Prawdziwa wiosna w sztuce komiksu

To domy aukcyjne, dostrzegając olbrzymi potencjał sztuki komiksu, w latach 90. XX wieku zinstytucjonalizowały proces sprzedaży oryginalnych plansz komiksowych - rysunków, które są tworzone na potrzeby ilustracyjnej warstwy komiksów.

Od tego czasu ich oferta stale się rozwija, a na rynek wciąż wchodzą nowi gracze. Przeglądając kalendarz aukcyjny na obecny sezon, można śmiało powiedzieć, że ten rok może być pod tym względem rekordowy. Zaplanowanych jest aż dziewięć aukcji, począwszy od Nowego Jorku, poprzez Paryż, Pragę, a na Warszawie skończywszy.

Heritage to jeden z największych graczy na tym rynku. Prócz tego, że co tydzień w ramach swojej platformy internetowej organizuje e-aukcje, to w ramach kalendarza aukcji stacjonarnych zaplanował kilka poświęconych sztuce komiksu oraz animacji.

Sezon rozpoczął już w lutym, kiedy to podczas dwudniowej aukcji zebrał łącznie 4,3 mln dolarów. W jej trakcie pod młotek trafiły m.in. praca Franka Millera ("Sin City", "Batman: Dark Knight", "Daredevil"), czy jednego z pionierów ilustracji komiksowej Jacka Kirby'ego, którego twórczości zostało poświęcone muzeum otwarte w ubiegłym roku.

Kolejne aukcje przed nami. Pierwsza odbędzie się 15-17 maja, druga 18-19 czerwca. Część z przygotowanej oferty już jest znana i z pewnością będzie w czym wybierać. Sporym zainteresowaniem powinna się cieszyć praca autorstwa Herba Trimpe'a i Jacka Abela do komiksu "The Incredible Hulk" #180 (Marvel 1974).

Jest to praca historyczna, bo na niej po raz pierwszy pojawił się Wolverine, jeden z aktualnie najbardziej znanych superbohaterów ze stajni wydawnictwa Marvel. Jest tak istotna dla rozwoju komiksu, że magazyn kolekcjonerów "Intelligent Collector" poświęcił jej osobny artykuł. Jej estymacja to 100 tys. dolarów.

Pośród prac wystawionych w maju znaleźć będzie można również pracę Millera do "Batman: The Dark Knight Returns #2", strona 3. (DC, 1986). Warto dodać, że jest to jeden z ważniejszych komiksów w karierze tego autora. Nic więc dziwnego, że okładka do niego podczas ubiegłorocznej aukcji została sprzedana za ponad pół miliona dolarów (wliczając koszty opłaty aukcyjnej).

Prace, które trafią na aukcję w czerwcu to głównie ręcznie tworzone folie do filmów animowanych, m.in. z Mickey i Minnie Mouse z wytwórni Disney, Tom and Jerry z MGM, czy z królikiem Bugsem z Warner Brothers. Pojawią się też prace do animowanej wersji "Alicji w Krainie Czarów" (Disney 1960), "The Charlie Brown and Snoopy Show" (Bill Melendez Studios, 1983) oraz filmu animowanego o przygodach członków zespołu The Beatles, "Yellow Submarine".

Wiosna w Paryżu prezentuje się znakomicie, zwłaszcza w sztuce komiksu. W zeszłą sobotę miała miejsce aukcja domu aukcyjnego Christie's, gdzie sprzedano prace o łącznej wartości 3,9 mln euro, a pośród licytowanych prac można było znaleźć wiele prawdziwych perełek, takich klasyków europejskiego komiksu jak Enki Bilal, Regis Loisel, Morris, William Vance, Hugo Pratt, Milo Manara, Albert Uderzo, Moebius, czy Herge.

Herge jest autorem najdroższej planszy komiksowej sprzedanej na rynku aukcyjnym. Jego okładka do "Tintin w Ameryce" została zlicytowana w 2012 r. za 1,3 mln euro. Nic więc dziwnego, że na ostatniej aukcji jedna z jego prac - szkic planszy do Tintina - była również najdroższym dziełem sprzedanym tego dnia i trzeba było za nią zapłacić 289,5 tys. euro. Pozostałe plansze jego autorstwa były licytowane nawet za 80-90 tys. euro.

Z kolei dzieła Alberto Uderzo, znanego powszechnie z Asterixa, zostały sprzedane za 145,5 tys. euro (za planszę do 43. strony 23. zeszytu o przygodach dzielnych Galów) oraz za 193,5 tys. euro (za okładkę do 19. zeszytu). Przypomnieć w tym miejscu należy, że jeszcze w 2008 r. wyceniano jego prace na poziomie 10 tys. euro.

Warto także wspomnieć, że Grzegorz Rosiński, nasz rodak tak ceniony na rynku frankofońskim, notował ceny znacznie przewyższające estymacje. Dla przykładu, jego okładka do Szinka została zlicytowana za 55,5 tys. euro, przy wycenie na poziomie 40-50 tys.

Trzy tygodnie po aukcji Christie's, 26 kwietnia, kolekcjonerzy spotkają się w domu Artcturial. Ten wystawi pod młotek prace Joann Sfar, znanego i cenionego także w naszym kraju autora tzw. nowej fali komiksu franko-belgijskiego, autora serii komiksowych o przygodach profesora Bella oraz "Kota Rabina". Na aukcji znajdzie się łącznie 31 prac z estymacjami od 8 tys. do 40 tys. euro.

Czeski dom aukcyjny ACB (Art Consulting Brno-Praha) w lutym w swojej aukcyjnej ofercie miał m.in. dwie prace Kaji Saudka, guru komiksu nad Wełtawą, który doczekał się nawet własnego muzeum w stolicy tego kraju. Jednak w wyniku protestu rodziny i niejasnego statusu prawnego jednego z dzieł, nie doszło do jego licytacji. Chodziło o komplet ilustracji do bodajże najgłośniejszego czeskiego komiksu "Muriel a andělé", wycenionego na 5,9 mln koron czeskich, czyli 885 tys. złotych.

W końcu i Warszawa dołączyła do grona krajów zajmujących się profesjonalną sprzedażą prac autorów komiksowych. Z jednej strony za sprawą sprzedaży internetowej przez ArtKomiks, z drugiej przez ofertę aukcyjną Desy Unicum, z trzeciej w końcu przez ofertę inwestycyjną Wealth Solutions. Po lutowej aukcji Desy, w ramach której sprzedano prace za ćwierć miliona złotych, dom aukcyjny zapowiedział na ten rok dwa kolejne tego typu wydarzenia. Pierwsza aukcja odbędzie się 15 maja, a druga jesienią.

Czego możemy się spodziewać po krajowych aukcjach? Pomimo, że mamy już początek kwietnia, wciąż nie wiadomo. Ale sięgając po katalog prac z pierwszej aukcji, wydaje się, że nie zabraknie klasyków: prac do Klossa Mieczysława Wiśniewskiego, Janusza Christy do Kajko i Kokosza czy Tadeusza Baranowskiego, a według zapowiedzi organizatora ma się pojawić też kilka niespodzianek. Czy te aukcje zakończą się podobnym sukcesem, co pierwsza? Zważywszy na tendencje światowe wydaje się, że tak.