Wielka Brytania straciła na brexicie. Cierpią PKB, handel i inwestycje
Brexit obniżył PKB Wielkiej Brytanii o 5,5 proc. licząc do II kwartału 2022 r. - wynika z szacunków londyńskiego think tanku Centre for European Reform (CER). Ucierpiały też inwestycje oraz handel towarami - są one odpowiednio o 11 proc. i 7 proc. niższe, niż gdyby nie było brexitu - zwracają uwagę eksperci Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE).
- O 5,5 proc. (licząc do II kwartału 2022 r.) był niższy PKB Wielkiej Brytanii, niż gdyby nie było brexitu
- 4,9 proc. wyniósł udział Wielkiej Brytanii w polskim eksporcie towarów w okresie od stycznia do października 2022 r.
- 28 proc. wyniósł udział Polski w brytyjskim imporcie pralek w trzech kwartałach 2022 r. i był o 3 pkt. proc. wyższy niż w 2020 r.
Jak podkreślają analitycy PIE w najnowszym wydaniu "Tygodnika", odporny na skutki opuszczenia UE przez Wielką Brytanię był handel usługami, który jest na mniej więcej podobnym poziomie. Opuszczenie przez Wielką Brytanię jednolitego rynku europejskiego z początkiem 2021 r. oznaczało pogorszenie warunków prowadzenia współpracy gospodarczej z UE.
Te niekorzystne zmiany nieco złagodziła umowa o handlu i współpracy między UE i Wielką Brytanią. UE jest ważna dla gospodarki brytyjskiej - w 2018 r. unijny popyt finalny na dobra i usługi brytyjskie generował 12 proc. PKB Wielkiej Brytanii.
Wolniejszy rozwój gospodarczy Wielkiej Brytanii wskutek brexitu przyczynił się do podwyżki podatków. Została ona ogłoszoną w marcu 2022 r. w celu sfinansowania usług publicznych i transferów socjalnych. Skutki brexitu mogłyby być mniej odczuwalne, gdyby nie realizowany od ponad dekady program oszczędnościowy ogłoszony przez premiera Camerona w 2010 r. Efektem polityki zaciskania pasa jest to, że płace realne w Wielkiej Brytanii są obecnie niższe niż 18 lat temu. Oczekiwana długość życia uległa stagnacji, a niedoinwestowana służba zdrowia miała problemy z poradzeniem sobie z kolejnymi falami COVID-19.
Brexit odbił się też niekorzystnie na współpracy handlowo-inwestycyjnej Polski z Wielką Brytanią. Udział Wielkiej Brytanii w polskim eksporcie towarów zmniejszył się z 5,7 proc. w 2020 r. do 4,9 proc. w okresie styczeń-październik 2022 r., a w polskim eksporcie usług zmalał z 7,8 proc. w 2020 r. do 7,3 proc. w 2021 r.. Opuszczenie przez Wielką Brytanię jednolitego rynku przyczyniło się też do zmniejszenia jej udziału w zagranicznych inwestycjach bezpośrednich w Polsce z 4,4 proc. w 2020 r. do 3,8 proc. w 2021 r.
Mimo spadku znaczenia Wielkiej Brytanii w polskim eksporcie, polscy producenci i eksporterzy niektórych produktów umocnili swoją pozycję na rynku brytyjskim. Po brexicie udział Polski w imporcie Wielkiej Brytanii zwiększył się w przypadku drobiu (o 6 pkt. proc. do 36 proc. w okresie styczeń-wrzesień 2022 r.), pralek (o 3 pkt. proc. do 28 proc.) oraz monitorów i odbiorników telewizyjnych (o 3 pkt. proc. do 22 proc.).
Relatywnie wysoki (powyżej 15 proc.) był udział Polski w takich grupach produktów, jak: konserwy mięsne, wyroby czekoladowe, srebro, wyroby stolarskie i ciesielskie dla budownictwa, kiełbasy, margaryna, preparaty do higieny zębów i jamy ustnej.
Po brexicie Wielka Brytania zyskała na znaczeniu tylko w polskim eksporcie usług morskich, prawniczych oraz technicznych związanych z handlem. W przypadku usług informatycznych, księgowych i audytowych, doradztwa podatkowego oraz public relations udział Wielkiej Brytanii w 2021 r. był o około 0,5 pkt. proc. niższy niż rok wcześniej. Usługi te stanowiły blisko 45 proc. polskiego eksportu usług do Wielkiej Brytanii, a rynek brytyjski odpowiadał za około 12-14 proc. polskiego eksportu tych usług.
Biznes INTERIA na Twitterze. Dołącz do nas i czytaj informacje gospodarcze
Zobacz również: