odpowiedzialności urzędników za szkodę, oraz ustawę o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy wprowadzająca nowoczesne uregulowania spraw majątkowych między małżonkami.

Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska