Wakacje kredytowe: Banki szykują się na miliardowe odpisy

PKO BP dokona w III kwartale korekty wartości bilansowej brutto złotowych kredytów hipotecznych o szacunkową kwotę około 3 mld zł, w II kwartale bank odnotuje 1,18 mld zł kosztu ryzyka prawnego związanego z kredytami CHF - poinformował w komunikacie.

Bank podał, że szacunek straty oparty jest na założeniu, że około 63 proc. klientów posiadających kredyt hipoteczny udzielony w PLN zdecyduje się na skorzystanie z wakacji kredytowych. Kwota straty, oszacowana przy założeniu skorzystania z wakacji przez 100 proc. klientów wynosiłaby 4,8 mld zł. Ostateczna wartość straty uzależniona będzie między innymi od liczby klientów korzystających z wakacji.

Bank podał, że zwiększenie kosztu ryzyka prawnego związanego z kredytami hipotecznymi denominowanymi i indeksowanymi do CHF podyktowana jest istotną zmianą otoczenia rynkowego, wpływającą na szacowany poziom liczby pozwów oraz szacowanej liczby ugód.

PKO BP podał, że poniesie koszty dodatkowych wpłat na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców, które szacowane są na 340 mln zł. Koszty tych wpłat obciążą wyniki drugiego półrocza 2022

ING Bank Śląski szacuje, że program wakacji kredytowych obniży wynik brutto za lipiec 2022 roku o ok. 1,7 mld zł, bank spodziewa się w III kwartale straty netto, pierwszej od 14 lat - poinformował bank w komunikacie.  Wynik banku zostanie skorygowany w sprawozdaniu finansowym za III kwartał 2022 roku.

"Zgodnie z wymogami MSSF 9, aktualnym stanem wiedzy oraz w oparciu o przyjęte założenia, kwota korekty jest w ocenie Zarządu Banku istotna i spowoduje jednorazowe obniżenie skonsolidowanego wyniku brutto Banku (jako pomniejszenie przychodów) za lipiec 2022 roku o ok. 1,7 mld zł. W konsekwencji Zarząd Banku spodziewa się straty netto w III kwartale 2022 roku - pierwszej od 14 lat, czyli od IV kwartału 2008 roku. Ponadto, zarząd wskazuje, że szacowana kwota korekty będzie miała negatywny wpływ na łączny współczynnik kapitałowy Banku w wysokości ok. 1,2 pp." - napisano w komunikacie.

Bank podał, że wstępnie szacowana wartość korekty została ustalona jako różnica wartości bieżącej szacowanych przepływów pieniężnych wynikających z umów kredytowych, uwzględniającej zawieszenie płatności rat oraz bieżącej wartości bilansowej brutto portfela kredytowego, przy założeniu odsetka klientów zainteresowanych zawieszaniem spłaty rat na poziomie 70 proc.

ING podał, że 89 proc. szacowanej kwoty korekty przypada na kredyty hipoteczne ze zmiennym oprocentowaniem i 11 proc. na kredyty z okresowo stałą stopą procentową. "Zarząd Banku zwraca uwagę, że powyższa kwota będzie podlegała aktualizacji biorąc pod uwagę przede wszystkim rzeczywisty poziom zainteresowania zawieszeniem spłat kredytu" - napisano w komunikacie.

Bank podał, że przedział szacunku negatywnego wpływu wakacji kredytowych jest oparty na szacowanej partycypacji pomiędzy 60 proc. a 80 proc. obecnie zakładanych uprawnionych kredytobiorców.

"Współczynniki kapitału Tier I (T1) oraz łączny współczynnik kapitałowy (TCR) na poziomie Banku i Grupy mBanku utrzymują się powyżej minimalnych wymogów kapitałowych" - napisano w komunikacie.

Pekao ujmie w wynikach II kw. rezerwę na ryzyko prawne walutowych kredytów hipotecznych w wysokości 403 mln zł. W wynikach III kw. bank uwzględni z kolei koszt związany z modyfikacją umów kredytów hipotecznych złotowych udzielonych konsumentom z tytułu zawieszenia przez nich spłat kredytu w łącznej kwocie 2.429 mln zł brutto - podał bank w komunikacie.

Jak podano, dodatkowe rezerwy odzwierciedlają utrzymujące się negatywne trendy w zakresie orzecznictwa sądowego oraz napływ nowych spraw spornych.

Powodem rozpoznania kosztu w kwocie 2.429 mln zł brutto jest uwzględnienie uprawnień klientów do skorzystania z zawieszenia przez nich spłat kredytu wynikających z ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom.

"Biorąc pod uwagę kryteria uczestnictwa wynikające z ustawy, bank oszacował partycypację klientów na poziomie 85 proc., co wiąże się z koniecznością rozpoznania kosztu w łącznej kwocie 2.429 milionów złotych brutto w ciężar wyników III kwartału 2022 roku" - napisano w komunikacie.

"Przedmiotowy szacunek będzie podlegać okresowym weryfikacjom, w szczególności w zakresie zakładanego poziomu partycypacji klientów, a jego aktualizacja będzie ujmowana w bieżących wynikach finansowych" - dodano.

Koszt wynikający z ustawy obciąży wyniki grupy za III kwartał 2022 r., w rezultacie czego bank oraz cała grupa Pekao spodziewają się ujemnego wyniku finansowego za ten okres.

Bank Handlowy szacuje negatywny wpływ zawieszenia spłaty kredytu hipotecznego udzielonego w walucie polskiej na wynik brutto grupy w III kwartale 2022 roku na ok. 60 mln zł - podał bank w komunikacie.

Szacunek ten oparty jest na założeniu, że ok. 63 proc. klientów posiadających kredyty hipoteczne udzielone w walucie polskiej zdecyduje się na skorzystanie z wakacji kredytowych.

Santander Bank Polska szacuje, że wpływ kosztów z tytułu wakacji kredytowych na wynik finansowy brutto grupy w III kwartale 2022 r. wyniesie w przybliżeniu 1,358 mld zł - poinformował bank w komunikacie.  Wpływ na jednostkowy wynik finansowy brutto banku w III kwartale szacowany jest na około 1,346 mld zł.Bank założył, że z wakacji kredytowych skorzysta 50 proc. uprawnionych klientów.

"Rzeczywisty wpływ kosztów z tytułu rozwiązań w zakresie tzw. wakacji kredytowych na wynik finansowy Grupy banku zależeć będzie m.in. od liczby klientów, którzy skorzystają z tych rozwiązań, liczby rat zawieszonych przez każdego z tych klientów oraz momentu rozpoczęcia przez nich korzystania z wakacji kredytowych" - napisano w komunikacie.

Zarząd zatwierdził rozpoznanie 700 mln zł w lipcu 2022 roku - poinformował bank w komunikacie.

"Zgodnie z Międzynarodowym Standardem Sprawozdawczości Finansowej 9 szacunek wpływu bazuje na wyliczeniu prognozowanej wartości bilansowej brutto portfela kredytów hipotecznych w oparciu o przepływy pieniężne, uwzględniające możliwość zawieszenia, zdyskontowane oryginalną efektywną stopą procentową, co zostaje następnie rozpoznane w rachunku wyników, w wyniku z tytułu odsetek" - napisano w komunikacie.

"Przy założeniu, że od 50 proc. do 65 proc. klientów uprawnionych do złożenia wniosku o zawieszenie skorzysta z tej możliwości, szacowany łączny negatywny wpływ na wynik banku może wynieść od ok. 700 mln zł do ok. 915 mln zł. Zarząd banku zatwierdził rozpoznanie 700 mln zł w lipcu 2022 r." - dodano.

Jednocześnie bank szacuje, że dodatkowe wpłaty na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców mogą wynieść ok. 50 mln zł i zostaną zaksięgowane w II półroczu 2022 r. Szacunek ten bazuje na udziale w rynku portfela kredytów mieszkaniowych brutto, w przypadku których opóźnienie w spłacie kapitału lub odsetek przekracza 90 dni, oraz zakładając, że żaden z kredytodawców nie zostaje zwolniony z wniesienia składki.

"Bank ma świadomość, że przyjęte założenia odzwierciedlają subiektywną ocenę banku i są obarczone wysokim stopniem niepewności. W związku z powyższym założenia te podlegają weryfikacji. Bank będzie informował o rzeczywistym wpływie ustawy na wyniki banku w raportach okresowych" - podał BNP Paribas Bank Polska w komunikacie.

"W związku z opublikowaniem w Dzienniku Ustaw ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (Dz.U. z 2022 r., poz. 1488), która wejdzie w życie z dniem 29 lipca 2022 r., oraz wynikającą z niej możliwością zawieszenia wykonania umów o kredyt hipoteczny przysługującą konsumentom w stosunku do zawartych już umów w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych, bank rozpozna koszt związany z modyfikacją umów kredytowych z tego tytułu w wysokości 466 mln zł" - napisano w komunikacie.

Powyższy koszt został oszacowany w oparciu o 60 proc. partycypacji kredytobiorców uprawnionych do skorzystania z zawieszenia spłaty kredytu i zostanie ujęty jako pomniejszenie wyniku brutto w III kwartale 2022 r.

Jak podano, szacunek będzie podlegać okresowym weryfikacjom, w szczególności w zakresie zakładanego poziomu partycypacji klientów, a jego aktualizacja będzie ujmowana w bieżących wynikach finansowych banku.

Ustawa z dnia 7 lipca br. o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom daje osobom spłacającym kredyt na mieszkanie możliwość skorzystania z tzw. wakacji kredytowych, a także zwiększa o 1,4 mld zł środki Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.

Wakacje kredytowe pozwolą na zawieszenie spłaty kredytu hipotecznego udzielonego w polskiej walucie łącznie przez 8 miesięcy: po 2 miesiące w trzecim i czwartym kwartale tego roku i po 1 miesiącu w każdym z czterech kwartałów przyszłego roku. Okres kredytowania wydłuży się o liczbę miesięcy, kiedy skorzystało się z zawieszenia spłaty kredytu.

Wakacje kredytowe będą przysługiwać kredytobiorcy w stosunku do tylko jednej umowy zawartej w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Będzie można z nich skorzystać niezależnie od daty udzielenia kredytu hipotecznego. Zawieszenie spłaty dotyczy zarówno części kapitałowej, jak i odsetkowej kredytu. Jedyne opłaty, jakie mogą się w tym czasie pojawić, to opłaty ubezpieczeniowe.

Wniosek o zawieszenie spłaty kredytu będzie można złożyć w formie papierowej albo elektronicznej, w tym za pośrednictwem systemu bankowości elektronicznej. Ustawa zakłada też wzrost środków przeznaczonych na dopłaty z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.

Banki mają do końca roku wpłacić na fundusz dodatkowo 1,4 mld zł. Złożenie wniosku o wsparcie z funduszu będzie możliwe także online.