Unia pomogła w budowie lotnisk-widm

Kilka dni później w kontekście współfinansowania inwestycji w portach lotniczych ze środków UE, wypowiedział się Europejski Trybunał Obrachunkowy, który w przedstawionym sprawozdaniu zaznaczył, że inwestycje te nie przyniosły oczekiwanych rezultatów i dały znikome korzyści w stosunku do kosztów.

Zgodnie z przywołanymi przez agencję Reuters danymi, Polska w latach 2007-2013 otrzymała 615,7 mln euro dedykowanych budowie lub przebudowie lotnisk. Na celowniku raportu specjalnego Reuters znalazły się jednak trzy polskie lotniska "widma", czyli lotnisko w Łodzi, Rzeszowie oraz Lublinie - Unia Europejska "wyłożyła" na nie łącznie około 105 mln euro.

Jeszcze przed realizacją inwestycji zakładano, że wspomniane trzy lotniska obsługiwać będą łącznie około 3 mln pasażerów rocznie. Niestety prognozy te mają się nijak do rzeczywistości. W Łodzi ogólny ruch pasażerski w roku 2013 wyniósł dokładnie 353.633, przy czym był on znacznie wyższy od wyników za rok 2014, w którym port obsłużył około 100 tys. pasażerów mniej (237.591 - dane nie zawierają statystyk dla grudnia 2014 r.). Jest to wynik i tak sporo lepszy od 187.255 pasażerów odprawionych w roku 2014 przez Port Lotniczy Lublin.

Na tym tle mocno wyróżnia się podrzeszowskie lotnisko, które w roku 2014 obsłużyło niecałe 601 tys. podróżnych. "Niezmiernie cieszymy się z tegorocznego wyniku, zarówno pasażerskiego, jak i cargo. Z pewnością pasażerów byłoby więcej, gdyby warunki pogodowe umożliwiły nam w niektórych sytuacjach przyjmowanie samolotów. Pogoda dała się nam we znaki i zapewne granicę 600 tys. pasażerów przekroczylibyśmy znacznie wcześniej.

Na szczęście dla nas i dla naszych podróżnych jesteśmy w trakcie inwestycji w II kategorię systemu nawigacyjnego ILS, realizowaną wspólnie z Polską Agencją Żeglugi Powietrznej i być może już w przyszłym roku gorsza pogoda nie będzie dla nas problemem." - wyjaśnia Stanisław Nowak, prezes Portu Lotniczego "Rzeszów-Jasionka".

Okazuje się, że wskazane palcem polskie lotniska to jednak wyłącznie część większego problemu. Sprawozdanie Europejskiego Trybunału Obrachunkowego wskazuje bowiem, że inwestycje w portach.

lotniczych współfinansowane ze środków UE przynoszą znikome korzyści w stosunku do kosztów. Twierdzenie to sformułowano na bazie kontroli zrealizowanej przez unijnych kontrolerów, którzy prześwietlili projekty inwestycyjne w 20 portach lotniczych - w Estonii, Grecji, we Włoszech, w Polsce i Hiszpanii - na które w latach 2000-2013 przeznaczono ponad 600 mln euro ze środków UE. "Brak odpowiedniego planowania i prognozowania spowodował, że ze środków UE dofinansowano budowę portów lotniczych, z których część była położona zbyt blisko siebie" - twierdzą kontrolerzy. - "Niektóre projekty budowlane były także za duże w stosunku do liczby samolotów i pasażerów."

Co więcej, kontrolerzy stwierdzili, że jedynie w przypadku połowy portów lotniczych można było wykazać faktyczną potrzebę realizacji inwestycji finansowanych ze środków UE i że infrastruktura powstała w wyniku tych inwestycji często nie była dostatecznie wykorzystywana. Dodatkowo, w przypadku ponad połowy skontrolowanych lotnisk znacznie zawyżono prognozowany poziom natężenia ruchu lotniczego - najbardziej skrajnym przykładem jest tu lotnisko w Kordobie, gdzie w 2013 r. liczba pasażerów wyniosła niespełna 7 000 tys., podczas gdy prognozy przewidywały 179 000 tys.

Zgodnie z danymi sprawozdania, siedem skontrolowanych portów lotniczych nie jest samowystarczalnych pod względem finansowym i trudno im będzie kontynuować działalność bez wsparcia ze środków publicznych - przychody greckiego portu lotniczego w Kastorii w latach 2005-2012 wyniosły 176 000 euro, podczas gdy koszty utrzymania działalności wyniosły w tym samym okresie 7,7 mln euro.

Finalnym wnioskiem specjalistów przygotowujących sprawozdanie jest niestety także fakt, że finansowanie nie było w wystarczającym stopniu nadzorowane przez Komisję, która w zasadzie nie posiada informacji na temat tego, jakie porty lotnicze zostały dofinansowane, ani jakie kwoty na to przeznaczono.

Portal Skarbiec.Biz - największy, niezależny serwis o prawie, finansowaniu i gospodarce.