Wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość od 1 lipca br.

Wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość to dostawa towarów, które są wysyłane lub transportowane przez dostawcę lub w jego imieniu, w tym wtedy gdy dostawca uczestniczy pośrednio w wysyłce lub transporcie towarów, z jednego państwa UE do innego państwa UE, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:

a) dostawa jest dokonywana do podatnika lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem, którzy nie mają obowiązku rozliczania WNT, lub do innej osoby niebędącej podatnikiem (dostawa B2C),

b) dostarczone towary nie są nowymi środkami transportu ani towarami, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego.

Wynika to z nowo dodanego pkt 22a do art. 2 ustawy o VAT.

Definicja WSTO, co do zasady, odpowiada uchylonym definicjom sprzedaży wysyłkowej z i na terytorium kraju. Katalog podmiotów mogących być nabywcami w transakcjach WSTO nie uległ zmianie w porównaniu do sprzedaży wysyłkowej. Przy czym w definicji tej doprecyzowano, że WSTO obejmuje także przypadki dostawy towarów, gdy dostawca pośrednio uczestniczy w wysyłce lub transporcie tych towarów.

Podobnie jak w przypadku sprzedaży wysyłkowej, przepisów dotyczących WSTO nie stosuje się także do dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich, antyków, towarów używanych - jednak tylko wówczas, gdy podstawę opodatkowania ustala się zgodnie z procedurami szczególnymi określonymi w art. 120 ust. 4 lub 5 ustawy o VAT (oddzielnie uregulowano kwestię towarów będących przedmiotem dostawy na aukcji/licytacji w państwie członkowskim rozpoczęcia wysyłki lub transportu) oraz pod warunkiem posiadania przez podatnika dokonującego dostawy dokumentów potwierdzających dokonanie dostawy na tych szczególnych zasadach.

W ramach WSTO, w przeciwieństwie do sprzedaży wysyłkowej, można dokonywać dostaw wyrobów akcyzowych.

Miejscem dostawy w przypadku WSTO jest państwo UE, w którym kończy się wysyłka lub transport towarów do nabywcy. Zasada ta nie ma zastosowania w przypadku gdy łącznie spełnione są następujące warunki:

1) dostawca posiada siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, tylko na terytorium jednego państwa UE,

2) towary są wysyłane lub transportowane do państwa UE innego niż państwo UE siedziby, stałego miejsca zamieszkania albo zwykłego miejsca pobytu podatnika,

3) całkowita wartość dostaw towarów dokonywanych w ramach WSTO, jak i usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych, tzw. usług TBE, świadczonych transgranicznie na rzecz konsumentów nie przekroczyła u podatnika w trakcie roku podatkowego ani w poprzednim roku podatkowym kwoty 10.000 euro lub jej równowartości.

Tak więc sama reguła dotycząca miejsca opodatkowania WSTO nie uległa zmianie. Jednak obniżeniu do 10.000 euro (42.000 zł) od 1 lipca 2021 r. uległ próg determinujący miejsce opodatkowania WSTO. Próg 42.000 zł dotyczy łącznej sumy zarówno całkowitej wartości dostaw towarów dokonywanych w ramach WSTO, jak i usług TBE świadczonych na rzecz konsumentów.

Poniżej tego progu transakcje są opodatkowane w państwie UE, w którym podatnik świadczący usługi TBE ma swoją siedzibę lub, w którym znajdują się te towary w momencie rozpoczęcia ich wysyłki lub transportu. Przykładowo, jeżeli towary są wysyłane z Polski przez podatnika, którego dotyczy wskazany próg, to WSTO będzie opodatkowana w Polsce. W przypadku przekroczenia wskazanego progu transakcje będą opodatkowane w państwie konsumpcji (alternatywnie podatnik może skorzystać z OSS).

Określając miejsce opodatkowania WSTO dokonywanej począwszy od 1 lipca 2021 r. należy przy analizie powyższego progu uwzględnić również usługi TBE i sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju, które były realizowane w 2020 r. oraz w I połowie 2021 r.

Podatnik, który nie przekroczył progu sprzedaży w wysokości 42.000 zł, może wybrać opodatkowanie WSTO oraz usług TBE w państwie konsumpcji. Wybór ten następuje poprzez złożenie naczelnikowi urzędu skarbowego, w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tego wyboru zawiadomienia o takim wyborze (elektronicznie na druku VAT-29).

W terminie 30 dni od pierwszej transakcji po skorzystaniu z omawianej opcji, podatnik (z wyłączeniem podatnika korzystającego z tzw. procedury unijnej) jest obowiązany przedstawić naczelnikowi urzędu skarbowego dokument potwierdzający zawiadomienie właściwego organu podatkowego w innym państwie UE o zamiarze rozliczania w tym państwie podatku od wartości dodanej z tytułu WSTO.

Wybór miejsca dostawy w przypadku WSTO odnosi się do wszystkich dostaw.

Dotychczas można było dokonać wyboru miejsca opodatkowania sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju w odniesieniu do jednego lub więcej państw UE konsumpcji.

Decyzja o wyborze miejsca dostawy (opodatkowania w państwie UE, w którym towary znajdują się w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu do nabywcy), wiąże dostawcę przez okres dwóch kolejnych lat, licząc od dnia dokonania pierwszej dostawy w tym trybie. Powrót do rozliczania VAT od tych dostaw w Polsce (przy spełnieniu kryterium progu) jest więc możliwy najwcześniej po dwóch latach, po uprzednim zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z dokonanego wyboru (elektronicznie na formularzu VAT-29), przed początkiem miesiąca, w którym następuje rezygnacja. Rezygnacja z dokonanego wyboru miejsca dostawy w przypadku WSTO odnosi się do wszystkich dostaw.

Podstawa prawna:  Ustawa z dnia 20.05.2021 r. o zmianie ustawy o VAT... (Dz. U. poz. 1163)

autor: Aleksandra Węgielska
Gazeta Podatkowa nr 57 (1828) z dnia 2021-07-19