Skargi mogą wywołać paraliż
Zła jakość przepisów i ich częste zmiany przysparzają problemów nie tylko samym podatnikom, ale także sądom administracyjnym. W 2007 roku najwięcej skarg, pytań prawnych, rozbieżności w orzecznictwie pojawia się właśnie w odniesieniu do spraw podatkowych.
Problemem, z jakim może w 2008 roku zmierzyć się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, będą skargi na nowe interpretacje podatkowe. Obecnie tylko ten sąd właściwy jest do rozpoznania skarg na interpretacje wydawane w sprawach podatników przez ministra finansów. A te od początku roku stanowiły aż 26 proc. ogólnego wpływu skarg podatkowych.
Zła jakość prawa podatkowego
Z powodu wad prawnych w 2007 roku sądy administracyjne uchyliły co trzecią decyzję podatkową. To dużo, zwłaszcza że w przypadku innych decyzji administracyjnych sądy uchyliły co czwarte rozstrzygnięcie organów. Ze sprawozdania rocznego z działalności sądownictwa administracyjnego w 2007 roku wynika, że powodem takiego stanu rzeczy nadal jest zła jakość prawa. Podczas niedawnego Zgromadzenia Ogólnego Sędziów NSA prezes NSA Janusz Trzciński dużo uwagi poświęcił niekorzystnemu wpływowi częstych i niekonsekwentnych zmian przepisów prawnych na działalność sądownictwa administracyjnego.
Zasadniczo dotyczyło to niezrozumiałych przepisów podatkowych, które posłużyły do zilustrowania problemów, z jakimi w codziennej pracy spotykają się sędziowie. Wśród czynników, jakie mają negatywny wpływ na jakość prawa, prezes wymienił m.in. zmiany wprowadzane z pominięciem niezbędnej procedury, pomijanie przepisów przejściowych oraz to, że wprowadzane przepisy cechuje brak określoności i spójności. - Sytuacja ta powoduje, że sędziowie orzekają na granicy rozumienia prawa - podkreślał prezes Janusz Trzciński.
Sąd jest niezależny
Z oceną dotyczącą złej jakości prawa podatkowego zgadzają się także eksperci. - Duża liczba sporów z fiskusem spowodowana jest szeregiem przyczyn, wśród których istotną rolę odgrywa niejasność przepisów prawa - potwierdza Robert Krasnodębski, radca prawny z kancelarii Weil, Gotshal & Manges.
Wskazuje, że niejasność przepisów prawa determinuje bezpośrednio treść decyzji podatkowych. - Urzędnik skarbowy zdecydowanie bardziej boi się swoich zwierzchników i konsekwencji służbowych niż podatnika - wyjaśnia radca . Brak takiego obciążenia pozwala sądom spojrzeć na te kwestie obiektywnie. Dużo wpływających skarg może więc świadczyć, że podatnicy mają zaufanie do sądów administracyjnych.
Co jest głównym powodem podjęcia decyzji o złożeniu skargi przez podatnika? Na jakim tle powstaje zdecydowana większość sporów podatkowych ? Jakie są konsekwencje zmiany zasad wydawania pisemnych interpretacji prawa podatkowego ?
Więcej: Gazeta Prawna 6.05.2008 (88) - str.11
Aleksandra Tarka