Identyfikator podatkowy podatnika w PIT za 2017 r.

W okresie od stycznia do maja 2017 r. pracowałem na podstawie umowy o pracę. Następnie otworzyłem własną działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem ewidencjonowanym. Muszę więc złożyć dwa zeznania podatkowe za 2017 r.: PIT-37 (rozliczenie dochodów ze stosunku pracy) i PIT-28 (rozliczenie dochodów z tytułu działalności gospodarczej). W PIT-28 wpisuję NIP. Jaki identyfikator podatkowy - NIP czy PESEL - powinienem podać w PIT-37?

Identyfikatorem podatkowym osoby fizycznej jest NIP albo PESEL. PESEL przypisuje się osobom objętym rejestrem PESEL, które nie prowadzą działalności gospodarczej, nie są zarejestrowanymi podatnikami VAT oraz nie są płatnikami podatków lub składek ZUS. Osoby niespełniające łącznie tych kryteriów muszą mieć NIP.

Identyfikatorem podatkowym przedsiębiorców jest NIP. Osoby prowadzące działalność gospodarczą, mimo że mają nadany PESEL, posługują się NIP we wszystkich sprawach podatkowych. Stosowanie identyfikatora podatkowego nie zostało uzależnione od rodzaju lub charakteru zdarzenia podatkowego. Przedsiębiorcy podają więc NIP zarówno w sprawach dotyczących realizacji zobowiązań podatkowych związanych z firmą, jak i w rozliczeniach prywatnych. NIP staje się także identyfikatorem podatkowym osoby, która w trakcie roku otwiera działalność gospodarczą, a wcześniej była zatrudniona na podstawie umowy o pracę.

Przedsiębiorca, który za 2017 r. składa PIT-37 w związku z rozliczeniem podatku od dochodów ze stosunku pracy oraz PIT-28 - z tytułu uzyskiwania przychodów z działalności gospodarczej, w obu tych zeznaniach podatkowych podaje NIP jako swój identyfikator podatkowy.

Działalność gospodarczą prowadziłem przez ponad dwa lata i zamknąłem ją z dniem 29 grudnia 2017 r. Obecnie moim identyfikatorem podatkowym jest PESEL. Czy w PIT-36 za 2017 r., składanym w 2018 r., również powinienem podać PESEL?

NIE. Na wszystkich dokumentach dotyczących obowiązków podatkowych związanych z wykonywaniem działalności gospodarczej, składanych zarówno w okresie prowadzenia biznesu, jak i po jego likwidacji, trzeba podawać NIP.

Zamknięcie firmy oznacza na ogół zmianę statusu ewidencyjnego przedsiębiorcy - z podatnika, którego identyfikatorem podatkowym jest NIP, na identyfikowanego na podstawie numeru PESEL. Były przedsiębiorca, którego identyfikatorem podatkowym po zamknięciu firmy stał się PESEL, podaje jednak NIP na dokumentach dotyczących obowiązków podatkowych związanych z działalnością gospodarczą. Wpisuje identyfikator podatkowy właściwy dla okresu wykonywania działalności gospodarczej.

Podatnik, o którym mowa w pytaniu, w PIT-36 za 2017 r. składanym w 2018 r. powinien podać NIP. Nie ma znaczenia, że nie prowadzi firmy w dniu przekazywania zeznania podatkowego, a jego identyfikatorem podatkowym jest PESEL.

Kilku pracowników naszej firmy prowadzi dodatkowo własną działalność gospodarczą. W PIT-11 za 2017 r. należy więc wpisać NIP jako ich identyfikatory podatkowe. Nie znam jednak tych numerów. Czy mogę zażądać ich podania?

TAK. Obowiązkiem płatnika składającego PIT-11 - imienną informację o dochodach podatnika i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy - jest podanie identyfikatora podatkowego podatnika. Ma w związku z tym prawo zażądać od podatnika jego podania. Stanowi o tym art. 11 ust. 3 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników.

Płatnik nie dysponuje skutecznymi narzędziami pozwalającymi zweryfikować, czy podatnik podał właściwy i aktualny identyfikator podatkowy. W dostępnych w internecie aplikacjach można sprawdzić, czy NIP albo PESEL istnieje (jest poprawny), ale nie do kogo należy. Płatnik nie ma jednak obowiązku tego robić. Dokumenty związane z poborem podatku wypełnia się zasadniczo w następujący sposób: jeżeli podatnik nie zawiadomi płatnika o tym, że posługuje się NIP, to należy wpisać PESEL jako jego identyfikator podatkowy.

Działalności gospodarczej nie prowadzę już od ponad roku. Mimo to w PIT-11 za 2017 r. pracodawca wpisał mój NIP, a nie numer PESEL. Jaki identyfikator podatkowy powinienem podać w PIT-37 za 2017 r.?

Identyfikator podatkowy podatnika podany w informacji PIT-11 nie zawsze jest prawidłowy. Zdarza się, że płatnik wpisuje PESEL zamiast NIP albo odwrotnie. Nie zwalnia to jednak podatnika z obowiązku podania w swoim zeznaniu podatkowym właściwego identyfikatora podatkowego. Skoro w omawianym przypadku identyfikatorem podatkowym podatnika jest PESEL, to należy nim się posłużyć przy sporządzaniu PIT-37 za 2017 r. Nie ma znaczenia, że w PIT-11 za 2017 r. płatnik podał NIP, a nie PESEL podatnika.