Wielkie zmiany w podatkach dla wolnych zawodów!
Polskim Ładem z nowym rokiem znowelizowana zostanie także ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym. Wprowadzone w niej modyfikacje w odniesieniu do przedsiębiorców dotyczą zarówno ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, jak i karty podatkowej. Zmiany dotyczyć będą szczególnie katalogu wolnych zawodów.
BIZNES INTERIA na Facebooku i jesteś na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami
W 2021 r. rozszerzony został krąg podmiotów mogących korzystać z formy opodatkowania, jaką jest ryczałt ewidencjonowany - głównie w wyniku zmiany katalogu wolnych zawodów, z których przychody również od 2021 r. podlegają opodatkowaniu według 17 stawki.
Katalog ten został bowiem poszerzony m.in. o: psychologów, fizjoterapeutów, adwokatów, notariuszy, radców prawnych, architektów, inżynierów budownictwa, rzeczoznawców budowlanych, biegłych rewidentów, księgowych oraz doradców podatkowych.
Natomiast w wyniku nowelizacji zapisanej w Polskim Ładzie z dniem 1 stycznia 2022 r. wykaz działalności gospodarczej wykonywanej osobiście w ramach wolnego zawodu zostanie z kolei okrojony. Znikną bowiem z niego następujące zawody:
- lekarze, lekarze dentyści, lekarze weterynarii, technicy dentystyczni,
- felczerzy, położne, pielęgniarki, psychologowie, fizjoterapeuci,
- architekci, inżynierowie budownictwa i rzeczoznawcy budowlani,
- nauczyciele w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny.
W 2022 r. do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym zostaną wprowadzone dwie nowe stawki podatku przewidziane dla osób wykonujących działalność, która przestanie być uważana za wykonywanie wolnego zawodu, czyli wykonujących zawody medyczne (tj. lekarzy, lekarzy dentystów, lekarzy weterynarii, techników dentystycznych, felczerów, położne, pielęgniarki, psychologów, fizjoterapeutów) oraz zawody techniczne (tj. architektów, inżynierów budownictwa, rzeczoznawców budowlanych).
Przychody osiągane ze świadczenia usług w zakresie opieki zdrowotnej (PKWiU dział 86) będą opodatkowane jedną, 14 proc. stawką ryczałtu. Stawka ta będzie obowiązywała niezależnie od tego, czy usługi te świadczone będą osobiście, czy też z pomocą osób zatrudnionych. 14 proc. stawką mają również zostać opodatkowane przychody ze świadczenia usług architektonicznych i inżynierskich; usług badań i analiz technicznych (PKWiU dział 71), oraz w zakresie specjalistycznego projektowania (PKWiU 74.1) (nowy art. 12 ust. 1 pkt 2a) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym... - Dz. U. z 2021 r. poz. 1993 ze zm.).
Przypomnijmy, że do końca 2021 r. przychody te podlegają opodatkowaniu według dwóch stawek ryczałtu: 17 proc. - jeżeli osiągane są w ramach wolnych zawodów, czyli osobiście, bez zatrudniania innych osób, lub 15 proc. - gdy nie są uzyskiwane w ramach wolnych zawodów, czyli z pomocą osób zatrudnionych. Z kolei stawka ryczałtu w wysokości 12 proc. (nowy art. 12 ust. 1 pkt 2b) będzie przeznaczona dla opodatkowania niektórych przychodów związanych ze świadczeniem usług w obszarze IT, które obecnie opodatkowane są według stawki 15 proc.
W omawianej ustawie 1 stycznia 2022 r. pojawi się szereg zmian doprecyzowujących, w tym m.in. w zakresie tzw. zatorów płatniczych. Ze zmienionego przepisu art. 11 ust. 4 pkt 2 ma wynikać wprost, że obowiązek doliczenia do przychodów ryczałtowca dotyczy tylko tych zobowiązań, które związane są z zakupem towaru.
Od 2022 r. opodatkowanie w formie karty podatkowej będą mogli stosować wyłącznie podatnicy, którzy korzystali z tej formy opodatkowania na dzień 31 grudnia 2021 r. i będą ją kontynuować. W konsekwencji od 1 stycznia 2022 r. nikt nowy nie będzie mógł złożyć wniosku o zastosowanie opodatkowania w tej formie. Podatnik, który z jakichkolwiek przyczyn zaprzestanie stosowania opodatkowania kartą podatkową (tj. zrezygnuje z opodatkowania w tej formie po dniu 31 grudnia 2021 r. lub utraci prawo do jej stosowania), nie będzie mógł powrócić do tej formy opodatkowania, co oznacza, że nie będzie mógł złożyć wniosku o ponowne opodatkowanie kartą podatkową (zmieniony art. 25 ust. 1 pkt 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym...).
Rozszerzony został wykaz sytuacji, w których prowadzenie przez małżonka podatnika działalności gospodarczej w tym samym zakresie będzie wykluczało możliwość skorzystania przez tego podatnika z karty podatkowej. Od nowego roku prawa do karty będzie pozbawiał podatnika już nie tylko taki małżonek korzystający w swojej firmie ze skali podatkowej lub ryczałtu ewidencjonowanego, ale również małżonek będący tzw. liniowcem.
W 2021 r. w zakresie definicji wolnego zawodu mieści się działalność wykonywana przez podatników objętych definicją wolnego zawodu na rzecz osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej. Efektem objęcia wolnego zawodu taką działalnością był wzrost zainteresowania kartą podatkową jako formą opodatkowania działalności gospodarczej świadczonej m.in. przez lekarzy i lekarzy weterynarii, głównie z uwagi na relatywnie niskie stawki podatku wynikające odpowiednio z części VIII i IX tabeli.
Polski Ład nie wprowadza uregulowań stanowiących wprost o utracie od 2022 r. przez przedstawicieli tych grup zawodowych możliwości kontynuowania opodatkowania w formie karty podatkowej.
Jednocześnie jednak dla ich sytuacji w tym zakresie znaczenie mają zastrzeżenia, które z nowym rokiem dodane zostaną do objaśnień zamieszczonych w załączniku nr 3 do analizowanej ustawy, pod częścią VIII i IX tabeli. Wynika z nich, że stawki określone we wskazanych częściach tabeli nie dotyczą działalności wykonywanej na rzecz osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej albo na rzecz osób fizycznych dla potrzeb prowadzonej przez nie pozarolniczej działalności gospodarczej.
autor: Agata Cieśla
Gazeta Podatkowa nr 100 (1871)