Polska jest gotowa zawiesić regułę wydatkową

"Wszystkie opcje są otwarte, nie ma mowy, żeby reguła wydatkowa nas powstrzymała od wydawania na zdrowie Polaków, to jest nasz priorytet" - powiedział. Kościński powiedział, że resort chce przygotować rozwiązanie prawne, które "automatycznie" wznowi obowiązywanie reguły, kiedy gospodarka będzie "dobrze działać".  Minister finansów ocenił, że dynamika PKB Polski może spowolnić do 1,5-2 proc. jeśli wpływ wirusa wygaśnie w ciągu 3-4 tygodni lub wynieść 0,5-1 proc. - jeśli wpływ epidemii będzie trwał do maja-czerwca. Kościński dodał, że polska gospodarka może wpaść w recesję, jeśli wpływ wirusa nie wygaśnie do maja-czerwca. Dodał, że podaż długu będzie zależeć od czasu trwania kryzysu.

Stabilizująca reguła wydatkowa zawiera klauzulę wyjścia na wypadek sytuacji nadzwyczajnych, w takich wypadkach nie ogranicza ona pola manewru w zakresie niezbędnych działań fiskalnych - poinformowało PAP biuro prasowe Ministerstwa Finansów.

PAP pytała resort finansów, czy w związku z uruchomieniem wydatków z tarczy antykryzysowej potrzebne będzie zawieszenie, lub zmiana reguły wydatkowej, a co za tym idzie nowelizacja ustawy o finansach publicznych, oraz czy w MF są prowadzone prace w tym zakresie. "Stabilizująca reguła wydatkowa zawiera klauzulę wyjścia na wypadek sytuacji nadzwyczajnych (art. 112d ustawy o finansach publicznych). W takich wypadkach reguła nie ogranicza pola manewru w zakresie niezbędnych działań fiskalnych" - poinformowało biuro prasowe MF w odpowiedzi. "Takie podejście jest spójne z prawem i praktyką UE, a zgodnie z wydanym komunikatem KE planuje np. pomijać skutek wydatków jednorazowych podejmowanych dla przeciwdziałania gospodarczym efektom pandemii w ocenie przestrzegania reguł UE, a takimi jednorazowymi działaniami są zarówno wydatki na powstrzymanie pandemii, jak i na łagodzenie jej skutków" - dodano.

Ekonomiści banku Santander napisali w piątkowym komentarzu, że w związku z realizacją tarczy antykryzysowej, stabilizująca reguła wydatkowa prawdopodobnie będzie musiała być czasowo zawieszona.

"Tak czy inaczej, SRW najprawdopodobniej będzie musiała być czasowo zawieszona - albo przez ogłoszenie stanu nadzwyczajnego albo przez zmianę prawa umożliwiającą taki ruch podczas epidemii koronawirusa. Program pomocowy prowadzić będzie do pogorszenia sytuacji fiskalnej w 2020 r." - napisano w komentarzu.

Według nich bez nowelizacji tegorocznego budżetu się nie obejdzie, ale rząd nie zamierza jej robić przed połową roku, żeby dać sobie czas na lepsze rozeznanie sytuacji gospodarczej, zwłaszcza, że Ministerstwo Finansów wciąż ma dużą "poduszkę płynnościową".

OPINIA: Pakiet kryzysowy utrzyma dynamikę PKB w '20 na poziomie 0,0-1,0 proc. - BOŚ

Tarcza antykryzysowa zaprezentowana w środę przez rząd pozwoli utrzymać tempo wzrostu PKB na poziomie 0,0-1,0 proc. w 2020 r. - napisali w komentarzu bieżącym ekonomiści BOŚ Banku. Według ich szacunków deficyt SFP w 2020 roku wyniesie ok. 4-5 proc.  "Na podstawie dostępnych obecnie informacji bardzo szacunkowo oceniamy, że podjęte działania pozwolą na utrzymanie dynamiki wzrostu gospodarczego w całym 2020 r. w granicach 0,0 proc.-1,0 proc., pomimo podejmowanych od tygodnia działań ograniczających rozprzestrzenianie się pandemii, które wpływają silnie negatywnie na aktywność gospodarczą (konieczność rewizji dotychczasowej prognozy ze względu na kolejne działania ograniczające aktywność gospodarki)" - napisali ekonomiści BOŚ Banku.

Ekonomiści zastrzegli jednak, że przedstawienie wiarygodnej prognozy gospodarczej jest bardzo trudne, w pierwszym rzędzie ze względu na niepewność dot. długości okresu obowiązywania wprowadzonych obostrzeń, a z drugiej strony ze względu na dynamicznie zmieniającą się sytuację w gospodarkach strefy euro, która także (poprzez kanał popytu zagranicznego) będzie miała bardzo silny wpływ na krajową sytuację gospodarczą.

Według szacunków autorów komentarza, deficyt SFP może w 2020 roku wynieść 4-5 proc. PKB uwzględniając ubytek dochodowy z tytułu niższej aktywności gospodarczej oraz wyższe wydatki zgodne z szacunkami rządowymi. Jednak rząd nie powinien mieć problemów ze sfinansowaniem swoich potrzeb pożyczkowych, a wysokość deficytu nie powinna być uznawana za czynnik wysokiego ryzyka.

"Analizując bieżącą sytuację rynkową nie sądzimy, aby rząd miał problem ze sfinansowaniem wyższej skali deficytu (potrzeby pożyczkowe wyższe o ok. 60-70 mld zł) biorąc pod uwagę bieżącą bardzo korzystną sytuację płynnościową MF, wysokie ceny krajowych SPW oraz zapowiedziane przez NBP zakupy obligacji skarbowych w ramach operacji strukturalnych" - napisali ekonomiści.

"Choć taki poziom deficytu będzie oznaczał wysoki wzrost względem lat minionych oraz przekroczy poziom 3 proc. PKB, nie powinien być uznawany za czynnik wysokiego ryzyka. Można powiedzieć, że w przypadku polskiej gospodarki, tak silny wzrost deficytu w większym stopniu jest odzwierciedleniem przestrzeni dla luzowania fiskalnego i stabilizowania gospodarki, niż objawem kryzysu finansów publicznych (m.in. dlatego, że ma miejsce przy umiarkowanym poziomie długu publicznego)" - dodali. 

W środę, po posiedzeniu Rady Gabinetowej poświęconej pakietowi pomocowemu dla gospodarki w związku z negatywnymi skutkami epidemii koronawirusa, premier Mateusz Morawiecki poinformował o powstaniu projektu pod nazwą: Gospodarcza i społeczna tarcza antykryzysowa dla bezpieczeństwa przedsiębiorstw i pracowników w związku z pandemią wirusa SARS-Cov-2. Szacunkowa wartość pakietu to ok. 212 mld zł. Pięć filarów pakietu tworzy: obrona przed utratą miejsc pracy, wsparcie dla służby zdrowia, bezpieczeństwo systemu finansowego, wsparcie dla przedsiębiorców i inwestycje publiczne. W skład pakietu wchodzi gotówkowy komponent rządowy o wartości 66 mld zł, płynnościowy komponent rządowy o wartości 74,5 mld zł, pakiet płynnościowy NBP o wartości 70 mld zł.