Ważne porozumienia UE-Wielka Brytania. "Wszystko jest gotowe na reset relacji"

Wynik pierwszego od czasu brexitu spotkania przywódców unijnych z szefem brytyjskiego rządu został przesądzony na kilka godzin przed jego rozpoczęciem.

Trzy teksty, uzgodnione przez negocjatorów po całonocnych rozmowach i wstępnie zaakceptowane w poniedziałek rano przez kraje członkowskie (w momencie nadania depeszy nadal trwała pisemna procedura), obejmują: umowę o partnerstwie na rzecz bezpieczeństwa i obrony, deklarację w kwestiach geopolitycznych oraz porozumienie w innych kwestiach, takich jak przekraczanie granic, bariery handlowe, współpraca w sprawach migracyjnych, rybołówstwo.

Unijni dyplomaci zwracali uwagę na to, że Wielka Brytania w negocjacjach koncentrowała się na kwestiach, które są korzystne dla niej, natomiast UE traktowała rozmowy pakietowo. Dla UE ważne były takie kwestie jak rybołówstwo, energia, mobilność młodzieży. We wszystkich trzech obszarach udało się osiągnąć kompromis.

Nowe porozumienie w kwestii rybołówstwa ma zapewnić wzajemny pełny dostęp do wód w celu połowu ryb do 30 czerwca 2038 r. Obecna umowa, zawarta w momencie wyjścia Wielkiej Brytanii z UE, wygaśnie w czerwcu 2026 r. Londyn chciał przedłużenia umowy o kolejne cztery lata, Bruksela - o siedem lat.

Kluczowa - i budząca najmniejsze kontrowersje w trakcie rozmów - jest umowa o partnerstwie na rzecz bezpieczeństwa i obrony między UE a Wielką Brytanią. Ma ona stanowić zwieńczenie współpracy, którą obie strony nawiązały w obliczu rosyjskiej agresji na Ukrainę w lutym 2022 r. i kontynuują do dziś.

"Wszystko jest gotowe na reset naszych relacji" - powiedział dyplomata UE. Dwustronne stosunki pozostawały napięte w związku z brexitem, który nastąpił w 2020 r. za rządów Partii Konserwatywnej. Obecny, laburzystowski premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer zapowiedział ocieplenie stosunków.