Preferencyjna stawka podatku VAT dla miejsc postojowych

Wątpliwości wywołuje sytuacja, w której przedmiotem obrotu jest lokal mieszkalny z miejscem postojowym w garażu wielostanowiskowym. Status prawny tego ostatniego może być różny. Niekiedy deweloperzy wyodrębniają garaż jako osobny lokal użytkowy, w którym udziały posiadają tylko właściciele miejsc postojowych. Można także spotkać się z praktyką pozostawienia garażu jako części wspólnej całego budynku, z którego sposób korzystania uregulowany jest za pomocą postanowień umownych, z wykorzystaniem instytucji prawa cywilnego quod ad usum (podział do korzystania).

Przy wykorzystaniu tego rozwiązania, każdoczesny właściciel lokalu mieszkalnego ma prawo do wyłącznego korzystania z danego miejsca postojowego na mocy postanowień umownych zawartych w umowach o wydzieleniu poszczególnych lokali.

Ten ostatni sposób można wskazać jako korzystny zarówno na gruncie przepisów cywilnych (brak konieczności zakładania nowej księgi wieczystej i wynikających stąd kosztów i formalności), jak i podatkowych. Na gruncie tych ostatnich, wątpliwości budził fakt, czy prawo do korzystania z miejsca postojowego powinno być opodatkowane stawką 7 proc. tak jak lokal mieszkalny, czy też w odniesieniu do tego prawa zastosować należy podstawową stawkę 22 proc., właściwą dla lokali użytkowych.

Dla uczestników obrotu korzystniejsze jest oczywiście zastosowanie obniżonej stawki. Deweloperzy argumentują, że przy takim ukształtowaniu prawa do korzystania z garażu jak opisany powyżej, cała transakcja powinna objęta być stawką 7 proc., ze względu na to, iż w odniesieniu do miejsca postojowego przedmiotem obrotu nie jest jego własność, ale tylko prawo do korzystania z tego miejsca. Ponadto prawo to jest nierozerwalnie związane z własnością mieszkania, nie może być przedmiotem samodzielnego obrotu.

Podatnicy podnoszą, że transakcja będąca jednością z punktu widzenia praktyki gospodarczej i przepisów prawa cywilnego, nie powinna być sztucznie rozdzielna na potrzeby prawa podatkowego. Na poparcie przytoczone zostały m.in. orzeczenia NSA oraz WSA (sygn. I FSK 103/05; III SA/Wa 192/07).

Z rozumowaniem takim zgadzają się organy skarbowe. W interpretacji z dnia 27 września 2010 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu (sygn. ILPP1/443-333/08/10-S/AI) potwierdzona została prezentowana już wcześniej w orzecznictwie tendencja do stosowania stawki 7 proc. podatku od towarów i usług w stosunku do miejsca w garażu podziemnym, sprzedawanego wraz z lokalem mieszkalnym. Organ zgodził się z tezą, iż miejsce postojowe należy traktować jako element głównej transakcji, polegającej na sprzedaży lokalu mieszkalnego.

Ponieważ opisane miejsce postojowe nie stanowi osobnego lokalu, nie można zatem rozważać zastosowania w stosunku do niego stawki 22 proc. Całość transakcji powinna być zatem opodatkowana stawką 7 proc.

Interpretacja ta idzie w jak najbardziej słusznym kierunku. O ile w przypadku, gdy miejsce garażowe może być przedmiotem osobnej własności i przedmiotem samodzielnego obrotu, można zastanawiać się nad stosowaniem w stosunku do niego stawki 22 proc., to w sytuacji takiej, jak omawiana trudno wyobrazić sobie zastosowanie dwóch różnych stawek. Zastosowanie zprezentowanego schematu umożliwia minimalizację obciążeń podatkowych.

Justyna Zając-Wysocka

Radca prawny, dyrektor Departamentu Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie

_{Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.}