Książeczka mieszkaniowa: Jak odzyskać oszczędności
Pieniądze zgromadzone na książeczce mieszkaniowej mogą stanowić wkład własny przy kredycie hipotecznym. Z premii gwarancyjnej można skorzystać przed zakończeniem budowy mieszkania. Wniosek o likwidację książeczki trzeba złożyć w nieprzekraczalnym terminie 90 dni od zawarcia aktu notarialnego.
Resort budownictwa w projekcie ustawy o wspieraniu remontów i termomodernizacji proponuje rozszerzenie listy czynności uprawniających do uzyskania premii gwarancyjnej przy likwidacji książeczki mieszkaniowej. O premię będzie można ubiegać się w przypadku remontu lokalu mieszkalnego. Uprawniony będzie jednak tylko właściciel lokalu lub osoba, która ma spółdzielcze prawo do lokalu.
- Rozwiązanie proponowane przez resort budownictwa umożliwi wielu osobom odzyskanie pieniędzy z wkładu. Na premię - niestety - nie będą mogły liczyć osoby, które mają umowę najmu z podmiotem komunalnym na czas nieokreślony. A przecież nie wszyscy chcą lub mogą wybudować dom lub wykupić mieszkania na własność - wskazuje Dariusz Krupski, prezes Obywatelskiego Stowarzyszenia Konsumentów i Przedsiębiorców W Jedności Siła.
Redakcja po opublikowaniu pierwszego artykułu w tej sprawie (GP nr 137) otrzymuje wciąż liczne telefony i e-maile. Dzisiaj odpowiadamy na najczęściej powtarzające się pytania.
W jakim terminie złożyć wniosek
Aby uzyskać premię, właściciel książeczki mieszkaniowej założonej do 23 października 1990 r. musi złożyć do banku PKO BP wniosek o jej likwidację oraz wypłatę premii gwarancyjnej. Trzeba to zrobić w terminie 90 dni od dnia dokonania czynności, która uprawnia do premii. W przeciwnym razie bank odmówi wypłaty premii i wtedy będzie można z niej skorzystać dopiero przy kolejnej inwestycji mieszkaniowej.
Aby uzyskać premię gwarancyjną, należy udokumentować zaistnienie określonej czynności uprawniającej do jej wypłaty. Przykładowo przy uzyskaniu spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego bank zażąda umowy o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Jeśli ktoś zakupił lub zamienił spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, trzeba okazać akt notarialny kupna-sprzedaży lub zamiany. Jeśli wypłata premii wiąże się z przystąpieniem do użytkowania wybudowanego domu jednorodzinnego, należy przedstawić ostateczną decyzję zezwalającą na budowę własnego domu jednorodzinnego, wypis z rejestru gruntów lub z księgi wieczystej oraz ostateczną decyzję zezwalającą na użytkowanie wybudowanego domu lub zawiadomienie o zakończeniu budowy złożone we właściwym organie.
Ważne !
W przypadku nienależytego udokumentowania wniosku, bank ma obowiązek wyznaczyć termin na uzupełnienie dokumentów (nie dłuższy niż 30 dni, licząc od dnia złożenia wniosku)
Kiedy można skorzystać z premii
Premia gwarancyjna może być wypłacona w trakcie procesu inwestycyjnego. W przypadku samodzielnej budowy domu jednorodzinnego przez właściciela książeczki premia gwarancyjna może być wypłacona po udokumentowaniu zaawansowania budowy domu jednorodzinnego w wysokości co najmniej 20 proc. jego wartości kosztorysowej. Klient banku otrzyma wtedy środki do ręki. W sytuacji gdy dom jednorodzinny buduje deweloper, premia gwarancyjna zostanie przelana na jego rachunek po udokumentowaniu wpłacenia co najmniej 50 proc. wartości kosztorysowej domu jednorodzinnego.
Ważne !
Na premię można liczyć po udokumentowaniu zaawansowania budowy domu w min. 20 proc. jego wartości kosztorysowej
Kiedy najemca dostanie premię
Właścicielowi książeczki przysługuje premia w przypadku wpłacenia kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu lokalu mieszkalnego. Przy czym wysokość kaucji musi przekraczać 3 proc. wartości odtworzeniowej lokalu. W takim przypadku bank zażąda przedstawienia umowy najmu lokalu mieszkalnego oraz potwierdzenia przyjęcia kaucji wraz z informacją o jej wysokości oraz wysokości wartości odtworzeniowej lokalu na dzień wpłaty kaucji.
Z premii można również skorzystać przy wpłacie na podstawie umowy o partycypacji nie mniej niż 20 proc. ostatecznych kosztów budowy przypadających na dany lokal mieszkalny. Wówczas należy to udokumentować umową w sprawie partycypacji w kosztach budowy lokalu oraz zaświadczeniem z TBS potwierdzającym wysokości wpłaty i wysokości szacunkowych kosztów budowy przypadających na lokal mieszkalny.
Ważne !
Kaucja zabezpieczająca pokrycie należności z tytułu najmu lokalu mieszkalnego musi przekraczać 3 proc. wartości odtworzeniowej lokalu
Kiedy trzeba zwrócić premię
Premię należy zwrócić jedynie w przypadku, gdy właściciel książeczki pobrał ją w trakcie procesu inwestycyjnego, a następnie wycofał się z inwestycji. Jeśli środki z książeczki zostały przekazane na konto dewelopera albo spółdzielni mieszkaniowej, wtedy na podstawie udzielonego przez właściciela książeczki zobowiązania albo upoważnienia do zwrócenia równowartości przekazanej premii gwarancyjnej, premia jest przekazywana przez dewelopera albo spółdzielnię z powrotem do banku. Właściciel książeczki ma prawo ponownie wystąpić w okresie sześciu miesięcy od daty zwrotu premii do banku o wypłatę premii gwarancyjnej, ale tylko raz. Po tym terminie premia gwarancyjna zostanie przekazana do budżetu państwa.
Ważne !
Nie zwraca się premii przyznanej w związku z zakończeniem czynności uprawniających do jej wypłaty
Jak skorzystać z książeczki przy kredycie
Jedną z korzyści dla właścicieli książeczek mieszkaniowych jest możliwość zaliczenia wkładu zgromadzonego na książeczce mieszkaniowej wraz z odsetkami oraz premią gwarancyjną jako wkładu własnego (bądź jego części) przy ubieganiu się o kredyt mieszkaniowy Własny Kąt w PKO BP.
Czy można dalej oszczędzać na książeczkach
Od 2002 roku PKO BP wprowadził dla właścicieli książeczek mieszkaniowych z prawem do premii gwarancyjnej atrakcyjne zasady oszczędzania. Dzięki zadeklarowaniu okresu oszczędzania (12-60 miesięcy) i wysokości comiesięcznej wpłaty (minimalna wpłata 100 zł), klient banku uzyskuje wyższe oprocentowanie wkładów w okresie trwania umowy. Odsetki od wkładu są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych.
Bank w swojej ofercie posiada również książeczki mieszkaniowe bez prawa do premii gwarancyjnej oraz książeczki mieszkaniowe powiązane z funduszami inwestycyjnymi PKO TF. Książeczki mieszkaniowe bez prawa do premii charakteryzuje: minimalna wpłata (200 zł), atrakcyjne oprocentowanie uzależnione od okresu oszczędzania (12-60 miesięcy).
Podstawa prawna
- Ustawa z 1995 roku o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (Dz.U. z 2003 r. nr 119, poz. 1115 z późn. zm.).
Ewa Grączewska-Ivanowa