Część pieniędzy na program Mieszkanie dla Młodych przepadnie

Liczba gotowych mieszkań na rynku, które mogłyby zostać nabyte przez potencjalnych beneficjentów programu MdM w 2014 roku, nie przekracza 14 tys. (wersja optymistyczna). Przy uwzględnieniu średniej kwoty dopłat, jaka jest przyznawana w programie za pośrednictwem Banku Gospodarstwa Krajowego (około 22 tys. zł), daje to możliwość wykorzystania do 308 mln z 600 mln złotych przeznaczonych na program MdM na ten rok.

Dopłaty w programie MdM są realizowane ze specjalnie tworzonej w tym celu rezerwy budżetowej. Zgodnie z ustawą o finansach publicznych, niewykorzystana rezerwa budżetowa podlega rozwiązaniu z dniem 31 grudnia. Środki niewykorzystane nie przechodzą na kolejny rok.

Biznes INTERIA.PL na Twitterze. Dołącz do nas i czytaj informacje gospodarcze

Dla celów ustalenia maksymalnej ceny m kw. mieszkania kwalifikującego się do programu przemnaża się (1) średnią wartość współczynnika kosztu odtworzeniowego 1 m kw. dla właściwej gminy oraz (2) współczynnik 1,1. Współczynnik ten znany jest już z programu Rodzina na Swoim (dalej RnS), gdzie w różnych okresach wynosił do 1,5. W odróżnieniu jednak od programu RnS, w programie MdM, współczynnik nie ma wpływu na wartość wypłacanej dopłaty. Podwyższenie współczynnika do 1,3-1,4 umożliwiłoby wykorzystanie tegorocznej puli środków w około 80 proc.

W programie MdM, dofinansowanie nabywcy jest wypłacane, w uproszczeniu, z chwilą wydania mu lokalu. Oznacza to, że z kwoty 600 mln złotych, która została zarezerwowana na program MdM w 2014 roku, mogą skorzystać tylko lokale, które są lub zostaną ukończone w 2014 roku i na dzień 1 stycznia 2014 roku nie były sprzedane.

W Polsce, zgodnie z danymi GUS, rokrocznie buduje się około 120 tys. mieszkań i domów jednorodzinnych, z czego około 70 tys. z przeznaczeniem na sprzedaż. Około 60-70 proc. mieszkań zostaje sprzedanych we wcześniejszych latach niż zostają ukończone.

Przy ostrożnym założeniu, że jedynie 60 proc. mieszkań, których ukończenie przypada na 2014 r., zostało sprzedanych przed 2014 r., łączna liczba mieszkań, które będą gotowe w 2014 r., wynosi około 28 tys.

Średnia kwota dofinansowania w MdM wypłacana przez BGK w pierwszych miesiącach działania programu to około 22 tys. złotych (dane BGK). Przyjmując nierealistyczne założenie, że co drugie wybudowane mieszkanie spełnia parametry MdM, daje to co najwyżej łączną liczbę 14 tys. lokali. Oznacza to, że nie jest możliwe wykorzystanie środków powyżej 308 mln złotych.

W rzeczywistości powyższe założenie jest mało realne do osiągnięcia w rzeczywistości. W Warszawie, stanowiącej największy rynek mieszkaniowy w kraju, jedynie ok. 11 proc. oferty może zostać zakwalifikowane do programu MdM. W Krakowie, stanowiącym drugi co do wielkości rynek w kraju, odsetek ten wynosi jedynie 3 proc. Szacunki wskazują, że w skali kraju jedynie około 10-15 proc. łącznej rocznej produkcji mieszkań może zakwalifikować się do programu MdM.

Oznacza to, że łącznie w 2014 roku z dofinansowania może skorzystać między 7 a 10,5 tys. mieszkań. Tym samym łączna kwota z programu MdM, która jest możliwa do wykorzystania w 2014 roku, powinna się wahać pomiędzy 154 a 231 mln złotych, z dostępnych 600 mln zł. Oznaczać to będzie niewykonanie założeń przyjętych w programie rządowym, co do liczby Polaków, którzy skorzystają z rządowego wsparcia.

Główną przyczyną braku możliwości wykorzystania więcej niż połowy środków przeznaczonych na MdM jest brak gotowych lokali mieszczących się w kryteriach maksymalnej ceny m kw. dla potrzeb programu.

Aby przeciwdziałać niewykorzystaniu środków przeznaczonych na MdM w 2014 roku, należy tymczasowo podwyższyć współczynnik mnożnikowy z 1,1 na 1,3-1,4 przy zachowaniu monitoringu wykorzystania środków. W razie zbyt szybkiego wykorzystywania środków i pozostającej na rynku dużej liczby mieszkań gotowych zasadnym będzie zmniejszanie wskaźnika mnożnikowego.

Aneta Mościcka