Po wyroku TK MPiPS czeka na uzasadnienie
Gdy otrzymamy pisemne uzasadnienie wyroku TK, przygotujemy przepisy, które skonsumują jego zawartość - zapewniła wiceminister pracy Elżbieta Seredyn. W czwartek Trybunał orzekł, że odebranie świadczeń pielęgnacyjnych opiekunom niepełnosprawnych było niekonstytucyjne.
Seredyn odpowiadała w piątek w Sejmie na pytanie posła Artura Górczyńskiego (TR), który pytał, jak Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej ustosunkuje się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego.
Część opiekunów osób niepełnosprawnych straciła prawo do świadczeń w lipcu, wskutek nowelizacji ustawy o świadczeniach rodzinnych z grudnia 2012 r.
TK rozpatrywał wniosek rzeczniczki praw obywatelskich Ireny Lipowicz, która uznała, że odebranie prawa do zasiłków narusza konstytucyjną zasadę zaufania do państwa i prawa oraz zasadę ochrony praw nabytych.
"Z pokorą przyjmujemy wyrok TK" - powiedziała Seredyn. Zapewniła, że gdy resort otrzyma pisemne uzasadnienie wyroku, przygotuje takie rozwiązanie prawne, które skonsumuje jego zawartość.
Przypomniała jednak, że znowelizowana ustawa o świadczeniach rodzinnych miała trafić do najbardziej potrzebujących. "To ośrodki pomocy społecznej informowały nas o nadużyciach, które pojawiały się nagminnie" - zwróciła uwagę.
Podkreśliła, że MPiPS przygotował już kolejną nowelizację, która częściowo przywróci pomoc finansową dla opiekunów osób niepełnosprawnych i niesamodzielnych. "Kiedy zorientowaliśmy się, że są utrudnienia w dostępie do świadczeń, przygotowaliśmy projekt zmian, który jest już po konsultacjach zewnętrznych" - poinformowała.
Dodała, że resort pracy postara się, żeby nowelizacja równocześnie wykonała wyrok TK.
Nowelizacja ustawy o świadczeniach rodzinnych spowodowała, że od lipca świadczenie pielęgnacyjne przysługuje tylko niepracującym rodzicom i najbliższym krewnym dzieci niepełnosprawnych, gdy niepełnosprawność powstała przed osiągnięciem dorosłości.
Natomiast wcześniej świadczenie mogli pobierać także krewni osób niepełnosprawnych, gdy niepełnosprawność powstała po 25. roku życia, a więc np. dzieci lub wnuki niepełnosprawnych rodziców.
Teraz dla tej grupy osób przeznaczony jest specjalny zasiłek opiekuńczy w wysokości 520 zł, przy czym przysługuje on tylko wtedy, gdy łączny dochód dwóch rodzin - osoby sprawującej opiekę oraz osoby wymagającej opieki - nie przekroczy, w przeliczeniu na osobę, ustawowego limitu.
Z danych Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej wynika, że w IV kwartale 2012 r. gminy wypłacały miesięcznie średnio 244,7 tys. świadczeń pielęgnacyjnych. Natomiast według danych na koniec lipca br., na podstawie wniosków złożonych po 2012 r., wydano niecałe 97,4 tys. decyzji przyznających świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy, z tego ok. 92,2 tys. decyzji przyznających świadczenie pielęgnacyjne oraz 5,2 tys. specjalnych zasiłków opiekuńczych.
Ministerstwo wyliczyło, że przywrócenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w kwocie 620 zł miesięcznie osobom, które utraciły je z początkiem lipca, będzie kosztować budżet państwa ponad 683 mln zł w 2013 r., a w przyszłym roku - prawie 1 mld 367 mln zł.
Jesienią MPiPS przygotowało nowy projekt nowelizacji ustawy o świadczeniach rodzinnych. Zaproponowało w nim wprowadzenie jednego rodzaju świadczenia dla wszystkich opiekunów zajmujących się niepełnosprawnym członkiem rodziny, bez względu na wiek powstania niepełnosprawności osoby, nad którą sprawowana jest opieka. Znikłoby także kryterium dochodowe. Zróżnicowana byłaby natomiast wysokość wsparcia, uzależniona od stopnia niesamodzielności.