Sprzedaż samochodu firmowego - jaka stawka VAT?
Większość przedsiębiorców w którymś momencie decyduje się na sprzedaż samochodów wykorzystywanych w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Częstym problemem, z którym się spotykają, jest wątpliwość co do stawki podatku VAT jaka powinna mieć zastosowanie dla transakcji sprzedaży samochodu oraz ewentualnego prawa do zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT takiej sprzedaży.
Stawka podatku w wysokości 23% jest w chwili obecnej podstawową stawką podatku VAT i ma zastosowanie w odniesieniu do wszystkich transakcji, dla których ustawodawca nie przewidział prawa do zastosowania stawki preferencyjnej lub zwolnienia od podatku.
Dostawa samochodów nie może być opodatkowana według stawki preferencyjnej (5% lub 8%), gdyż brak jest w ustawie oraz rozporządzeniach wykonawczych do niej wydanych podstawy do zastosowania takiej preferencji. Zasadniczo więc podatnicy powinni stosować stawkę 23% sprzedając samochody wykorzystywane w ramach prowadzonej działalności.
Jednakże zwolnieniu z opodatkowania podlega transakcja dostawy samochodów, które są tzw. towarami używanymi w rozumieniu ww. ustawy.
Jak wynika bowiem z § 13 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych przez podatników, którym przy nabyciu tych samochodów i pojazdów przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50% lub 60% kwoty podatku określonej w fakturze (lub w dokumencie celnym, należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca), nie więcej jednak niż odpowiednio 5.000 zł lub 6.000 zł, jeżeli te samochody i pojazdy są towarami używanymi.
Towarem używanym na podstawie art. 43 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług są ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel.
w chwili zakupu podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia 60% podatku VAT lecz nie więcej niż 6000 zł (względnie 50% podatku naliczonego nie więcej niż 5000 zł);
pojazdy były wykorzystywane przez przedsiębiorcę co najmniej przez pół roku od chwili ich nabycia.
W odniesieniu do pierwszego z warunków należy wskazać, iż ma on zastosowania wyłącznie do samochodów osobowych lub ewentualnie, do nabywanych w latach w latach 2011 i 2012 samochodów osobowych z homologacją ciężarową (tzw. samochody z kratką), gdyż w odniesieniu do tych pojazdów podatnikom przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o 60% kwoty podatku naliczonego, lecz nie więcej niż 6000 zł. Pozostałe samochody (wszystkie pojazdy powyżej 3,5 tony oraz samochody, które spełniają specjalne wymagania techniczne, przykładowo vany), w odniesieniu do których podatnicy mają pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy ich nabyciu, jeżeli tylko pojazdy takie wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych, powinny być sprzedawane z zastosowaniem podstawowej stawki VAT w wysokości 23%.
Natomiast co do drugiego z wskazanych powyżej warunków należy podkreślić, iż towarem używanym jest wyłącznie pojazd wykorzystywany do celów działalności gospodarczej przez co najmniej pół roku od momentu jego nabycia (uzyskania prawa własności). Do okresu tego nie zalicza się natomiast czasu używania samochodu na podstawie, przykładowo, umowy najmu lub leasingu.
Przykład:
Spółka ABC od września 2010 r. była właścicielem pojazdu przy nabyciu którego Spółce przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego i który był opodatkowany według podstawowej stawki VAT w wysokości 22% (w 2010 r.). Spółka ta sprzedała samochód w dniu 24 listopada 2011 r. z zastosowaniem stawki VAT w wysokości 23%
W powyższym przykładzie Spółka ABC postąpiła prawidłowo opodatkowując sprzedaż samochodu według podstawowej stawki podatku VAT. Co prawda przedmiotowy samochód jest towarem używanym (był wykorzystywany przez Spółkę przez okres przekraczający pół roku do celów działalności gospodarczej), jednakże Spółka miała prawo do odliczenia całej kwoty podatku VAT naliczonego, natomiast omawiane zwolnienie odnosi się wyłącznie do pojazdów, przy nabyciu których podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50% lub 60%. Zatem, w konsekwencji analizowane zwolnienie nie mogło mieć zastosowania w przedmiotowym stanie faktycznym.
Anna Resiak
ECDDP Sp. z o.o.
