Rząd ma pieniądze dla samorządów, chce walczyć o pieniądze z UE

BIZNES INTERIA na Facebooku i jesteś na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami

- Wkrótce rusza nowy nabór w Programie Inwestycji Strategicznych - zapowiedział premier. Jak podkreślił Morawiecki, blisko 100 proc. samorządów otrzymało środki z pierwszego naboru do funduszu. - Nasze analizy na gospodarkę na rok 2022 r., 2023 r. pokazują miejsca do inwestowania. Będziemy kładli nacisk na projekty modernizacyjne. Polski Ład ma przyczynić się do utworzenia ok. pół miliona miejsc pracy - dodał.

Premier Morawiecki był też pytany o Krajowy Plan Odbudowy, a dokładnie o to co zrobić, gdyby Polska tych środków jednak nie otrzymała.

- Realizujemy już plan rezerwowy - rządowy fundusz Polski Ład zakłada inwestycje na poziomach bezprecedensowych. Niemniej, my o środki, które nam się należą będziemy ostro walczyć w 2022 r. i będziemy posługiwać się wszystkimi dostępnymi instrumentami, żeby Polska była traktowana sprawiedliwie. Dzisiaj jest traktowana niesprawiedliwie - podkreślał premier Morawiecki. I dodał, odnosząc się do mechanizmu warunkowości: "ostatnie badania KE pokazują, że Polska wydaje środki uczciwie".

- Wypełniamy wymogi wobec UE z nawiązką i oczekujemy sprawiedliwego traktowania. To wszystko zaplątany został spór o reformę sprawiedliwości. Wiem, że Ministerstwo Sprawiedliwości rozmawia z Pałacem Prezydenckim o kolejnych ruchach. Jestem przekonany, że niezależnie od tego, co nastąpi lub co nie nastąpi, polski wzrost gospodarczy będzie pozytywnie zaskakiwać - prognozował szef rządu.

Na pytanie czy Polska ma instrumenty, by walczyć o środki z KPO, premier powiedział, że "nie wierzy w uczciwe wyroki Trybunału Sprawiedliwości UE".

- Dlatego Polska jest przygotowana na to, abyśmy walczyli używając wszystkich możliwych środków na forum UE. Jednocześnie konstruując budżet i naszą politykę inwestycyjną, monetarną, fiskalną, by one w najlepszy sposób odpowiadała na dzisiejsze wyzwania. Nie są one wyłącznie po stronie wzrostu gospodarczego, ale też inflacji. Patrząc na najbliższe 2-3 lata prowadzimy tę politykę w sposób odpowiedni - mówił premier Morawiecki. I podkreślił, że chodzi z jednej strony o obniżenie inflacji, z drugiej, by nie stłumić wzrostu gospodarczego i wzrostu wynagrodzeń.

Premier mówił także, że Polska jest blisko historycznego poziomu bezrobocia. - Porównując do innych państwa, jesteśmy wśród tych krajów, które utworzyły nowe miejsca pracy. Ten Program Inwestycji Strategicznych ma przyczynić się do tworzenia miejsc pracy na tych terenach, które do tej pory miały mniejsze szanse - mówił. I dodał: wielki strumień pieniędzy uruchomi falę modernizacji. - Na zasadach bardzo korzystnych, do 95 proc. bezzwrotnego finansowania. Spodziewamy się znowu 4 tys. wniosków od samorządów. W drugim naborze samorządy mogą ponownie złożyć po 3 wnioski - wyjaśnił szef rządu.

Premier Morawiecki ocenił fundusz Polski Ład jako "rewolucyjny pomysł", który "wyrówna szanse rozwojowe w Polsce". - W najbliższym czasie rusza nowy nabór. Nie mówimy tutaj o odległych terminach, mówimy o przyszłym roku, o kilku miesiącach w których rozstrzygnie się nabór - zapowiedział szef rządu.

Przypomniał także, że średniorocznie samorządy inwestowały ok. 50 mld zł rocznie. - Warto zapytać przedstawicieli w samorządzie jak skorzystali z tego programu. To nowe drogi, ciepłownictwo, inwestycje w energetykę, w projekty o charakterze wsparcia miejsc pracy, uzbrojenie terenów, by przyciągać nowych inwestorów - mówił premier. Zapowiedział także, że będzie kontynuowany program dla gmin popegeerowskich.

- Zmieniamy Polskę lokalną, pokazujemy że te szanse rozwojowe można stworzyć w mniejszych miastach - dodał. Przypomniał, że po 5 latach rządów koalicji, dochody samorządów wzrosły o 40 proc. - Kiedy pojawił się gigantyczny problem z pandemią uruchomiliśmy tarczę antykryzysową; kiedy pojawił się problem z inflacją - uruchomiliśmy tarczę antyinflacyjną, do której będziemy dokładać kolejne komponenty, w tym mój wniosek do KE o zerowy VAT na żywność. Wszystkie te projekty pokazują naszą wiarygodność - podkreślił szef rządu. Dodał, że zerowy VAT na podstawowe artykuły żywnościowe może zacząć obowiązywać od lutego lub marca.

Jak się wyraził: "bolączką będzie rozkręcenie inwestycji". - Niezależnie czy ktoś mieszka na wsi, w mieście, czy pracuje, uczy się, jest na emeryturze, czy porusza się własnym środkiem komunikacji, niezależnie od tego jakie ma sympatie polityczne - Polski Ład to pierwszy tak spójny program, dzięki któremu szanse rozwojowe mają być wyrównywane - mówił premier Morawiecki.

Jak zauważył podczas konferencji prasowej Paweł Szefernaker, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji, drugi nabór do funduszu Polski Ład rusza dla wszystkich samorządów w Polsce.

- Druga transza właśnie rusza, będzie trwała do 15 lutego. Każdy z samorządów będzie mógł złożyć 3 wnioski: do 5 mln zł, do 30 mln zł i 65 mln zł na inwestycje - mówił.

Złożenie wniosku do 5 mln zł będzie jednak warunkiem koniecznym, by móc złożyć kolejne - na większe kwoty. - To są inwestycje dofinansowywane od 80 do 95 proc. przez rząd. Wcześniej nie było takich programów. Samorząd musi tylko od 5 do 20 proc. zabezpieczyć środków własnych - dodał Szefernaker.

Wiceminister przypomniał, że samorządy mają 6 miesięcy na przeprowadzenie przetargów na inwestycje (po rozstrzygnięciu naboru). - Dodatkowy nabór rusza dla gmin, tzw. terenów popegeerowskich. Pierwszy nabór pokazał jak wielkie są potrzeby. Brakuje często dróg, kanalizacji. Będzie to 2,5 mld zł na inwestycje na tych terenach - zapowiedział Szefernaker. Podczas pierwszego naboru spłynęły wnioski na łączną kwotę 5 mld zł.

Nabór dla gmin i powiatów popegeerowskich będzie trwać do połowy lutego. Gminy i powiaty będą mogły złożyć po dwa wnioski. - Dofinansowanie z rządu wyniesie 98 proc. To jest program dający nadzieje - powiedział Szefernaker.

Rządowy Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych ma na celu zwiększenie skali inwestycji publicznych przez bezzwrotne dofinansowanie projektów realizowanych przez samorządy. W połowie sierpnia zakończył się nabór wniosków do pilotażowej edycji funduszu, której budżet określono na 23 mld zł. Dofinansowanie otrzymało blisko 2800 samorządów, a do realizacji wybrano 4041 projektów.

Środki te zostaną przez samorządy przeznaczone głównie na: infrastrukturę drogową (11,3 mld zł), infrastrukturę wodno-kanalizacyjna (4,8 mld zł), infrastrukturę sportową (1,5 mld zł) i infrastrukturę turystyczną (1,4 mld zł).

Samorządy w pierwszym naborze złożyły wnioski na łączną kwotę ponad 93 mld zł.

Każdy samorząd mógł złożyć trzy wnioski: jeden na inwestycje do 5 mln zł, jeden z dofinansowaniem do 30 mln zł i jeden bez kwotowego ograniczenia. Cały program obejmuje 35 obszarów inwestycyjnych, przy czym poziom dofinansowania uzależniony został od priorytetu, do którego jest kwalifikowana dana inwestycja. Przy pierwszym (m.in. inwestycje wodno-kanalizacyjne, zmiana źródeł ciepłowniczych, oczyszczalnie ścieków) to 95 proc. bezzwrotnego wsparcia. W każdym kolejnym priorytecie poziom ten się zmniejsza: od 90 proc. w drugim do 80 proc. w czwartym.

Samorząd, którego zgłoszony projekt przeszedł proces akceptacji, od BGK otrzyma promesę wstępną, by mógł przystąpić do rozpisania przetargów na inwestycje. Po ich rozstrzygnięciu BGK wyda promesę inwestycyjną. Dofinansowanie będzie wypłacone po zakończeniu (i odebraniu) inwestycji. Dla inwestycji realizowanych powyżej 12 miesięcy możliwa jest także wypłata środków w transzach - płatność po potwierdzeniu kolejnych punktów realizacji projektu zgodnie z planem.

Rząd i Bank Gospodarstwa Krajowego zapowiadały, że druga edycja programu ruszy jeszcze w 2021 r. Pojawiały się informacje, że mogłoby to nastąpić najpierw w październiku, później te wskazania przesuwały się na listopad i grudzień.