Jak rozliczyć darowiznę? Trzeba pamiętać o ważnym terminie
Od tygodnia obowiązują wyższe kwoty wolne od podatku od spadków i darowizn. Po raz pierwszy od 20 lat ich wielkość wzrosła ponad trzykrotnie. Obdarowani mają pół roku na zgłoszenie darowizn. Jeśli nie dotrzymają terminu, tracą możliwość odliczenia kwot wolnych od podatków. Jeśli w ogóle zapomnieli o zgłoszeniu darowizny, może ich czekać nawet proces sądowy.
Terminu na złożenie zgłoszenie darowizn nie można ponownie wyznaczyć - przypomina Business Insider Polska. Jeśli obdarowany nie złoży w urzędzie skarbowym formularza SD-Z2, otrzymana darowizna zostanie opodatkowana zgodnie z zasadami przewidzianymi dla I grupy podatkowej (36 tys. 120 zł wolne od podatku). Od nadwyżki od tej kwoty - jeśli taka będzie - w zależności od wartości darowizny trzeba będzie zapłaci 3, 5 lub 7 proc. podatku.
Za uchylanie się od opodatkowania grozi też wszczęcie postępowania karno-skarbowego. Zwykle dotyczy ono darowizn o dużej wartości. Ci, którzy zapomnieli zgłosić darowiznę i muszą zapłacić podatek mogą złożyć wniosek o rozłożenie spłat podatku na raty. Mogą też wnioskować o odroczenie terminu spłaty a także o jej umorzenie. Jeśli podatnik nie zgłosił darowizny, to urząd skarbowy z tego tytułu może wydać decyzję ustalającą zobowiązanie podatkowe. Ma na to 3 lata. Jeżeli urząd przekroczy ten termin, zobowiązanie podatkowe ulegnie przedawnieniu.
Jeśli darowizną są dobra materialne a urząd uzna, że ich wielkość została zaniżona, może wezwać obdarowanego do wyznaczenia nowej, rzeczywistej wartości nabytych rzeczy. Będzie miał na to 14 dni od dnia otrzymania wezwania. Jeśli w złożonym w urzędzie skarbowym formularzu obdarowany nie określi wartości nabytych dóbr, organ ma prawo ustalić wartość darowizny. Może to zrobić sam lub wezwać biegłego rzeczoznawcę. Jeśli dokonana przez niego wycena będzie różniła się od wcześniejszej o więcej niż 33 proc., na podatnika spadną koszty opinii biegłego.
Obowiązki nabywcy, czyli otrzymującego darowiznę, zależą przede wszystkim, do której grupy podatkowej się zalicza. Osoby zaliczone do I grupy - małżonkowie i ich potomkowie - nie muszą płacić podatku do kwoty 36 120 zł. Do drugiej grupy należą m.in. zstępni rodzeństwa - ich dzieci, wnukowie a także rodzeństwo rodziców. Osoby te będą mogły odliczyć od spadków i darowizn kwotę 27 090 zł. A w trzeciej grupie podatkowej, do której wchodzą pozostali nabywcy, wielkość wolna od podatków od spadków i darowizn wynosi 18 060 zł.
Jest jeszcze grupa zerowa - członkowie najbliższej rodziny. W ich wypadku nie ma limitu i każde nabycie darowizny np. od ojca, matki, córki itd. może być zwolnione z podatku od spadków i darowizn. Jeśli wysokość darowizny przekroczyła kwotę 36 120 zł, konieczne jest jej zgłoszenie do właściwego urzędu skarbowego oraz dokładne udokumentowanie darowizny.
Aby móc skorzystać ze zwolnienia, trzeba spełnić dodatkowe warunki. Po pierwsze zgłosić darowiznę do urzędu skarbowego. Wystarczy wypełnić formularz SD-Z2. Obdarowany ma na to 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy darowizny, otrzymania przekazu pocztowego lub wpływu pieniędzy na rachunek bankowy.
Jeśli darowizną są pieniądze, to trzeba je przelać z konta darczyńcy na konto obdarowanego - przelewem bądź przekazem pocztowym. Jeśli darowizną jest gotówka, to jedyną opcją jest przekaz pocztowy, inaczej obdarowany nie będzie mógł skorzystać ze zwolnienia z podatku. Jeśli umowa darowizny zawierana jest w formie aktu notarialnego, obowiązek jej zgłoszenia do właściwego urzędu skarbowego spada na notariusza.
Wyznaczone w ustawie kwoty wolne od podatku od spadków i darowizn nie tylko zwalniają od powinności wobec fiskusa. O ile otrzymane dobra ich nie przekraczają, nie trzeba również zgłaszać nabycia darowizny naczelnikowi urzędu skarbowego. Przy obliczaniu limitów, czy został przekroczony, trzeba podliczyć wartość dóbr nabytych od jednej osoby sumując ostatnią darowiznę oraz pozostałe w ciągu pięciu poprzednich lat - ile pieniędzy przekazała jedna osoba (darczyńca) w tym czasie.
Oprac. EW