Rośnie stopa ubóstwa w Polsce
Stopa ubóstwa skrajnego w Polsce w 2020 roku wzrosła o 1 pkt proc. rdr do 5,2 proc. - podał Główny Urząd Statystyczny. Zasięg tzw. ubóstwa ustawowego w 2020 roku wynosił 9,1 proc., a w 2019 r. - 9,0 proc. Zdaniem ekspertów rosnąca inflacja może jeszcze bardziej przyspieszyć ten proces.
BIZNES INTERIA na Facebooku i jesteś na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami
Stopa ubóstwa relatywnego osiągnęła z kolei w 2020 r. wartość 11,8 proc. wobec 13,0 proc. w 2019 roku.
GUS podaje, że podstawę wyznaczania granicy ubóstwa skrajnego stanowi minimum egzystencji szacowane przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych (IPiSS).
Kategoria minimum egzystencji wyznacza bardzo niski poziom zaspokojenia potrzeb. Konsumpcja poniżej tego poziomu utrudnia przeżycie i stanowi zagrożenie dla psychofizycznego rozwoju człowieka
Wyraźnie wyższy od przeciętnego poziom ubóstwa ekonomicznego odnotowano wśród gospodarstw domowych rencistów (8 proc. osób dotkniętych ubóstwem skrajnym, 17 proc. relatywnym i 11 proc. ustawowym).
Najniższe wartości stóp ubóstwa ekonomicznego odnotowano wśród gospodarstw domowych utrzymujących się z pracy na rachunek własny (w 2020 r. niecałe 3 proc. dotkniętych ubóstwem skrajnym, ok. 8 proc. ubóstwem relatywnym, a ok. 6 proc. ubóstwem ustawowym).
Drugą w kolejności grupą społeczno-ekonomiczną o najniższej stopie ubóstwa były gospodarstwa domowe emerytów (w 2020 r. ok. 4 proc. osób w ubóstwie skrajnym, prawie 6 proc. - ustawowym i prawie 10 proc. - relatywnym).
Jeżeli weźmiemy pod uwagę typ gospodarstwa domowego (uwzględniający obecność w gospodarstwie domowym dzieci na utrzymaniu do ukończenia 25 roku życia) to okaże się, że najbardziej narażone na ubóstwo ekonomiczne były rodziny wielodzietne (z co najmniej trójką dzieci), chociaż w ostatnich latach w dużym stopniu w związku z wprowadzeniem w 2016 r. Programu Rodzina 500 plus, nastąpiła wyraźna poprawa sytuacji materialnej tych rodzin i istotne zmniejszenie zasięgu ubóstwa w tej grupie.
Zasięg ubóstwa skrajnego w 2020 roku wśród małżeństw (z uwzględnieniem związków nieformalnych) z co najmniej trójką dzieci na utrzymaniu wyniósł ok. 6 proc., ubóstwa relatywnego 14 proc. oraz ustawowego ok. 16 proc.
Natomiast wśród rodzin z dwojgiem dzieci na utrzymaniu ubóstwem skrajnym dotkniętych było ok. 3 proc. osób, ubóstwem relatywnym - prawie 8 proc. osób, a ubóstwem ustawowym - ok. 6 proc. osób.
Według dostępnych w listopadzie 2021 r., szacunków Eurostatu relatywnym ubóstwem dochodowym w 2020 r. było zagrożonych ok. 17 proc. mieszkańców Unii Europejskiej.
Najwyższe wartości wskaźników zasięgu relatywnego ubóstwa dochodowego odnotowano w Bułgarii (ok. 24 proc.) i Rumunii (ok. 23 proc.), a najniższe w Czechach (niecałe 10 proc.) i na Słowacji (ok. 11 proc).
W Polsce w gospodarstwach domowych o dochodach poniżej relatywnego progu ubóstwa żyło niecałe 15 proc. osób, czyli o ponad 2 p. proc. mniej niż przeciętnie w Unii Europejskiej.
dane GUS
Jak wynika z monitoringu EAPN Polska "Poverty Watch 2021" wsparcie przewidziane w tarczach antykryzysowych nie zapewniło wystarczającej ochrony socjalnej przed negatywnymi skutkami ekonomicznymi pandemii Covid-19. Nasz kraj nadal nie wypracował strategii przeciwdziałania ubóstwu i wykluczeniu społecznemu, która jest niezbędny do skorzystania unijnych funduszy EFS+ na lata 2021-2027.
W 2020 r. ok. 2 miliony Polaków żyło poniżej minimum egzystencji (w tym 410 tys. dzieci, o 98 tys. więcej oraz 312 tys. seniorów, o 49 tys. więcej w stosunku do roku ubiegłego).
Kwota, jaką określono minimum egzystencji w 2020 r., to 640 zł miesięcznie na osobę. W przypadku czteroosobowej rodziny (dwoje dorosłych i dwoje dzieci poniżej 14 roku życia) to 1727 zł.
A biorąc pod uwagę, że cały rok 2020 r. przyniósł pogorszenie sytuacji na rynku pracy i w wynagrodzeniach, możemy się spodziewać, że i wykluczonych społecznie będzie jeszcze więcej - mówi dr hab. Ryszard Szarfenberg, przewodniczący EAPN Polska.
