Trybunał Konstytucyjny Portugalii: Ustawa karząca za nieuczciwe wzbogacenie się - niekonstytucyjna
Portugalski Trybunał Konstytucyjny orzekł, że ustawa przewidująca karanie polityków za nielegalne wzbogacenie się jest niekonstytucyjna. W myśl odrzuconego dokumentu groziłaby im kara pozbawienia wolności do pięciu lat.
Jak poinformował prezes TK Joaquim Ribeiro za odrzuceniem ustawy głosowali wszyscy sędziowie. Zgodnie wskazali, że ustawa uchwalona przez parlament pod koniec maja nie definiuje mechanizmów dochodzenia i karania nieuczciwości wśród osób pełniących funkcje publiczne.
- W opinii sędziów Trybunału jakiekolwiek (przewidziane w ustawie - PAP) sankcje karne za tego typu działania są zbyt surowe i godzą w zasadę wolności (...) - wyjaśnił Ribeiro.
Ustawę o karaniu polityków za nielegalne wzbogacenie się 29 maja przyjął portugalski parlament głosami rządzących krajem socjaldemokratów i ludowców. Cztery dni później została ona jednak zawetowana przez prezydenta i skierowana do Trybunału Konstytucyjnego.
Ustawa przewidywała, że osoba, która powiększyła swój majątek w sposób, którego nie potrafi wytłumaczyć, mogłaby zostać skazana na trzy lata więzienia. W sytuacji, gdy majątek zostałby nielegalnie powiększony o sumę stanowiącą 500-krotność płacy minimalnej (wynoszącej obecnie w Portugalii 505 euro), kara pozbawienia wolności mogłaby wzrosnąć do pięciu lat.
Dyrektor wykonawczy portugalskiego oddziału Transparency International Joao Batalha wyjaśnił, że uznana za niekonstytucyjną ustawa niewiele wnosiła do walki z nieuczciwymi praktykami w sferze publicznej. - Ustawa, potocznie nazywana prawem o karaniu nielegalnego wzbogacenia się polityków, w rzeczywistości obejmowała wszystkich obywateli. Nowe prawo nakładałoby na państwo obowiązek ścigania zarówno nieuczciwych polityków, jak i zwykłych osób, które nigdy nie pełniły funkcji publicznych - powiedział Batalha.
Przedstawiciel Transparency uważa, że największym mankamentem ustawy był brak mechanizmów, na podstawie których państwo miałoby prowadzić dochodzenie wobec osób podejrzanych o nieuczciwe powiększenie majątku.
- Portugalia zasługuje na lepsze prawo do walki z korupcją w sferze publicznej. Przepisy przegłosowane przez koalicję rządową stwarzały jedynie pozór walki z tą patologią w polityce, ale byłyby de facto martwą literą. Trudno egzekwować ustawę, która nie daje narzędzi do kontrolowania wpływów uzyskiwanych przez polityków - dodał Batalha.
Ustawa karząca polityków za nieuczciwe wzbogacenie się to już drugi w ostatnich trzech latach akt prawny odrzucony przez TK. Rząd twierdzi, że przepisy takie są niezbędne do zwalczania powszechnej w portugalskiej polityce korupcji.
