Stawka VAT dla miejsc parkingowych w budynku mieszkalnym

1. Miejsca parkingowe sprzedawane łącznie z lokalem

Choć sprzedaż miejsc postojowych łącznie ze sprzedażą lokalu mieszkalnego jest zjawiskiem powszechnym, nadal nierozstrzygnięty pozostaje spór co do właściwej stawki VAT dla tego typu transakcji. Mimo wielu już korzystnych dla podatników wyroków, organy podatkowe nie chcą zmienić stanowiska i pozwolić na zastosowanie obniżonej stawki VAT.

Miejsca postojowe są to najczęściej wydzielone z części podziemnej budynku mieszkalnego fragmenty powierzchni tego budynku. Stanowią one współwłasność jako wspólna część budynku i innych urządzeń, nie służąc do wyłącznego użytku współwłaścicieli poszczególnych lokali mieszkalnych. Oznacza to, że każdemu właścicielowi danego lokalu mieszkalnego przysługuje uprawnienie do zaparkowania samochodu.

2. Interpretacje organów podatkowych - miejsce postojowe ze stawką podstawową

Organy podatkowe prezentują jednolite stanowisko w sprawie stawki VAT dla sprzedaży miejsc postojowych. Minister Finansów w piśmie z 13 maja 2008 r., stanowiącym odpowiedź na interpelację poselską nr 2653 uznał, iż w dalszym ciągu aktualne jest w tej sprawie stanowisko wynikające z urzędowej wykładni przepisów z 26 lipca 2002 r., nr PP1-811/705/2002/JW/953.

Zdaniem Ministra Finansów, dostawa garaży i miejsc postojowych w garażu wielostanowiskowym - przy zastosowaniu różnych form prawnych, m.in. poprzez sprzedaż ułamkowej części płyty garażowej ze wskazaniem miejsca parkowania - podlega opodatkowaniu stawką VAT w wysokości 22%.

W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 19 listopada 2008 r., nr IPPP3/443-61/08-2/MM organ podatkowy powołał się na przepisy ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. nr 80, poz. 903 ze zm.), gdzie zdefiniowane zostało zarówno pomieszczenie pomocnicze, jak i pomieszczenie przynależne. W świetle tych definicji Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, że wydzielone miejsce postojowe w garażu podziemnym usytuowane pod budynkiem mieszkalnym nie stanowi lokalu mieszkalnego ani pomieszczenia służącego bezpośredniemu zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych. Może ono przynależeć do lokalu, ale nie zmienia to jego funkcji. Pojedyncze miejsce parkingowe jako wyodrębniona liniami część większego pomieszczenia nie może stanowić pomieszczenia przynależnego. Pomieszczeniem tym jest hala garażowa, jako całe pomieszczenie, w którym znajdują się poszczególne miejsca postojowe. Jedno miejsce parkingowe stanowi ułamkową część pomieszczenia przynależnego. Ponadto w interpretacji tej wskazano, że intencją ustawodawcy było objęcie preferencyjną stawką wyłącznie obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, które spełniają funkcje mieszkaniowe. Natomiast sprzedaż pomieszczenia przynależnego służącego funkcjom innym niż mieszkaniowe, podlega wyłączeniu z opodatkowania stawką 7%. Zatem sprzedaż jego części ułamkowej - zdaniem organu podatkowego - również podlega opodatkowaniu stawką podstawową. Bez znaczenia jest - jak wskazał Dyrektor Izby Skarbowej - fakt, że sprzedaż miejsca postojowego stanowiącego udział we współwłasności nieruchomości wspólnej dokonywana jest wraz z lokalem mieszkalnym.

Podobne argumenty przytoczył również m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 9 stycznia 2009 r., nr IBPP2/443-1054/08/WN oraz ww. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 17 czerwca 2009 r., nr IPPP1-443-408/09-3/JB.

Generalnie organy podatkowe nakazują zatem wydzielenie sprzedaży lokalu mieszkalnego (objętego 7% stawką VAT) oraz miejsca postojowego, dla którego należy zastosować stawkę podstawową. Uznają bowiem, że garaż w budynku mieszkalnym składający się z miejsc postojowych nie należy do pomieszczeń pomocniczych, służących zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych. Nie jest lokalem mieszkalnym ale użytkowym, a miejsce postojowe jest jego częścią. Zdaniem organów podatkowych intencją ustawodawcy było objęcie obniżoną stawką VAT wyłącznie sprzedaży lokali mieszkalnych, nie zaś użytkowych.

3. Wyroki sądów korzystne dla podatników

Zupełnie inaczej problem opodatkowania miejsc postojowych postrzegają sądy. W kwestii opodatkowania podatkiem VAT garaży i miejsc parkingowych sprzedawanych wraz z lokalem mieszkalnym zapadło wiele orzeczeń (np. wyrok WSA w Warszawie z 17 marca 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 262/08, wyrok WSA w Poznaniu z 15 lutego 2008 r., sygn. akt I SA/Po 1206/07, wyrok WSA w Gliwicach z 18 lutego 2008 r., sygn. akt III SA/Gl 1259/07, wyrok WSA w Bydgoszczy z 16 stycznia 2008 r., sygn. akt I SA/Bd 801/07 czy wyrok NSA z 28 listopada 2007 r., sygn. akt I FSK 1455/06).

Wyroki te dość jednoznacznie wskazują, że brak jest przepisów, które dałyby podstawę do twierdzenia, że w przypadku sprzedaży prawa do korzystania z wydzielonych miejsc postojowych musi znaleźć zastosowanie 22% stawka VAT.

Miejsce postojowe nie stanowi odrębnego przedmiotu własności. Wyodrębnione miejsca postojowe nie mogą być przedmiotem odrębnej umowy sprzedaży, gdyż nie stanowią samodzielnych lokali użytkowych, ze względu na fakt, że nie są izbami wydzielonymi trwałymi ścianami w obrębie budynku.

Lokal użytkowy - to jedno pomieszczenie lub zespół pomieszczeń, wydzielone stałymi przegrodami budowlanymi, niebędące mieszkaniem, pomieszczeniem technicznym albo pomieszczeniem gospodarczym (taką definicję zawiera § 3 pkt 14 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie - Dz. U. nr 75, poz. 690 ze zm.).

Podobne do wyżej opisanych argumentów, możemy odnaleźć również w wyroku WSA w Kielcach z dnia 22 stycznia 2009 r., sygn. akt I SA/Ke 445/08. Sąd uznał w nim, że sprzedaż lokalu mieszkalnego wraz z prawem do korzystania z wyodrębnionego miejsca parkingowego znajdującego się w danym budynku podlega opodatkowaniu jedną stawką podatku VAT, która jest właściwa dla lokalu mieszkalnego (7%).

W jednym z najnowszych orzeczeń, a mianowicie w wyroku WSA w Rzeszowie z dnia 10 czerwca 2009 r., sygn. akt I SA/Rz 167/09 Sąd rozpatrywał problem właściwej stawki VAT dla sprzedaży lokali mieszkalnych wraz z miejscami parkingowymi. Podatnik wybudował budynki mieszkalne z garażami podziemnymi. Garaże podziemne we wszystkich budynkach należą do części wspólnych danego budynku mieszkalnego wielorodzinnego i nie ustanawiano ich odrębnej własności. Ani dla poszczególnych miejsc parkingowych ani też dla całej powierzchni garażu podziemnego nie założono księgi wieczystej i nie ustanowiono ich odrębnej własności.

Przy sprzedaży podatnik ustanawia odrębną własność lokalu oraz udział w nieruchomości wspólnej, w ramach której nabywcy przysługuje również udział w znajdującym się pod budynkiem mieszkalnym garażu podziemnym. Jest to prawo związane z własnością lokalu mieszkalnego.

Rozpatrujący skargę Sąd stwierdził, że mamy tu do czynienia z jednym tylko przedmiotem umowy sprzedaży. Zdaniem Sądu od właściciela budynku mieszkalnego zależy, czy uzna on miejsca postojowe w garażu wielostanowiskowym za element nieruchomości wspólnej z określeniem korzystania z poszczególnych miejsc, czy też wydzieli garaż na odrębną własność jako samodzielny lokal w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy o własności lokali i dokona jego sprzedaży oddzielnie od lokalu mieszkalnego.
 

Sąd podkreślił, iż w przedmiotowej sprawie przedmiotem sprzedaży obok własności lokalu mieszkalnego nie jest garaż, czy samo miejsce parkingowe, ale prawo do wyłącznego korzystania z miejsca parkingowego o konkretnej powierzchni, integralnie związanego z prawem własności konkretnego lokalu mieszkalnego. W danym przypadku nie ma możliwości nabycia lokalu mieszkalnego bez prawa do korzystania z miejsca parkingowego. Wyodrębnione miejsca parkingowe nie mogą być przedmiotem odrębnej umowy sprzedaży.

Sąd podkreślił, iż nie można dzielić przedmiotu sprzedaży na poszczególne składniki tylko i wyłącznie z przyczyn leżących po stronie przepisów podatkowych (możliwość zastosowania różnych stawek podatku), skoro przepisy cywilnoprawne traktują taki przypadek jako jeden przedmiot sprzedaży.

Po raz kolejny zatem sąd nie przychylił się do stanowiska organów podatkowych w kwestii opodatkowania miejsc postojowych.

Jak widać spór o wysokość stawki VAT w przypadku sprzedaży miejsc postojowych łącznie z lokalem mieszkalnym trwa.
 

Jeżeli miejsce postojowe nie stanowi odrębnego przedmiotu własności, to z punktu widzenia przepisów podatkowych sprzedaż lokalu mieszkalnego wraz z prawem do korzystania z wydzielonego miejsca postojowego powinna podlegać jednej stawce podatku od towarów i usług właściwej dla lokalu mieszkalnego, tj. 7%. Nie można bowiem dzielić przedmiotu sprzedaży na poszczególne składniki tylko i wyłącznie z punktu widzenia przepisów podatkowych, skoro przepisy cywilnoprawne traktują taki przypadek jako jeden przedmiot obrotu.

Poradnik VAT Nr 19 z dnia 2009-10-10

GOFIN podpowiada