Przepisy zaostrzone. Właścicieli ogródków czekają ogromne kary

Od niedawna obowiązują zaostrzone przepisy odnośnie IGO, czyli inwazyjnych gatunków obcych. Są to zwierzęta, rośliny, grzyby i wszelkie inne organizmy żywe, które naturalnie nie występują w danym ekosystemie. Ich wdrożenie może więc zagrażać faunie i florze naturalnym dla danego obszaru. Z tego też powodu za IGO grożą wysokie kary.

IGO stanowią nie tylko zagrożenie dla rodzimych gatunków, z którymi konkurują o dostęp do zasobów, ale także są szkodliwe dla gospodarki. Udowadniają to koszty, jakie ponoszą w związku z IGO kraje świata. Generowane przez inwazyjne gatunki obce straty są ogromne.

"Wiele krajów zmaga się z niezwykle złożonym i kosztownym problemem IGO. Na przykład roczne szkody w środowisku spowodowane przez gatunki obce w Stanach Zjednoczonych, Brazylii, Południowej Afryce, Wielkiej Brytanii, Indiach oraz Australii oceniono na ok. 100 miliardów dolarów" - ostrzega Główna Dyrekcja Ochrony Środowiska.

Sztandarowym przykładem IGO w Polsce jest barszcz Sosnowskiego, który w okresie PRL sprowadzono z Kaukazu nad Wisłę, by sprawdził się jako roślina pastewna. Szybko jednak okazało się, że roślina rozprzestrzenia się w zastraszającym tempie, a zawarte w niej substancje dotkliwie parzą ludzką skórę, powodując zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia. W Polsce problem został w dużej mierze opanowany, ale w Rosji nie brak byłych upraw barszczu, które zostały po prostu porzucone. W efekcie powstały miejsca, gdzie ludzie się nie zapuszczają z powodu zarośnięcia barszczem Sosnowskiego.

Lista IGO zakazanych w Polsce jest aktualizowana co jakiś czas. Ostatnio została zaktualizowana o popularne rośliny ogrodowe. Wśród nich znalazły się pistia rozetkowa oraz dławisz okrągłolistny, które są popularnymi roślinami ozdobnymi. Pierwsza z nich wykorzystywana jest w oczkach wodnych, a druga przyozdabia ogrodzenia czy pergole.

Posiadanie inwazyjnych gatunków obcych w Polsce może skutkować naprawdę dotkliwą karą. W zależności od charakteru działań, posiadanie IGO w ogródku może zostać uznane za wykroczenie lub przestępstwo. Najwyższą karą objęte są handel zakazanymi gatunkami, ich transportowanie, przetrzymywanie bez zezwolenia oraz unikanie zniszczenia IGO w wyznaczonym terminie.

Kary sięgają od 3 miesięcy do nawet 5 lat pozbawienia wolności. Mało tego, ukaranie grozi nam nawet jeśli działamy nieświadomie. Wówczas może czekać nas grzywna, ograniczenie wolności, a nawet 2 lata więzienia. Kary finansowe za IGO sięgać mogą nawet do 1 000 000 zł.

Inwazyjne gatunki obce nierzadko chętnie są uprawiane przez ogrodników. Odznaczają się szybkim wzrostem, odpornością na występujące lokalnie choroby i szkodniki. Często też po prostu pięknie wyglądają, co jest szczególnie ważne dla hodowców. Jednak wcześniej wymienione właściwości tych gatunków sprawiają, że są one bardzo ekspansywne w środowisku naturalnym.

Lista gatunków zakazanych dzieli się na trzy kategorie. Pierwsza to gatunki zagrażające całej Unii Europejskiej i podlegające bezwzględnej eliminacji. Drugą stanowią gatunki niebędące na liście unijnej, a zagrażające faunie i florze Polski. Trzecia kategoria to obce gatunki, które już zdążyły się rozprzestrzenić jak chociażby wspomniany już barszcz Sosnowskiego.

Lista inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Unii Europejskiej zawiera 41 roślin, a wśród nich znajdują się tak popularne wśród polskich ogrodników gatunki jak:

• bożodrzew gruczołowaty,
• jadłoszyn baziowaty,
• alternatera krokodylowa,
• trojeść amerykańska,
• niecierpek gruczołowaty,
• kabomba karolińska,
• gunnera chilijska,
• barszcz sosnowskiego,
• opornik łatkowaty,
• chmiel japoński,
• wąkrotka jaskrowata,
• gymnokoronis dębolistny,
• tulejnik amerykański,
• wywłócznik brazylijski,
• smokrzyn łojodajny.

Przemysław Terlecki