Przedgórza Himalajów. To tu powstaje oficjalna piłka mistrzostw w Katarze

Jeśli masz w domu piłkę nożną, jest całkiem spora szansa, że pochodzi ona z Sialkot, miasta w północno-wschodnim Pakistanie w pobliżu granicy z Kaszmirem, na przedgórzu Himalajów. Ponad dwie trzecie produkcji światowych piłek nożnych jest wytwarzanych w jednej z 1 tys. fabryk w tym mieście. Także z Sialkot pochodzą wszystkie piłki Adidas Al Rihla, czyli oficjalne piłki 2022 FIFA World Cup, który trwa właśnie w Katarze.

Szacuje się, że w fabrykach pracuje łącznie około 60 tys. osób, czyli około 8 proc. populacji miasta. Często pracują zresztą ponad normę, gdyż większość nowoczesnych piłek jest dziś szyta ręcznie. To dość pracochłonny proces, ale dzięki niemu futbolówki są bardziej trwałe i charakteryzują się większą stabilnością aerodynamiczną - co oznacza, że przy kopnięciu powinny lecieć dokładnie tam, gdzie chcą tego zawodnicy.

U producenta, Anwara Khawaja Industries, szwaczom płaci się około 160 rupii (około 0,75 dolara) za piłkę. Wykonanie każdej z nich zajmuje około trzech godzin. Przy średniej trzech piłek futbolowych dziennie dziennie, szwaczka może zarobić około 9,6 tys. rupii miesięcznie (równowartość 45 dolarów amerykańskich. Badacze zauważają, że nawet jak na biedny region, zarobki są niskie. Pensja zapewniająca przeżycie w Sialkot wynosi około 20 tys. rupii miesięcznie, czyli ponad dwukrotnie więcej.

Większość pracowników zajmujących się szyciem piłek to kobiety. W typowym dniu pracy w Anwar Khawaja Industries rano wytwarzają dwie sztuki, wracają do domu, aby ugotować coś dla swoich dzieci, a następnie kontynuują pracę w pobliskiej wiosce po południu.

Mężczyźni zazwyczaj pracują na różnych etapach procesu produkcyjnego, przygotowując materiały lub testując ich jakość. Do czasu uchwalenia przepisów prawa pracy w 1997 roku, fabryki w Sialkot zatrudniały obok rodziców także ich dzieci (nawet pięcioletnie). Raport z 2016 roku wymieniał wręcz zakaz pracy dzieci jako zagrożenie dla przemysłu w Sialkot, ponieważ "zabrał cały kawałek potencjalnie wykwalifikowanego pokolenia", prowadząc do ciągłego braku pracowników.

Do najtańszych piłek używa się materiałów chińskich, natomiast do piłek wyższej jakości - południowokoreańskich. W przypadku piłek przeznaczonych do niemieckiej Bundesligi lub innych lig europejskich stosowane są komponenty z Japonii. Każda tradycyjna piłka składa się z 20 sześciokątów i 12 pięciokątów połączonych 690 szwami. Jednak coraz więcej piłek do piłki nożnej powstaje w drodze termoklejenia. Te piłki nadal mogą być wysokiej jakości i są tańsze w produkcji, ale za to droższe w transporcie i, w przeciwieństwie do zszytej piłki, nie można z nich spuścić powietrza.

Krzysztof Maciejewski