Wzrośnie bezpieczeństwo energetyczne Polski

- Nowelizacja ustawy terminalowej będzie katalizatorem wielkich inwestycji w sektorze energetycznym. Będziemy zdolni bardzo sprawnie rozprowadzić surowce energetyczne po całym kraju oraz włączyć się w międzynarodowy system gazociągów. Tym samym w pełni zostanie wykorzystany potencjał terminalu LNG w Świnoujściu - powiedział Włodzimierz Karpiński, minister Skarbu Państwa.

Nowelizacja ustawy rozszerzyła katalog inwestycji w infrastrukturę gazową, które będą prowadzone przy wykorzystaniu uproszczonej procedury administracyjnej. Dzięki temu w szybszym tempie powstanie około 3,5 tys. gazociągów, głownie w Południowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej Polsce i trzy połączenia z sąsiednimi państwami oraz magazyny gazu.

Chodzi o inwestycje niezbędne do optymalnego wykorzystania możliwości terminalu LNG w Świnoujściu wraz z międzysystemowymi gazociągami Polska-Czechy, Polska-Litwa i Polska-Słowacja.

Dzięki budowie interkonektorów Polska stanie się częścią regionalnej sieci przesyłu gazu, co umożliwi eksport ewentualnych nadwyżek surowca.

- Ustawa terminalowa poprzez usprawnienie procesu inwestycyjnego odblokuje potencjał spółek Skarbu Państwa, które mają w swoim portfelu projekty o wartości 18 mld złotych do 2020 r. - powiedział Włodzimierz Karpiński.

Na podstawie obecnie obowiązującej ustawy terminalowej (ustawa o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu) budowany jest terminal LNG i grupa gazociągów w Północno-Zachodniej części Polski o łącznej długości około 940 km, obejmująca m.in.: Gazociąg Szczecin-Gdańsk, Gazociąg Szczecin-Lwówek, Gazociąg Włocławek-Gdynia, Gazociąg Rembelszczyzna-Gustorzyn.

Nowela przewiduje, że stopniowo rosnąć będą zapasy w gestii Agencji Rezerw Materiałowych (ARM), co oznacza, że firmy będą musiały trzymać tych zapasów mniej, co przełoży się na oszczędności dla nich.

Wraz ze wzrostem zapasów w gestii ARM, zapasy trzymane przez firmy mają spadać do poziomu 53 dni średniego przywozu na koniec 2017 r. z 76 dni dziś. Oceniono, że spadek wartości zapasów firm w latach 2015-2017 wyniesie ok. 4 mld 450 mln zł.

W związku ze zmianą sposobu liczenia trzeba będzie do końca 2017 r. znacząco podnieść zapasy LPG - o wolumen odpowiadający 46-dniowemu przywozowi. Tworzenie tej rezerwy ARM sfinansuje z oddzielnej dla płynnego gazu opłaty zapasowej, której przełożenie na cenę detaliczną rząd oszacował na 5-6 groszy na litrze LPG.

Nowela, wdrażając nową europejską dyrektywę, nakłada obowiązek utrzymywania zapasów odpowiadających co najmniej 90 dniom średniego dziennego przywozu ropy naftowej i produktów naftowych lub 61 dniom średniego dziennego zużycia krajowego, w zależności od tego, która wartość jest wyższa. W przypadku Polski wyższa wartość odpowiada 90 dniom średniego dziennego przywozu.

Regulacja ma też przeciwdziałać przestępstwom podatkowym, towarzyszącym przywozowi paliw z zagranicy. Według autorów szacuje się, że straty dla budżetu państwa z samego tylko tytułu nieodprowadzonych podatków od sprzedanych paliw wyniosły w 2013 roku ok. 4 mld zł. Dlatego nowe przepisy wprowadzają obowiązek składania przez importerów paliw 10 mln zł zabezpieczenia majątkowego.

Na mocy obowiązującej od 2009 r. specustawy w Świnoujściu powstaje terminal skroplonego gazu ziemnego LNG oraz grupa gazociągów w północno-zachodniej części Polski o łącznej długości ok. 940 km, łączących terminal z siecią gazową. Według ostatnich deklaracji przedstawicieli rządu termin ukończenia terminala z końcem 2014 r. jest obowiązujący. W grudniu powinien pojawić się w nim pierwszy gazowiec, a w przyszłym roku gazoport będzie w stanie przyjąć 11 statków z zakontraktowanym skroplonym gazem z Kataru.

Znowelizowana ustawa obejmuje szereg nowych inwestycji - przede wszystkim gazociągi o długości 3,4 tys. km. Są wśród nich nowe połączenia z Litwą i Słowacją oraz rozbudowa istniejącego interkonektora z Czechami, a także ponad 10 krajowych gazociągów. Dodatkowo na liście znalazła się budowa magazynów gazu o pojemności nie mniejszej niż 250 mln m sześć.

Nowela upraszcza procedury administracyjne towarzyszące tym inwestycjom. W ocenie skutków regulacji przyspieszenie oszacowano na 14 do 23 miesięcy dzięki m.in.: natychmiastowej wykonalności decyzji administracyjnych, skróceniu terminów ich skarżenia, rozpatrywania odwołań, wydawania pozwoleń na budowę, wyeliminowaniu konieczności wprowadzania gazociągów do planów zagospodarowania przestrzennego itp.

Uzasadniając potrzebę noweli, rząd podkreślał, że istniejąca krajowa sieć gazowa nie pozwala w sposób efektywny rozprowadzić po całym kraju gazu z terminala LNG. W przypadku ustania dostaw ze Wschodu, do niektórych regionów, szczególnie południowo-wschodnich, nie da się dostarczyć odpowiednich ilości gazu z innych kierunków. W celu umożliwienia przesyłania gazu ze źródeł zlokalizowanych w innych częściach Polski konieczne jest usunięcie "wąskich gardeł" w systemie przesyłowym, występujących m.in. na magistralach przesyłowych. Stąd objęcie specustawą kolejnych gazociągów.