Sytuacja gospodarstw domowych w 2018 r. poprawiła się
W 2018 r. poprawiła się sytuacja dochodowa gospodarstw domowych, chociaż skala zmiany była mniejsza niż w roku poprzednim. Gospodarstwa domowe osiągały wyższe dochody natomiast ich wydatki pozostały na podobnym poziomie, w związku z tym wzrosła nadwyżka dochodów nad wydatkami. W 2018 r. odsetek gospodarstw domowych z przeciętnym miesięcznym dochodem co najmniej 2000 zł na osobę wyniósł 32,7% (w 2017 r. - 28,5%).
Poziom przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na osobę w zaokrągleniu do 1 zł wyniósł w 2018 r. 1693 zł i był realnie wyższy o 4,3% od dochodu z roku 2017.
Przeciętne miesięczne wydatki na 1 osobę w gospodarstwach domowych osiągnęły w 2018 r. wartość 1187 zł i były realnie niższe o 0,7% od wydatków z 2017 roku a wydatki na towary i usługi konsumpcyjne wyniosły 1137 zł i były realnie niższe o 0,8% w stosunku do 2017 r.
Dochody i wydatki
W 2018 roku nadal utrzymywało się relatywnie duże zróżnicowanie przeciętnych miesięcznych dochodów i wydatków pomiędzy różnymi grupami społeczno-ekonomicznymi gospodarstw domowych.
Najwyższy przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na 1 osobę w gospodarstwach domowych (2012 zł) oraz przeciętne miesięczne wydatki (1400 zł) na osobę wystąpiły, podobnie jak w latach poprzednich, w gospodarstwach osób pracujących na własny rachunek poza gospodarstwem rolnym.
W tej grupie gospodarstw domowych w porównaniu do przeciętnej dla ogółu gospodarstw domowych w Polsce - zarówno dochód, jak i wydatki były wyższe, odpowiednio o 18,8% i o 17,9% (w 2017 r. odpowiednio o 20,1% i 16,3%).
Najniższym przeciętnym miesięcznym dochodem rozporządzalnym na 1 osobę w 2018 r. dyspo-nowały gospodarstwa domowe rencistów. Ich przeciętny dochód na 1 osobę wyniósł 1355 zł i był o 20,0% niższy od średniej ogólnopolskiej (w 2017 r. niższy o 18,9%). Natomiast najniższe przeciętne wydatki na 1 osobę odnotowano w gospodarstwach domowych rolników (872 zł) i były one o 26,5% niższe od średnich wydatków dla gospodarstw ogółem (w 2017 r. - niższe o 26,2%).
Rozpiętość wskaźnika przeciętnych miesięcznych dochodów i wydatków według grup społecz-no-ekonomicznych w odniesieniu do średniej krajowej, w przypadku dochodów pozostała na podobnym poziomie co w roku 2017 i wyniosła 38,8 p. proc. (spadek o 0,2 p. proc.), zaś w
przypadku wydatków zwiększyła się do 44,4 p. proc. (wzrost o 1,9 p. proc. w stosunku do 2017 r.). Podobnie jak w latach poprzednich, najwyższy udział wydatków w dochodach (84,2%) i najniższą kwotę nadwyżki przeciętnych miesięcznych dochodów nad średnimi wydatkami (214 zł), odnotowano w gospodarstwach domowych rencistów.
Najniższy udział wydatków w dochodach (55,2%) i największa średnia kwota nadwyżki dochodu nad wydatkami (707 zł) wystąpiły w gospodarstwach domowych rolników. Poziom średnich dochodów i wydatków w tej grupie pozo-stał na zbliżonym poziomie jak w roku poprzednim.
W roku 2018 wystąpił wzrost realnego przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego ogółem na osobę - o 4,3% (w 2017 r. wzrost o 6,3%). Dotyczyło to wszystkich grup społeczno-ekonomicznych gospodarstw domowych, poza gospodarstwami domowymi rolników, w których dochody nominalnie pozostały na niemal identycznym poziomie co w roku 2017, a w ujęciu realnym spadły o 1,5%.
Najwyższy realny wzrost dochodów zanotowano w gospo-darstwach domowych emerytów (o 4,4%) oraz pracowników najemnych (o 4,2%). Na realny spadek dochodu rozporządzalnego w grupie gospodarstw domowych rolników miał wpływ przede wszystkim realny spadek dochodów z indywidualnego gospodarstwa rolnego w stosunku do roku 2017 (o 5,3%). Najwyższy udział dochodów z głównego źródła utrzymania odnotowano w gospodarstwach domowych emerytów (82,7%), a najniższy w gospodarstwach domowych rolników (66,6%).
W 2018 r. 67,3% gospodarstw domowych dysponowało przeciętnym miesięcznym dochodem rozporządzalnym na osobę wynoszącym poniżej 2000 zł (71,5% w 2017 r.), 28,3% gospodarstw domowych miało dochód od 2000 do 4000 zł na osobę (25,0% w 2017 r.), 3,0% gospodarstw dysponowało dochodem od 4000 do 6000 zł na osobę (2,5% w 2017 r.), a 6000 zł lub więcej na osobę miało 1,2 % gospodarstw domowych (1,0% w 2017 r.).
Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny 20% osób o najwyższych dochodach (V grupa kwintylowa) wyniósł 3277 zł i był 4,9 raza wyższy (w 2017 r. ponad 4,7 raza wyższy i wyniósł 3086 zł) od analogicznego dochodu 20% osób uzyskujących najniższe dochody (I grupa kwin-tylowa).
W porównaniu do 2017 r. relacja ta nieco wzrosła, co może wskazywać na zahamowanie tendencji do zmniejszania się zróżnicowania dochodów.
Podobnie jak w 2017 r., w gospodarstwach 20% osób znajdujących się w najlepszej sytuacji
dochodowej skumulowanych było 38,7% dochodów całej badanej zbiorowości gospodarstw domowych (w 2017 r. - 38,6%), natomiast w gospodarstwach 20% osób pozostających w najgorszej sytuacji - 7,9% (w 2017 r. - 8,2%). Różnica dochodów skumulowanych pomiędzy skrajnymi grupami kwintylowymi wzrosła o 0,4 p. proc. do 30,8 p. proc.
żródło GUS
