Społeczne Agencje Najmu na ostatniej prostej

Chodzi o rządowy projekt nowelizacji ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego i innych ustaw, który zakłada m.in. wprowadzenie do porządku prawnego społecznych agencji najmu (SAN), czyli modelu pośrednictwa pomiędzy właścicielami mieszkań a osobami fizycznymi, których dochody lub sytuacja życiowa nie pozwalają na wynajem mieszkania na zasadach komercyjnych.

Podczas środowych obrad senatorowie z Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Infrastruktury jednogłośnie (15 głosami) opowiedzieli się za przyjętą przez Sejm pod koniec maja ustawą wprowadzającą Społeczne Agencje Najmu.

Wiceminister rozwoju, pracy i technologii Anna Kornecka przestawiając na posiedzeniu połączonych senackich komisji rozwiązanie dot. Społecznych Agencji Najmu przypomniała, że wchodzi ono w skład regulacji stanowiących rynkową część pakietu mieszkaniowego. Wyjaśniła, że rozwiązanie będzie dodatkowym instrumentem dla gmin poszerzającym narzędzia do prowadzenia polityki mieszkaniowej, natomiast dla osób o niskich i średnich dochodach "będzie dodatkowym sposobem na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych".

Kornecka zwróciła uwagę, że pandemia wywołała duże perturbacje na rynku najmu. - W związku z nieobecnością na rynku najmu studentów czy pracowników z zagranicy, część właścicieli mieszkań straciła najemców. SAN daje możliwość wykorzystania istniejących mieszkań w ramach gminnej polityki mieszkaniowej, przy jednoczesnym zapewnieniu podtrzymania źródła dochodu - mówiła.

Ustawa zawiera m.in. definicję społecznej agencji najmu i zasady zawierania umów pomiędzy gminą, SAN, właścicielem mieszkania i najemcą. Gminy będą w uchwale określać kryteria, na podstawie których będzie można się ubiegać o mieszkanie.

Jak przypomniała Kornecka, SAN-y, oferując długoletnią dzierżawę z gwarancją czynszu, będą mogły wynegocjować obniżenie stawki czynszu o ok. 20 proc. - Jako zachętę dla właścicieli do wydzierżawienia lokali zaproponowano zwolnienia podatkowe - mówiła.

Odpowiadając na pytania senatorów dot. konstrukcji umowy najmu, wiceszefowa MRPiT zaznaczyła, że jest ona dobrowolna i "istnieje swoboda w określeniu ważnych dla wydzierżawiających kwestii związanych ze stanem fizycznym lokalu", m.in. ewentualnej kaucji, z której można by odnowić lokal czy pokryć koszty związane z jego eksploatacją.

Wskazała na tzw. trójkąt umowny: "SAN-gmina; wydzierżawiający-SAN i najemca-SAN" - w każdej z tych umów może być przewidziana kaucja. "To umowa cywilno-prawna, której treści nie chcemy w tym momencie determinować" - wskazała.

Zaznaczyła, że przedstawione rozwiązanie jest mocno nakierowane na rynek, osoby prywatne. Chodzi o to, jak zapewniła, by "maksymalnie upraszczać procedury, maksymalnie rynkowo podchodzić do tematu, unikać nadregulacji".

Według założeń noweli, model SAN pozwoli gminom zwiększyć ofertę mieszkaniową na swoim terenie bez konieczności ponoszenia przez nie wydatków na budowę mieszkań. Nawiązanie przez samorząd współpracy z SAN ma bowiem umożliwić wykorzystanie w tym celu istniejących już lokali, pozyskanych np. z komercyjnego rynku najmu.

Ustawa określa podmioty uprawnione do prowadzenia działalności SAN oraz zasady działania Agencji, które będą specjalizować się w pozyskiwaniu mieszkań na rynku, głównie od osób fizycznych. Oferując długoletnią dzierżawę z gwarancją czynszu, SAN-y będą mogły wynegocjować obniżenie stawki czynszu. Dodatkową zachętą dla właścicieli do wydzierżawiania lokali są zapisane w noweli zwolnienia podatkowe, w tym zwolnienie z podatku VAT.

Dzierżawione mieszkania będą mogły być wynajęte przez SAN osobom, których dochody lub sytuacja życiowa nie pozwalają na wynajem mieszkania na zasadach komercyjnych. Najemcy mieszkań od SAN będą mogli ubiegać się o dopłaty do czynszu w ramach programu Mieszkanie na Start.

Społeczne Agencje Najmu - wprowadzenie do porządku prawnego nowego modelu pośrednictwa pomiędzy właścicielami mieszkań a wskazywanymi przez gminę osobami fizycznymi, których dochody lub sytuacja życiowa nie pozwalają na wynajem mieszkania na zasadach komercyjnych.

Ocena skutków regulacji przewiduje jednak, że w zasobie 45 SAN-ów do 2030 roku znajdzie się zaledwie 2 tys. mieszkań - dla porównania Lewica domagała się od PiS budowy 75 tys. mieszkań na wynajem, w ramach Mieszkania Plus planowano zbudować ich 100 tys., podczas gdy prywatni deweloperzy zbudowali 143 tys. mieszkań w samym 2020 roku.

  BIZNES INTERIA na Facebooku i jesteś na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami