Brak czynności opodatkowanych w okresie rozliczeniowym
Podatnik VAT, który prowadzi działalność gospodarczą rozlicza podatek VAT w miesięcznych bądź kwartalnych deklaracjach. Obowiązek ten wynika z art. 99 ustawy o VAT, w myśl którego podatnicy są zobowiązani do składania deklaracji za okresy miesięczne (kwartalne) w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu (kwartale). Z obowiązku tego nie zwalnia go fakt, że w danym okresie rozliczeniowym nie wykonał czynności opodatkowanych.
Brak czynności opodatkowanych w okresie rozliczeniowym
1. Obowiązek składania deklaracji VAT
Podatnik VAT, który prowadzi działalność gospodarczą rozlicza podatek VAT w miesięcznych bądź kwartalnych deklaracjach. Obowiązek ten wynika z art. 99 ustawy o VAT, w myśl którego podatnicy są zobowiązani do składania deklaracji za okresy miesięczne (kwartalne) w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu (kwartale). Z obowiązku tego nie zwalnia go fakt, że w danym okresie rozliczeniowym nie wykonał czynności opodatkowanych.
Przykład Adam K. prowadzi działalność gospodarczą od 2010 r. i rozlicza podatek VAT w miesięcznych deklaracjach VAT-7. W grudniu 2011 r. i w styczniu 2012 r. nie wykonał żadnych czynności opodatkowanych. W grudniu zakupił towary, od których mógł odliczyć podatek VAT. W styczniu natomiast nie dokonywał żadnych zakupów towarów i usług. Mimo, że w obu miesiącach nie wykonał czynności opodatkowanych, ma obowiązek złożenia deklaracji VAT-7 zarówno za grudzień 2011 r. (gdzie mógł wykazać podatek naliczony od dokonanych zakupów), jak i za styczeń 2012 r. (wówczas złoży deklarację "zerową"). |
Nawet więc wówczas, gdy po stronie sprzedaży podatnik nie wykaże żadnych czynności, deklarację musi złożyć. Złożenie deklaracji jest konieczne również w przypadku, gdy mamy do czynienia z tzw. deklaracją "zerową", czyli taką, w której nie wystąpi ani kwota podatku należnego ani naliczonego w danym okresie rozliczeniowym.
Aby "zwolnić" się z obowiązku składania deklaracji, w sytuacji gdy podatnik nie wykonuje czynności opodatkowanych, powinien on rozważyć ewentualność czasowego zawieszenia działalności gospodarczej. W przypadku zawieszenia działalności - na podstawie art. 99 ust. 7a ustawy o VAT - podatnik nie musi składać deklaracji za okresy rozliczeniowe, których to zawieszenie dotyczy. Pamiętać jednak należy, że zwolnienie to nie dotyczy:
- podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, a także dokonujących importu usług lub nabywających towary - w zakresie których są podatnikiem,
- okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie wykonywania działalności nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego,
- okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest obowiązany do rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu oraz za które jest obowiązany dokonać korekty podatku naliczonego.
2. Termin zwrotu w przypadku braku czynności opodatkowanych
Brak czynności opodatkowanych w danym okresie rozliczeniowym nie stoi na przeszkodzie, aby podatnik otrzymał zwrot wykazanego w deklaracji podatku naliczonego. Jedyną niedogodnością w tym przypadku jest to, że zwrot ten podatnik może otrzymać - w myśl art. 87 ust. 5a ustawy o VAT - w ciągu 180 dni, licząc od dnia złożenia deklaracji.
Przykład W styczniu 2012 r. podatnik prowadzący działalność w zakresie budownictwa dokonał zakupów, od których może odliczyć VAT w wysokości 50.000 zł. W miesiącu tym podatnik wykonywał roboty, które jednak zostaną zakończone dopiero w lutym 2012 r. i wówczas podatnik otrzyma zapłatę za usługi. W deklaracji za styczeń 2012 r. podatnik nie wykazał czynności opodatkowanych i kwot podatku należnego. Może jednak ubiegać się o zwrot 50.000 zł wykazując tę kwotę do zwrotu już w deklaracji za styczeń, pamiętając, że zwrot otrzyma w ciągu 180 dni od dnia złożenia deklaracji. |
W przypadku braku czynności opodatkowanych istnieje możliwość otrzymania zwrotu w krótszym terminie, o ile podatnik złoży w urzędzie skarbowym stosowny wniosek. Wówczas może otrzymać zwrot w ciągu 60 dni od dnia złożenia deklaracji. Musi jednak (stosownie do art. 87 ust. 4a-4b ustawy o VAT) złożyć zabezpieczenie majątkowe w wysokości odpowiadającej kwocie wnioskowanego zwrotu podatku.
W przypadku złożenia zabezpieczenia w związku z wnioskowanym zwrotem w terminie 60-dniowym (przy braku sprzedaży), zabezpieczenie majątkowe zostaje zwolnione w dniu następującym po dniu, w którym upłynęło 180 dni od dnia złożenia deklaracji podatkowej, w której była wykazana kwota zwrotu podatku.
Jeżeli wniosek wraz z zabezpieczeniem zostanie złożony na 13 dni przed upływem terminu zwrotu, lub później - zwrotu dokonuje się w terminie 14 dni od dnia złożenia tego zabezpieczenia.
Przykład W styczniu 2012 r. podatnik nie wykonał czynności opodatkowanych VAT. W deklaracji wykazał jednak podatek naliczony w wysokości 10.000 zł do zwrotu na rachunek bankowy. Jeżeli wraz z deklaracją podatnik złoży wniosek o zwrot w ciągu 60 dni i złoży zabezpieczenie majątkowe, otrzyma zwrot w terminie 60 dni od dnia złożenia deklaracji. Gdyby zabezpieczenie zostało złożone na 13 dni przed upływem terminu zwrotu (bądź później), wówczas zwrot zostanie dokonany w ciągu 14 dni od dnia złożenia tego zabezpieczenia. |
3. Jak legalnie skrócić termin zwrotu?
Brak czynności opodatkowanych w danym okresie rozliczeniowym znacznie wydłuża termin oczekiwania na zwrot wykazanego w deklaracji podatku naliczonego. Warto jednak pamiętać, że podatnik na podstawie art. 86 ust. 19 ustawy o VAT może w przypadku braku w danym okresie czynności opodatkowanych, przenieść nierozliczoną kwotę podatku naliczonego do rozliczenia w następnym okresie. Może się to okazać korzystne, w sytuacji gdy w kolejnym miesiącu podatnik spodziewa się osiągnąć opodatkowany obrót.
Przykład W listopadzie i grudniu 2011 r. podatnik dokonywał zakupów związanych z prowadzoną działalnością opodatkowaną. Nie wykonywał jednak czynności opodatkowanych w tych miesiącach i podatek naliczony wykazywał jako kwoty do przeniesienia na następny miesiąc. VAT naliczony z faktur otrzymanych w listopadzie wyniósł 10.000 zł, a w grudniu 12.000 zł. W styczniu 2012 r. wykazał podatek należny w kwocie 15.000 zł. W tym samym miesiącu dokonywano również zakupów, od których VAT wyniósł 5.000 zł. W deklaracji za styczeń 2012 r. podatnik wykazał nadwyżkę podatku naliczonego w kwocie: (10.000 zł + 12.000 zł + 5.000 zł) - 15.000 zł = 12.000 zł. Jeśli nadwyżka ta zostanie wykazana do zwrotu w terminie 60 dni od dnia złożenia deklaracji, to podatnik otrzyma zwrot najpóźniej w kwietniu 2012 r. Gdyby podatnik wykazał kwoty podatku naliczonego za listopad i grudzień do zwrotu, to w deklaracji za styczeń wykazałby zobowiązanie podatkowe w wysokości 10.000 zł, a równocześnie nadal oczekiwałby na zwrot podatku naliczonego wykazanego w deklaracjach za listopad (maksymalny termin zwrotu - czerwiec 2012 r.) i grudzień (maksymalny termin zwrotu - lipiec 2012 r.). |
Poradnik VAT Nr 3 z dnia 2012-02-10