Jadwiga Emilewicz: Chcemy dać wybór - stabilny najem lub zakup mieszkania

Jak zaznaczyła wicepremier, przygotowane w Ministerstwie Rozwoju zmiany w przepisach, mają pomóc w uzyskaniu mieszkania tym osobom, których nie stać na jego kupno.

Jak podkreśliła, "chcemy 'ucywilizować' najem mieszkania, które może dać poczucie stabilności i bezpieczeństwa, porównywalne z tym, jakim jest jego własność".

- Dążymy do tego, aby ludzie mogli wybrać, która opcja jest dla nich najlepsza - czy stabilny najem, bez wiązania się z bankiem wieloletnim - np. 30-letnim - kredytem hipotecznym czy też zakup na własność mieszkania - powiedziała minister Emilewicz.

Emilewicz zwróciła uwagę, że niekiedy nawet wynajem daje większy komfort, "gdyż nie wiążemy się kredytem". - Zależy nam na tym, aby młodzi ludzie nie musieli poszukiwać mieszkania - np. na wynajem - na rynku, który jest rozproszony i nie daje lokatorom poczucia pewności - wskazała.

Do Sejmu trafił pakiet zmian w ustawach mieszkaniowych i nowelizacja Prawa budowlanego przygotowane przez Ministerstwo Rozwoju. Chodzi przede wszystkim o społeczną część pakietu mieszkaniowego, która czeka teraz na rozpatrzenie przez posłów. Dzięki nowym przepisom, samorządy mają dostać więcej pieniędzy na budowę mieszkań dla osób o mniej zasobnych portfelach. - Uzyskają również merytoryczne - a kiedy będzie to potrzebne, także finansowe - wsparcie z Krajowego Zasobu Nieruchomości - wskazała Emilewicz.

Wicepremier podkreśliła, że jedną z istotniejszych zmian zaproponowanych w społecznej części pakietu mieszkaniowego jest umożliwienie uzyskania wynajmowanego lokalu na własność. Służyć temu mają Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe (SIM) - z "atrakcyjną ofertą czynszową", z możliwością dojścia do własności wynajmowanego lokalu. - Będzie tu konieczny wkład partycypacyjny ze strony lokatora, na pokrycie co najmniej 20 proc. (25 proc. w dużych miastach) kosztów budowy. SIM-y mają też oferować mieszkania bez dojścia do własności, z mniejszym udziałem pieniężnym - przypomniała Emilewicz.

Będą również dostępne dopłaty do czynszów w programie "Mieszkanie na start" także dla osób bez zdolności czynszowej - zaznaczyła. To opcja dla "stających na nogi" - dopłaty do czynszu również dla lokatorów mieszkań wynajmowanych od inwestora przez gminę i podnajmowanych lokatorowi. - Umożliwimy także finansowanie tworzenia powierzchni wspólnych dla seniorów w budynkach komunalnych - zaznaczyła minister.

- Chcemy wprowadzić nowe dopłaty do dodatków mieszkaniowych. Przygotowaliśmy pomoc finansową dla lokatorów dotkniętych skutkami epidemii Covid-19" - podkreśliła wicepremier. Otrzymają oni, jak przypomniała, do 1,5 tys. zł miesięcznie przez pół roku, na pokrycie do 75 proc. czynszu. "Ułatwimy też procedurę składania wniosku o dodatek mieszkaniowy - powiedziała.

Według przygotowywanych rozwiązań Rządowy Fundusz Rozwoju Mieszkalnictwa przeznaczy dodatkową pulę środków, w wysokości 1,5 mld zł, na inwestycje mieszkaniowe. Wysokość wsparcia wyniesie 10 proc. planowanej inwestycji lub w przypadku nowych inwestycji - 3 mln zł. Wnioski będą przyjmowane przez Krajowy Zasób Nieruchomości (KZN) i rozpatrywane przez Ministra Rozwoju w terminie 60 dni; będzie obowiązywać uproszczona procedura.

- W ramach zmian w budownictwie społecznym czynszowym oraz komunalnym przygotowaliśmy wyższe granty z Funduszu Dopłat w Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK) dla gmin na budowę mieszkań społecznych, ze zwiększeniem z 20 proc. pokrycia kosztów inwestycji do nawet 35 proc. oraz pokryciem 50 proc. kosztów inwestycji w przypadku budowy mieszkań komunalnych - przypomniała wiceminister.

Zgodnie z projektowanymi przepisami budynki powstałe w ramach Towarzystwa Budownictwa Społecznego (TBS) i starsze niż 25 lat "będą mogły otrzymać premie remontowe, a lokatorzy TBS-ów, którzy spłacą kredyt, będą mogli otrzymać nawet 20 proc. niższy czynsz w ramach wakacji czynszowych".

Według resortu rozwoju nastąpią też zmiany w działaniu Krajowego Zasobu Nieruchomości, tak, aby wspierał on rozwój społecznego budownictwa czynszowego. Jak przypomniała Emilewicz, KZN będzie mógł wnosić grunty do spółek. Będzie mógł też tworzyć i przystępować do już istniejących SIM-ów lub towarzystw budownictwa społecznego. - W ramach KZN zostanie utworzony Fundusz Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych, zasilany środkami z gospodarowania nieruchomościami KZN - zaznaczyła.

Wicepremier zwróciła uwagę, że w latach 2015-2019 "znacząco wzrosła - o 40,7 proc. liczba mieszkań oddawanych do użytkowania". Według MR w 2015 roku oddano 147,2 tys. mieszkań, a w 2019 roku 207,2 tys., co jest "najwyższym wynikiem od 1980 r.".

Wicepremier Emilewicz zwróciła uwagę, że szybki wzrost liczby nowo budowanych lokali w ostatnich czterech latach sprawił, że wskaźnik liczby mieszkań na 1000 mieszkańców w maju 2020 r. wynosił ok. 387,5. Oznacza to - jak zaznaczyła - że w latach 2016-2020 zrealizowano około 34 proc. celu założonego w Narodowym Programie Mieszkaniowym (NPM) w perspektywie do 2030 roku. - Podtrzymanie obecnego tempa budownictwa mieszkaniowego pozwoli na pełną realizację celu w założonym okresie - oceniła wicepremier.

Magdalena Jarco