Rozliczenie VAT przy nabyciu używanego samochodu na terenie UE

W przypadku WNT podstawę opodatkowania ustala się co do zasady tak jak przy transakcjach krajowych. Wynika to z art. 30a ustawy o VAT. Oznacza to, że jest nią co do zasady wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej. Podstawa opodatkowania obejmuje również:

1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku,

2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

W przypadku zakupu samochodu w ramach WNT pojawiają się wątpliwości, czy wydatki poniesione np. na nabycie tablic rejestracyjnych, zakup ubezpieczenia, tłumaczenie dokumentów czy podatek akcyzowy należy wliczyć do podstawy opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia samochodu. Problem ten wyjaśnił Minister Finansów w interpretacji indywidualnej z dnia 26 września 2014 r., nr PT8/033/111/671/WCH/14/RD87392. Minister Finansów podkreślił, że ustawodawca dokonał podziału wydatków zwiększających podstawę opodatkowania na dwie grupy.

W pierwszej grupie wydatków zwiększających podstawę opodatkowania WNT są podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze związane z nabyciem towarów, z wyjątkiem VAT. Wymienione rodzaje wydatków nie stanowią katalogu zamkniętego, są tylko pewną wskazówką, o jakie rodzaje wydatków chodzi. Oznacza to, że podstawę opodatkowania WNT zwiększają wydatki - podatki, cła, opłaty i inne należności, np. o charakterze administracyjnym, których nałożenie pozostaje w bezpośrednim związku z tym nabyciem, z wyjątkiem podatku VAT nakładanego mocą ustawy o VAT.

Drugą grupę wydatków zwiększających podstawę opodatkowania z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów stanowią wydatki pobierane przez dostawcę od podmiotu dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia, a więc wydatki ponoszone przez podmiot dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy towaru w związku z realizacją umowy kupna-sprzedaży, które ostatecznie "przerzucane" są na nabywcę.

Zdaniem Ministra Finansów wniesienie opłaty administracyjnej do zagranicznego urzędu za nabycie tymczasowych tablic rejestracyjnych, które umożliwiają przemieszczenie środka transportu z kraju UE do Polski, jest konieczne w celu legalnego (zgodnego z prawem) przemieszczenia środka transportu z jednego państwa do drugiego. Gdyby nie transakcja kupna-sprzedaży, w ramach której u nabywcy dochodzi do WNT, podatnik nie byłby zobowiązany do jej uiszczenia. W związku z tym opłata ta w sposób bezpośredni związana jest z wewnątrzwspólnotowym nabyciem używanego samochodu osobowego i powinna zwiększać podstawę opodatkowania WNT.

Do podstawy opodatkowania należy wliczyć również wydatek na ubezpieczenie samochodu, o ile ubezpieczenie pobierane jest przez dostawcę (kontrahenta unijnego) od podmiotu dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia.

Odnosząc się natomiast do wydatków ponoszonych na terytorium Polski, Minister Finansów uznał, że do podstawy opodatkowania WNT należy wliczyć m.in. podatek akcyzowy, gdyż wydatek ten pozostaje w ścisłym (bezpośrednim) związku z wewnątrzwspólnotowym nabyciem. Do podstawy tej trzeba wliczyć również opłatę recyklingową, gdyż obowiązek jej uiszczenia wiąże się z wewnątrzwspólnotowym nabyciem (lub importem) pojazdu.

Z kolei opłata administracyjna za nabycie tablic rejestracyjnych w Polsce jest jednym z warunków dopuszczenia pojazdu do ruchu i jest związana z rejestracją pojazdu, w wyniku której istnieje możliwość używania pojazdu na drogach. Opłata ta nie jest więc bezpośrednio związana z przemieszczeniem towarów z innego kraju unijnego do Polski w wyniku dokonanej dostawy, tym samym nie powinna być ujmowana w podstawie opodatkowania WNT. Do podstawy tej nie należy wliczać również wydatków na tłumaczenie dokumentów z języka obcego na Polski. Także ten wydatek nie jest bowiem bezpośrednio związany z wewnątrzwspólnotowym nabyciem pojazdu oraz nie jest on pobierany przez dostawcę od podatnika (nabywcy).

Po sprowadzeniu pojazdu na terytorium Polski, jeżeli pojazd ten będzie użytkowany na potrzeby prowadzonej działalności, obowiązkiem podatnika jest dokonanie w ciągu 14 dni, licząc od dnia powstania obowiązku podatkowego - wpłaty podatku VAT na rachunek urzędu skarbowego (art. 103 ust. 3 i 4 ustawy o VAT). Przy czym obowiązek podatkowy w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towaru powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia (gdy przedmiotem nabycia jest nowy środek transportu, obowiązek podatkowy w WNT powstaje z chwilą jego otrzymania, nie później niż z chwilą wystawienia faktury przez kontrahenta unijnego).

Podatnik ma także obowiązek przedłożenia w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego informacji o nabyciu środka transportu na formularzu VAT-23. Do informacji tej załącza kopię faktury potwierdzającej nabycie pojazdu.

W informacji VAT-23 należy podać cenę nabycia samochodu, czyli kwotę i walutę wynikającą z faktury otrzymanej od kontrahenta unijnego, bez jej przeliczania na złote. Informacji VAT-23 nie muszą składać podatnicy, którzy nabywają środki transportu w celu ich odprzedaży na terytorium Polski.

Druk informacji VAT-23 dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl, w dziale Podatek VAT.

Warto zaznaczyć, że od początku 2015 r. naczelnicy urzędów skarbowych już nie potwierdzają zapłaty podatku od wewnątrzwspólnotowego nabycia pojazdu na druku VAT-25. Obecnie takie zaświadczenia nie są już wydawane.

Przy rozliczaniu VAT od wewnątrzwspólnotowego nabycia samochodu podatnik musi pamiętać także o ustawowym ograniczeniu w odliczaniu VAT od wydatków na pojazdy samochodowe. Od zakupu takich pojazdów można bowiem generalnie odliczać tylko 50% kwoty VAT. To ograniczenie należy stosować także przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu pojazdu. Odliczenie pełne przysługuje natomiast, jeżeli są spełnione dodatkowe warunki (np. jest prowadzona ewidencja przebiegu pojazdu).

Zakup samochodu, który stanowi dla nabywcy WNT i od którego zapłacił on do urzędu skarbowego VAT w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, należy wykazać w deklaracji VAT następująco:

1) po stronie podatku należnego:

• w poz. 23 i 24 (jako WNT),
  
• w poz. 37 (kwota VAT należnego zapłacona na rachunek urzędu skarbowego),

2) po stronie podatku naliczonego:

• w poz. 41 i 42 - jeżeli samochód będzie zaliczony do środków trwałych, lub
  
• w poz. 43 i 44 - gdy samochód nie będzie środkiem trwałym.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.)

autor: Aleksandra Węgielska
Gazeta Podatkowa nr 73 (1218) z dnia 2015-09-10

GOFIN podpowiada