Nowe rozporządzenia w sprawie warunków technicznych kas fiskalnych

Należy przypomnieć, że przepisami ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 568 ze zm.), która w zasadniczej części weszła w życie z dniem 31 marca 2020 r., wprowadzono m.in. przepisy, które umożliwiają przesyłanie paragonów fiskalnych w formie elektronicznej.

Warunki techniczne i wymagania dla kas z elektronicznym zapisem kopii zostaną określone, najpóźniej do 1 maja 2021 r., w rozporządzeniu Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące z elektronicznym zapisem kopii. Zmiany te obejmą uwzględnienie możliwości wystawiania przez kasy fiskalne (kasy on-line), za zgodą nabywcy e-paragonów.

Równocześnie w tym samym terminie utraci moc rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące (Dz. U. z 2018 r. poz. 1206), którego zakres przedmiotowy jest szerszy od projektowanej w jego miejsce regulacji - zawiera bowiem przepisy określające wymagania dla kas z elektronicznym zapisem kopii, starszego typu.

Z uwagi na to, że potwierdzenia o spełnieniu funkcji, kryteriów i warunków technicznych dla tych urządzeń wydawane są nadal na okres do dnia 31 grudnia 2022 r., konieczne jest wydanie przepisów wykonawczych do ustawy o VAT, zapewniających praktyczną możliwość stosowania jej przepisów przez podatników, którzy do ewidencjonowania obrotu używają urządzeń dysponujących tymi potwierdzeniami.

Jak wyjaśniło Ministerstwo w uzasadnieniu do projektu omawianego rozporządzenia, zapobieżenie powstania luki prawnej w tym zakresie stanowi główny cel przedmiotowego projektu i zostanie on osiągnięty poprzez wykorzystanie wybranych rozwiązań rozporządzenia z 2018 r. oraz obowiązującego przed nim rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące (Dz. U. z 2013 r. poz. 1076).

Przedmiot regulacji obejmuje zatem kryteria, warunki techniczne i wymagania, spełnienie których pozwala podatnikom nadal korzystać z urządzeń starszego typu, w okresie, na który zostały wydane potwierdzenia.

Na mocy obecnie obowiązującego rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, kasy te posiadają tylko możliwość wydruku paragonów fiskalnych, a podatnik jest obowiązany wydać nabywcy ich papierową postać. Docelowo wydawanie paragonu fiskalnego w postaci papierowej powinno jednak być uzależnione od wyboru nabywcy lub podatnika (sprzedawcy). Kasy fiskalne, zgodnie z rozporządzeniem z 2018 r., nie mają możliwości wyboru opcji niedrukowania paragonów fiskalnych. Dla pełnego funkcjonowania systemu e-paragonów konieczne jest więc wprowadzenie odpowiednich, nowych przepisów wykonawczych, odpowiadających zmianom wprowadzonym w ustawie o VAT, które obejmowałyby istotne zmiany dotyczące e-paragonu. Projektowane rozporządzenie ma zatem na celu wykonanie upoważnienia ustawowego z uwzględnieniem obowiązującego stanu prawnego oraz zastąpienie starego rozporządzenia z 2018 r. Zadaniem nowego rozporządzenia w sprawie wymagań technicznych dla kas rejestrujących jest m.in. umożliwienie przesyłania paragonów fiskalnych w postaci elektronicznej, tzw. e-paragonów, do nabywcy, za jego zgodą i w uzgodniony z nim sposób przy użyciu kas on-line.

W projekcie rozporządzenia w sprawie wymagań technicznych (...) określono nowe definicje, których terminologię dostosowano tak, by funkcje, kryteria i warunki techniczne (wymagania) dla kas rejestrujących przesyłających dane do Centralnego Repozytorium Kas (kas on-line) odpowiadały zmienionemu stanowi prawnemu.

W szczególności odnosi się to do nowych wymagań technicznych dla kas rejestrujących dotyczących rodzajów kas rejestrujących, konstrukcji kas, zapisu i przechowywania danych w pamięciach kas, dokumentów wystawianych przy użyciu kas, pracy kas, w tym połączenia i przesyłania danych między kasami rejestrującymi a Centralnym Repozytorium Kas, określonych w art. 111a ust. 3 ustawy o VAT, oraz fiskalizacji kas rejestrujących i kas rejestrujących o zastosowaniu specjalnym.

W § 2 rozporządzenia wskazany będzie słownik pojęć użytych w rozporządzeniu. Przepis ten dostosowuje terminologię do ustanowionej zmianami w ustawie o VAT oraz wprowadza nowe definicje, odpowiadające tym zmianom. W kontekście najważniejszych zmian, jak wskazało Ministerstwo w uzasadnieniu do projektu omawianego rozporządzenia, pojawia się m.in. definicja przesyłania danych oznaczająca wyłącznie przekazanie danych do Centralnego Repozytorium Kas, zgodnie z protokołem komunikacyjnym przesyłania danych - każde inne przekazanie danych poza kanałem kasa - CRK oznacza się w projekcie "komunikacją" lub "współpracą" (np. w przypadku przekazywania danych do drukarki, terminala płatniczego).

W ocenie projektodawcy pojęcia z obszaru kryptografii są zrozumiałe w kontekście przepisów, w których występują, bez potrzeby ich wyjaśniania w uzasadnieniu, a wśród adresatów przepisu (producenci i użytkownicy urządzeń fiskalnych) istnieje wystarczająca kompetencja w przedmiotowym obszarze, by nie było to konieczne.

Jak wynika z projektu rozporządzenia, w § 23 określono strukturę i zawartość paragonów wystawianych przez kasę rejestrującą. Zaznaczyć należy, że pojawiającego się w pkt 33 pojęcia "kod weryfikujący" nie należy mylić ze zdefiniowanym w § 2 pkt 1 algorytmem weryfikującym.

Nie będą one pojęciami tożsamymi ani wymiennymi. Algorytm weryfikujący oznaczać będzie ciąg czynności prowadzących do weryfikacji przypisania towarów/usług do stawek podatku, podczas gdy kod weryfikujący będzie to zbór danych (wypadkowa klucza i danych binarnych) zapisanych w postaci graficznej (kodu QR, do odczytania którego jest stosowany osobny algorytm).

Rozporządzenia mają wejść w życie z dniem 1 maja 2021 r.

W § 30 rozporządzenia w sprawie wymagań technicznych (...) ma być określona struktura i zawartość raportów fiskalnych. Przepis będzie wskazywał, że te konkretne dokumenty fiskalne będą mogły być wystawiane w postaci papierowej i elektronicznej lub - zgodnie z wyborem użytkownika - tylko elektronicznej. Wybór będzie mógł być podejmowany każdorazowo i nie będzie uzależniony od ustanowionych w przepisach czynników. Użytkownik będzie posiadał zatem dowolność w tym zakresie, co pozwoli mu np. na całkowitą rezygnację z wydruku (oszczędność papieru i kosztów użytkowania urządzenia). W § 38 rozporządzenia będzie wskazany sposób zakończenia ewidencji sprzedaży, która kończy się wystawieniem paragonu fiskalnego lub faktury - np. sposób awaryjnego wyjścia z ewidencji sprzedaży. Ponadto będzie w nim określone przesyłanie paragonu za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej.

autor: Aleksandra Węgielska
Gazeta Podatkowa nr 16 (1787) z dnia 2021-02-25