Nie będzie zaniechania poboru podatku od poszkodowanych w nawałnicach

Rozmawiamy z Magdaleną Kobos z Ministerstwa Finansów

W sierpniu wiele osób poniosło szkody w wyniku ulew i huraganowych wiatrów. Czy minister zaniecha poboru podatku od darowizn, które otrzymali poszkodowani?

- Na początek wyjaśnienie: nie wszystkie osoby poszkodowane będą musiały zapłacić podatek. Podatek wystąpi, gdy wartość darowizny w okresie pięciu lat przekroczy kwotę 4902 zł. Minister finansów przeanalizował sytuację i podjął decyzję, że wydanie rozporządzenia o zaniechaniu poboru podatku nie jest konieczne.

Dlaczego?

- Po pierwsze, ze względu na kwotę wolną od podatku. Po drugie, jeśli nawet powstanie obowiązek podatkowy, to poszkodowane osoby mogą zwrócić się z wnioskiem do urzędu skarbowego o umorzenie zaległości podatkowej. Wprowadzenie zaniechania poboru podatku przez ministra wymaga wydania rozporządzenia z zachowaniem pełnej ścieżki legislacyjnej. Na wydłużenie i tak co najmniej dwumiesięcznego procesu legislacyjnego wpływa także konieczność uzyskania opinii Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Ale poszkodowani oczekują wsparcia również ze strony fiskusa.

- I takie wsparcie otrzymają. Zaniechanie poboru podatku rozporządzeniem nie prowadzi do automatycznego udzielenia ulgi podatkowej, ponieważ musi być poprzedzone ustaleniem wysokości zobowiązania podatkowego podlegającego zaniechaniu. Podatnik nadal musiałby złożyć zeznanie o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych (SD-3). Następnie urząd byłby zobowiązany do przeprowadzenia postępowania zakończonego decyzją, doręczeniami jej i dopiero wtedy zaniechania poboru podatku. Wydanie rozporządzenia nie spowoduje uproszczenia i skrócenia postępowania podatkowego w tym zakresie, a dodatkowo jego zastosowanie, ze względu na wspomnianą procedurę legislacyjną, możliwe byłoby najwcześniej pod koniec roku. W efekcie rozporządzenie ministra finansów nie spełniłoby oczekiwań społecznych, a jedynie wydłużyłoby niepotrzebnie procedurę.

Co mogą więc zrobić podatnicy w tej sytuacji, którzy w wielu przypadkach nie mają pieniędzy na zapłatę podatku od darowizny?

- W tym przypadku najlepszym rozwiązaniem będzie udzielenie ulgi indywidualnej w postaci umorzenia podatku od spadków i darowizn z tytułu darowizny rzeczy przeznaczonych na naprawę szkód wyrządzonych przez nawałnice niż wprowadzenie zaniechania poboru podatków. Za takim stanowiskiem przemawia także zróżnicowany stopień szkód.

Ale otrzymanie ulgi w zapłacie podatku nie następuje z dnia na dzień?

- To prawda - każdy wniosek wymaga dogłębnej analizy. Dlatego też minister finansów zwrócił się do dyrektorów izb skarbowych z prośbą, aby zobowiązali oni podległe urzędy do niezwykle sprawnego przeprowadzenia postępowań podatkowych oraz niezwłocznego podejmowania rozstrzygnięć w przypadku wystąpienia przez podatników o udzielenie im ulg w spłacie zobowiązań podatkowych. Co ważne, w przypadku umorzenia podatku od spadków i darowizn naczelnik urzędu skarbowego jest zobowiązany uzyskać zgodę wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, ponieważ wpływy z tego podatku stanowią w całości dochód gmin. Ze względu na interes społeczny należy spodziewać się przychylnej postawy władz lokalnych.