Ukrainę czeka ciężka zima. Setki tysięcy odbiorców bez prądu
Nie ustają rosyjskie ataki na infrastrukturę energetyczną Ukrainy, a tysiące odbiorców w Ukrainie tracą czasowo dostęp do energii elektrycznej. Szacuje się, że aż 9 GW ukraińskich mocy energetycznych zostało zniszczonych lub czasowo dołączonych od sieci w wyniku rosyjskich ataków. Eksperci nie mają wątpliwości - ukraiński system energetyczny czeka ciężka zima, najpewniej znacznie cięższa niż poprzednia.
Od początku pełnoskalowej wojny w Ukrainie Rosjanie atakują elementy ukraińskiego systemu energetycznego - ta taktyka "na wyniszczenie" jest szczególnie uciążliwa dla mieszkańców ukraińskich miast i gospodarki naszego wschodniego sąsiada.
"Koszt zniszczeń w sektorze energetycznym był w czerwcu 2024 r. szacowany przez Kijowską Szkołę Ekonomii na 40,4 mld dolarów" - zwraca uwagę Polski Instytut Ekonomiczny (PIE).
PIE powołuje się na raport Międzynarodowej Agencji Energetycznej, który wskazuje na przerwy w dostawach prądu zdarzające się każdego dnia i "lukę" w dostawach prądu sięgającą w czerwcu i lipcu br. od 0,8 GW do nawet 2,3 GW (w zapotrzebowaniu dobowym). Co więcej, prognozy ekspertów mówią o nawet luce sięgającej 5 GW podczas nadchodzącej zimy. Oznaczałoby to niedostatek ok. 30 proc. zapotrzebowania w szczycie dobowym dla okresu zimowego.
Według analiz PIE, w okresie 1-24 września 2024 r. liczba ukraińskich odbiorców pozbawionych dostępu do energii elektrycznej wynosiła średnio 204,5 tys. Z danych ukraińskiego Ministerstwa Energetyki wynika, że najwięcej odłączanych odbiorców było w obwodach donieckim (53 proc. całości odłączeń), charkowskim (36 proc.) i chersońskim (25 proc.).
Wrzesień okazał się szczególnie trudny dla ukraińskiego systemu energetycznego. "Liczba odłączonych odbiorców w Ukrainie była w pierwszych trzech tygodniach września o 17 proc. wyższa niż w sierpniu i o 16 proc. wyższa niż w lipcu" - informuje IE powołując się na dane Ministerstwa Energetyki Ukrainy.
Wykres. Liczba ukraińskich odbiorców pozbawionych dostaw energii elektrycznej w okresie lipiec-wrzesień 2024 r. (w tys. odbiorców)
Jak informuje Międzynarodowa Agencja Energetyczna, nie ustają również ataki na ukraińską sieć ciepłowniczą. Między lutym 2022 r. a majem 2024 r. uszkodzonych lub zniszczonych zostało łącznie 18 dużych elektrociepłowni, a także 815 kotłowni i 354 kilometry rurociągów ciepłowniczych.
"Kijowska Szkoła Ekonomii szacuje bezpośrednie szkody wynikające z ataków na sieć ciepłowniczą na 2,7 mld USD, nie uwzględniając kosztów społecznych i ekonomicznych" - informuje PIE.
PIE zwraca uwagę, że raport Międzynarodowej Agencji Energetycznej wskazuje 10 kluczowych działań, które mogą istotnie podnieść bezpieczeństwo energetyczne Ukrainy w nadchodzących miesiącach. To m.in. przyspieszenie dostaw sprzętu i części zamiennych do napraw, zwiększenie zapasów gazu ziemnego czy zapewnienie awaryjnych opcji grzewczych, jak np. grzejniki na gaz.
Komisja Europejska zadeklarowała, że przeznaczy 160 mln EUR na odbudowę systemu i pomoc humanitarną dla osób dotkniętych atakami. Wsparcie w obszarze napraw i eksport energii z UE mają przywrócić 4,5 GW mocy w ukraińskim systemie elektroenergetycznym.
***
