Polski sektor budowlany w trudnej sytuacji w 2003 roku

W raporcie zatytułowanym "Budownictwo w Polsce: Głęboka recesja po okresie wzrostu" agencja przedstawia charakterystykę i trendy występujące w sektorze oraz profile kredytowe największych firm.

Po okresie dynamicznego wzrostu w drugiej połowie lat 90-tych, sektor budowlany został dotkliwie dotknięty spowolnieniem gospodarczym w latach 2001-2002, w wyniku którego ograniczeniu uległy inwestycje, zaostrzyła się konkurencja i pogorszyła płynność w sektorze w związku z rosnącym problemem opóźnień w płatnościach. Część firm zbyt wolno zareagowała na pogarszające się warunki, zwłaszcza spółki charakteryzujące się nieefektywną i nadmiernie rozbudowaną strukturą oraz znacznymi, generującymi straty, operacjami spoza działalności podstawowej, jak również przerostem zatrudnienia i nadmiernymi inwestycjami w mieszkaniowe i/lub biurowe projekty deweloperskie. W rezultacie coraz więcej firm (w tym niektóre spółki giełdowe) znajduje się w bardzo trudnej sytuacji. Część z nich jest na skraju bankructwa lub w trakcie negocjacji z wierzycielami dotyczącymi redukcji długów i umorzenia odsetek. W związku z tym Fitch Ratings uważa, że ryzyko kredytowe firm budowlanych jest znacznie wyższe niż średnia dla sektora przedsiębiorstw.

Sektor budowlany w Polsce jest wysoce cykliczny (podobnie jak w innych krajach), rozproszony i charakteryzuje się wysoką konkurencją z nadmierną liczbą graczy na rynku. Budownictwo jest zdominowane przez małe i średnie firmy krajowe, a pięć największych spółek generuje zaledwie 9% przychodów całego sektora. Wraz z rozwojem gospodarczym

w latach 90-tych na rynku pojawiły się firmy zagraniczne, część z nich otworzyła w Polsce przedstawicielstwa, w tym Hochtief i Bouygues, podczas, gdy inne weszły na rynek poprzez akwizycje, np. Ferrovial, Skanska, Eiffage oraz Acciona.

Również pięć największych firm zostało dotkniętych recesją w budownictwie. Budimex, Exbud Skanska oraz Mitex (ta ostatnia spółka radzi sobie dobrze na trudnym rynku) korzystają ze wsparcia finansowo mocniejszych inwestorów strategicznych. Natomiast Mostostal Zabrze Holding i Mostostal Export znajdują się pod rosnącą presją finansową, w tym wysoką i wzrastającą dźwignią finansową, połączoną z pogarszającą się ujemną rentownością i rosnącym ryzykiem refinansowania. Fitch spodziewa się, że międzynarodowe ratingi pięciu największych firm budowlanych znalazłyby się najprawdopodobniej w przedziale od "BB" do "CCC" lub niżej. Bezpośrednia forma wsparcia ze strony zagranicznych właścicieli mogłaby sprzyjać wyższym ratingom w pewnych przypadkach.

Fitch uważa, że perspektywy dla sektora w 2003 roku są niekorzystne. Mogą wystąpić kolejne bankructwa wśród wysoce zadłużonych, przynoszących straty i nieefektywnych spółek. Rosnące ryzyko refinansowania może stanowić problem w niektórych przypadkach, gdyż wzrasta awersja do ryzyka wśród głównych wierzycieli, w tym banków i inwestorów. Pewne znaki ożywienia mogą pojawić się w 2004 r. oraz w średnim okresie w związku z prawdopodobnym przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej i wzrostem inwestycji infrastrukturalnych.