Zdążyć na czas z wymianą prawa jazdy

Do 30 czerwca 2006 roku należy wymienić prawa jazdy wydane w okresie od dnia 1 maja 1993 r. do dnia 30 czerwca 1999 r. oraz wydane po dniu 1 lipca 1999 r. na blankietach papierowych.

Dla przykładu w samej Warszawie na wymianę czeka 265 tys. praw jazdy. Jeśli do wymiany wszyscy ruszą w ostatniej chwili, może być problem z otrzymaniem nowego prawa jazdy na czas.

- Z poprzednich doświadczeń wynika, że prawie wszyscy zobowiązani do wymiany praw jazdy stawią się w wydziałach komunikacji na ostatnią chwilę - twierdzi Janusz Szymański z Ministerstwa Transportu i Budownictwa. Mam jednak nadzieję, że w tym wypadku nie nastąpi oblężenie urzędów na początku czerwca. W chwili obecnej jeszcze można załatwić te formalności szybko i sprawnie.

Gdy brak nowego prawa jazdy

Jazda bez ważnego prawa jazdy wiąże się mandatem 50 zł. Ponadto Policja podczas kontroli może odholować pojazd na koszt właściciela, w sytuacji gdy kierowała nim osoba nieposiadająca przy sobie dokumentów uprawniających do kierowania. Zdarzały się również przypadki odmawiania wypłaty odszkodowania, gdy sprawca kolizji drogowej nie posiadał ważnego, tj. wymienionego na nowe, prawa jazdy. Ponadto przedsiębiorca zaskoczony sytuacją, w której część jego pracowników nie ma ważnego prawa jazdy, może ponieść wymierne straty z tego powodu. Sytuacji taka może być szczególnie poważna, gdy przedsiębiorca świadczy usługi transportowe albo zatrudnia dużą liczbę handlowców korzystających z samochodów służbowych.

JAKIE DOKUMENTY

Do wniosku o wymianę prawa jazdy należy dołączyć:

- wyraźną fotografię o wymiarach 3,5 x 4,5 cm, przedstawiającą osobę bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami w taki sposób, aby ukazywała głowę w pozycji lewego półprofilu i z widocznym lewym uchem, z zachowaniem równomiernego oświetlenia twarzy,
- kserokopię dokumentu prawa jazdy podlegającego wymianie,
- dowód uiszczenia opłaty za wymianę dokumentu.

Warto wymienić wcześniej

Wymiany prawa jazdy dokonuje organ stwierdzający uprawnienia do kierowania pojazdami, tj. starosta na wniosek osoby uprawnionej do kierowania pojazdami, złożony na specjalnie do tego przeznaczonym druku. Opłata za wymianę wynosi 70 zł. Okres od dnia złożenia wniosku do odbioru nowego dokumentu nie może być dłuższy niż 30 dni.

Nieważne prawo jazdy

Prawa jazdy podlegające wymianie tracą ważność po upływie określonych terminów. Warto więc odpowiednio wcześniej wystąpić o ich wymianę. Może się bowiem okazać, że jeśli czas oczekiwania na nowy dokument wyniesie maksymalne 30 dni, to nawet przez cztery tygodnie możemy być pozbawieni ważnego prawa jazdy. Żadne przepisy nie przewidują wydania w takim przypadku zastępczego dokumentu potwierdzającego uprawnienia do kierowania pojazdem.

3 KROKI

Jak bez problemów wymienić prawo jazdy
1. Pamiętaj, ostateczny termin wymiany starych praw jazdy mija 30 czerwca 2006 r.
2. Złożenia wniosku o wymianę prawa jazdy nie odkładaj na ostatnią chwilę
3. Wniosek o wymianę prawa jazdy możesz wysłać pocztą

Potwierdza to również Ministerstwo Transportu i Budownictwa: "kierowca, który nie wymieni starego prawa jazdy we wskazanym terminie, nie straci posiadanych uprawnień do kierowania pojazdami. Nie będzie się on jednak mógł posługiwać tym prawem jazdy, ponieważ straci ono ważność i do momentu wydania nowego dokumentu nie będzie mógł prowadzić pojazdu na podstawie starego (nieważnego już) prawa jazdy".

W wydanych w drodze wymiany dokumentach prawa jazdy uwzględnia się ograniczenia wynikające ze stanu zdrowia lub możliwości prowadzenia określonego pojazdu, przy zastosowaniu liczbowego ich oznaczenia w postaci kodu określonego przepisami w sprawie wzorów dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami.

PAMIĘTAJ: Na nowe prawo jazdy możesz czekać nawet 30 dni.

Można pocztą

Jak informuje Ministerstwo Transportu i Budownictwa, istnieje możliwość pobrania formularza wniosku o wymianę prawa jazdy poprzez internet. Jest on dostępny na stronie internetowej Ministerstwa Transportu i Budownictwa www.mtib.gov.pl jako załącznik do rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 21 stycznia 2004 r. w sprawie wydawania uprawnień do kierowania pojazdami. Ponieważ jednak druk ten podlega w dalszej obróbce skanowaniu i przesłaniu za pośrednictwem łącz satelitarnych - producent praw jazdy, tj. wytwórnia Papierów Wartościowych, ze względu na określone wymagania w całym procesie wydawania praw jazdy, sugeruje posługiwanie się wytworzonym przez siebie formularzem, który bezpłatnie i bez kolejki dostępny jest w każdym wydziale komunikacji.

Ministerstwo przypomina również, że przepisy zezwalają na złożenie wniosku o wymianę prawa jazdy za pośrednictwem poczty. Odbiór nowego dokumentu powinien nastąpić osobiście, w celu unieważnienia posiadanego dotychczas prawa jazdy.

JAKI POJAZD, TAKA KATEGORIA PRAWA JAZDY

- kategoria A - motocykl;
- kategoria A1 - motocykl o pojemności skokowej silnika nieprzekraczającej 125 cm3 i mocy nieprzekraczającej 11 kW;
- kategoria B:
# pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t, z wyjątkiem autobusu lub motocykla,
# pojazd nieprzekraczjący 3,5 t, z przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej masy własnej pojazdu ciągnącego, jeżeli łączna dopuszczalna masa całkowita zespołu tych pojazdów nie przekracza 3,5 t,
# ciągnik rolniczy lub pojazd wolnobieżny;

- kategoria B1 - trójkołowy lub czterokołowy pojazd samochodowy o masie własnej nieprzekraczającej 550 kg, z wyjątkiem motocykla;
- kategoria C - pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t, z wyjątkiem autobusu, a także ciągnik rolniczy lub pojazd wolnobieżny;
- kategoria C1 - pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t i nieprzekraczającej 7,5 t, z wyjątkiem autobusu, a także ciągnik rolniczy lub pojazd wolnobieżny;
- kategoria D - autobus, ciągnik rolniczy lub pojazd wolnobieżny;
- kategoria D1 - autobus przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 17 osób łącznie z kierowcą, a także ciągnik rolniczy lub pojazd wolnobieżny;
- kategoria T - ciągnik rolniczy z przyczepą (przyczepami) lub pojazd wolnobieżny.

Marek Kobylański, Katarzyna Rychter

PODSTAWA PRAWNA

- Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2005 nr 108, poz. 908 ze zm.).
- Rozporządzenie ministra infrastruktury z dnia 29 kwietnia 2002 r. w sprawie wymiany praw jazdy (Dz.U. z 2002 r. nr 69, poz. 640 ze zm.).
- Rozporządzenie ministra infrastruktury z dnia 21 stycznia 2004 r. w sprawie wydawania uprawnień do kierowania pojazdami (Dz.U.z 2004 r. nr 24, poz. 215 ze zm).

OPINIA

Krystyna Krawczyk, Biuro Rzecznika Ubezpieczonych,
Otrzymywaliśmy sygnały, że niektóre firmy ubezpieczeniowe występowały do sprawcy szkody (ubezpieczonego w danym zakładzie ubezpieczeń w zakresie OC posiadaczy pojazdów) z tzw. regresem, czyli żądaniem zwrotu wypłaconego odszkodowania, gdyż ten nie miał wymienionego, w określonym przepisami administracyjnymi terminie, blankietu prawa jazdy. Zakład ubezpieczeń powoływał się przy tym na przepisy prawa regulujące warunki tego obowiązkowego ubezpieczenia, a konkretnie na art. 43 pkt 3 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych? pozwalający dochodzić zwrotu odszkodowania od ubezpieczonego sprawcy szkody, jeśli ten nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem.

Również kłopoty z uzyskaniem odszkodowania miały osoby występujące do swego ubezpieczyciela o odszkodowanie z własnego autocasco (AC), jeśli w momencie szkody nie miały wymienionego dokumentu - blankietu prawa jazdy. Z reguły bowiem w warunkach umowy ubezpieczenia AC na liście wyłączeń odpowiedzialności ubezpieczyciela, tj. sytuacji za które zakład ubezpieczeń nie odpowiada, jest przypadek, w którym kierujący pojazdem nie posiada odpowiednich uprawnień do kierowania.

Moim zdaniem, nie powinno się stawiać znaku równości między sytuacją, gdy osoba ubezpieczona faktycznie nie posiada uprawnień do prowadzenia pojazdów, np. nie zdała egzaminu i nie otrzymała stosownego dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdu lub gdy utraciła prawo do kierowania pojazdem z określonych powodów, np. przekroczenia liczby tzw. punków karnych, jazdy pod wpływem alkoholu, z sytuacją gdy nie ma aktualnie wymaganego blankietu tego dokumentu, ponieważ nie dokonała jego wymiany w terminie. Trzeba pamiętać, że w tej drugiej sytuacji uprawnienia do prowadzenia pojazdu posiada, z tym że nie jest to potwierdzone odpowiednim dokumentem.

Zakłady ubezpieczeń naszym zdaniem w tego typu przypadkach powinny, zgodnie z art. 65 par. 2, kierować się celem zawartej umowy, a nie literalnym, oderwanym od konkretnego przypadku, brzmieniem zapisów warunków umowy autocasco.