Poszkodowani vs. Skarb Państwa - wyłącznie pozwy indywidualne
Grupa kilkunastu osób zamierzała w formie pozwu zbiorowego udowodnić jednostkom Skarbu Państwa, że to ich zaniedbania doprowadziły do szkód finansowych wyrządzonych przez Amber Gold. Pozew został jednak odrzucony z powodu braku wspólnej podstawy roszczenia grupowego. Poszkodowani mogą mimo wszystko dochodzić swoich praw w trybie postępowania indywidualnego.
Do pozwu zbiorowego przygotowanego przez Kancelarię Prawną Chałas i Wspólnicy przyłączyło się 16 osób, które poniosły szkody finansowe na skutek nieuczciwej działalności Amber Gold. Grupa ta składała się więc z mikroskopijnego ułamka - łącznie 11 tysięcy osób poszkodowanych przez parabank.
Poszkodowani założyli, że ich przypadek spełnia przesłanki prowadzania sprawy w trybie powództwa zbiorowego. Wspólnie zamierzali dowieść, że oszustwa Amber Gold były wynikiem błędów i zaniedbań jednostek Skarbu Państwa. W znacznym stopniu argumentację tę potwierdzała m.in. ubiegłoroczna "Analiza działań organów i instytucji państwowych w odniesieniu do Amber Gold Sp. z o.o." Komitetu Stabilności Finansowej.
W podsumowaniu wniosków dokumentu wskazano bowiem: "Działalność Amber Gold sp. z o.o. polegająca na nielegalnym gromadzeniu środków pieniężnych innych osób i obciążaniu ich ryzykiem powinna była być uniemożliwiona. Kilkuletnia ekspansja działalności Amber Gold sp. z o.o. była wynikiem zbiegu błędów i zaniechań po stronie części instytucji i organów państwowych, które nie realizowały swoich kompetencji w sposób należyty. Dokonana w Raporcie ocena działań poszczególnych instytucji i organów państwowych wskazuje m.in. na istotne problemy z przepływem informacji pomiędzy tymi instytucjami i organami oraz z prawidłowym wykorzystaniem otrzymywanych informacji o nieprawidłowościach w funkcjonowaniu Amber Gold sp. z o.o. Gdyby informacje przekazywane przez Komisję Nadzoru Finansowego zostały przez Prokuraturę Rejonową Gdańsk - Wrzeszcz oraz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów procedowane w sposób, w jaki wymagała tego sytuacja, oraz gdyby konsekwencją otrzymania tych informacji były adekwatne czynności kontrolne, nielegalna działalność Amber Gold sp. z o.o. mogłaby zostać uniemożliwiona już na wczesnym etapie działalności, kiedy jej skala nie była jeszcze znacząca".
W myśl tak stawianych twierdzeń zastosowanie mógłby tu znaleźć art. 417 Kodeksu cywilnego, tj.: "Za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa".
Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił złożony w imieniu poszkodowanych pozew, jednak jego decyzja nie dotyczyła samej jego zasadności, a jedynie odnosiła się do braku wspólnej podstawy roszczenia. W uzasadnieniu postanowienia wskazano bowiem, że pozew spełnia część warunków formalnych tego typu postępowania, jak np. jeden rodzaj dochodzonego roszczenia czy minimalna wymagana liczba powodów, jednak nieracjonalnym byłoby sądzić, że każdy z poszkodowanych nie posiadał dostępu - wiedzy na temat ostrzeżenia Komisji Nadzoru Finansowego dotyczącego działalności Amber Gold.
Postanowienie wydane w tym brzmieniu, choć istnieje tu jeszcze możliwość jego zakwestionowania przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie, nie wyklucza więc możliwości indywidualnego dochodzenia roszczeń przez poszkodowanych. W takim przypadku, każdy z poszkodowanych musiałby każdorazowo udowodnić, że poniesione przez niego straty były wynikiem zaniechań i błędów instytucji oraz organów państwowych. Dopiero to pozwoliłoby na dochodzenie odpowiadającej stracie rekompensaty.
Biznes INTERIA.PL na Twitterze. Dołącz do nas i czytaj informacje gospodarcze
Trudno dziwić się poszkodowanym, że chwytając się każdej możliwości usiłują odzyskać stracone oszczędności, nawet jeśli przez wielu, już na starcie ich sprawa uznana została za "nie do wygrania". Równie trudno nie dopatrzyć się błędów i zaniechań, które stanowią trzon argumentacji powództwa poszkodowanych przez Amber Gold. Finalnie, niestety trudno także bezkrytycznie przyklasnąć pozywającym, którzy zwabieni ponadprzeciętnie wysokim zyskiem chętnie, ale i lekkomyślnie przekazywali swoje oszczędności Amber Gold, a teraz szukają winnych, jednak głównie swoich własnych błędów.
