UE walczy z Chinami o patenty
Unia Europejska wniosła sprawę przeciwko Chinom w ramach Światowej Organizacji Handlu (WTO) z powodu ograniczania przez stronę chńską przedsiębiorstwom z UE możliwości zwracania się do sądów innych niż chińskie w celu ochrony i korzystania z własnych patentów.
Chiny znacznie ograniczają unijnym przedsiębiorstwom posiadającym prawa do kluczowych technologii (takich jak 3G, 4G i 5G) ochronę tych praw w sytuacjach, gdy ich patenty są wykorzystywane nielegalnie bądź bez należytej rekompensaty, np. przez chińskich producentów telefonów komórkowych. Chiny nakładają wysokie grzywny na właścicieli patentów, którzy wnoszą sprawy do sądów poza terytorium tego kraju, co zmusza ich do przystawania na opłaty licencyjne poniżej stawek rynkowych.
Zdaniem UE, polityka Chin jest niezwykle szkodliwa dla innowacji i wzrostu w Europie, gdyż skutecznie pozbawia europejskie firmy technologiczne możliwości wykonywania i egzekwowania swoich praw, dzięki którym zyskują one technologiczną przewagę.
Valdis Dombrovskis, wiceprzewodniczący KE i komisarz do spraw handlu, stwierdził, że UE musi chronić dynamiczny przemysł zaawansowanych technologii w UE, gdyż napędza on innowacje. "Przedsiębiorstwa unijne mają prawo dochodzić sprawiedliwości na uczciwych warunkach w sytuacjach, gdy ich technologie są wykorzystywane nielegalnie. Dlatego też rozpoczynamy dziś konsultacje na forum WTO" - powiedział.
Od sierpnia 2020 r. chińskie sądy wydają decyzje znane jako "zakazy wnoszenia pozwu" w celu wywarcia presji na przedsiębiorstwa z UE będące właścicielami patentów zaawansowanych technologii oraz uniemożliwienia im odpowiedniej ochrony tych technologii. Aby odwieść europejskie przedsiębiorstwa od wnoszenia spraw do sądów zagranicznych, chińskie sądy grożą im nałożeniem wysokich grzywien.
Postawiło to europejskie przedsiębiorstwa sektora zaawansowanych technologii w bardzo niekorzystnej sytuacji, jeśli chodzi o walkę o swoje prawa. Chińscy producenci wnioskują o wspomniane zakazy wnoszenia pozwu, aby móc korzystać z tańszego lub nawet całkiem bezpłatnego dostępu do europejskiej technologii.
UE wielokrotnie poruszała tę kwestię z Chinami, próbując znaleźć rozwiązanie, jednak bez skutku. Z uwagi na to, że, według UE działania Chin są niezgodne z Porozumieniem WTO w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej (TRIPS), UE wystąpiła o konsultacje na forum WTO.
Konsultacje takie stanowią pierwszy krok w ramach procedury rozstrzygania sporów WTO. Jeżeli nie doprowadzą one do zadowalającego rozwiązania w ciągu 60 dni, UE może zwrócić się do WTO o powołanie zespołu orzekającego w tej sprawie.
Patenty, o których mowa w tym przypadku, to patenty niezbędne do spełnienia normy. Są one konieczne w produkcji towarów, które muszą spełnić określone normy międzynarodowe. Z uwagi na to, że korzystanie z technologii chronionych tymi patentami jest obowiązkowe w produkcji np. telefonów komórkowych, właściciele patentów zobowiązali się do udzielania producentom licencji na te patenty na sprawiedliwych, rozsądnych i niedyskryminujących warunkach.
Producent telefonów komórkowych powinien zatem uzyskać licencję na te patenty (która podlega opłacie licencyjnej wynegocjowanej z właścicielem patentu). Jeżeli producent jej nie uzyska lub odmówi zapłaty, właściciel patentu może dochodzić swoich praw patentowych i zwrócić się do sądu o zaprzestanie sprzedaży produktów, w przypadku których stosowana jest nielicencjonowana technologia.
W sierpniu 2020 r. Najwyższy Sąd Ludowy Chin zdecydował, że chińskie sądy mogą zakazać właścicielom patentów zwracania się do sądu innego niż chiński w celu dochodzenia praw patentowych, wykorzystując zakaz wnoszenia pozwu.
Najwyższy Sąd Ludowy Chin zdecydował także, że za złamanie tego zakazu może grozić grzywna w wysokości 130 tys. euro dziennie. Od tego czasu chińskie sądy wydały cztery takie zakazy wnoszenia pozwu przeciwko zagranicznym właścicielom patentów.
Z Brukseli Łukasz Osiński
